آرمانشهر (یوتوپیا)
نام نویسنده : تامس مور
نام مترجم : داریوش آشوری و نادر افشار نادريسر تامس مور یا قدیس تامس مور (به انگلیسی: Sir Thomas More) (زادهٔ ۷ فوریهٔ ۱۴۷۸ در لندن— درگذشتهٔ ۶ ژوئیهٔ ۱۵۳۵ در انگلستان)، حقوقدان، نویسنده، فیلسوف اجتماعی، سیاستمدار، و انسانگرای دوران نوزایش انگلیسی بود. او مشاور مهمی برای هنری هشتم انگلستان بود. مور از اکتبر ۱۵۲۹ تا ۱۶ ماه مه ۱۵۳۲ صدراعظم بود. پاپ پیوس یازدهم در سال ۱۹۳۵ مور را قدیس اعلام کرد. کلیسای انگلستان از او به عنوان «شهید اصلاحات» یاد میکند. او از مخالفان و رقبای اصلاحات پروتستان و به صورت مشخص مارتین لوتر و ویلیام تیندیل بود. مور برای نخستین بار از واژهٔ «اتوپیا» (آرمان شهر) استفاده کرد – نامی که او به کشور-جزیرهای ایدهآل داد که سیستم سیاسیاش را در کتاب اتوپیا (چاپ ۱۵۱۶) شرح میدهد.
آزادی یا مرگ
نویسنده: نیکوس کازانتزاکیس
مترجم: محمد قاضی
آزادی یا مرگ [O Kapetan Michalis]. رمانی از نیکوس کازانتزاکیس (1883-1957)، نویسنده یونانی، که در 1950 با عنوان اصلی کاپیتان میخالیس نوشته و در 1953 در آتن منتشر شد. در این کتاب که قهرمان اصلی آن کاپیتان یا پهلوان میخالیس است، و این مرد از بسیاری جهات پدر خود نویسنده را به یاد میآورد، خیالبافی افسانهوار و سرگذشت واقعی پی در پی به هم میآمیزند. نویسنده در فصلهای اول کتاب دیگرش با عنوان نامه به ال گرکو نیز چهره این مرد عبوس، ساکت، خشن و سازشناپذیر را، که حتی ترس و وحشت را در میان خانواده خود حکمفرما میساخت، مجسم کرده است. در کتاب آزادی یا مرگ که در آن داستان دو شورش جزیره کِرت را _در سالهای 1889 و 1897 بر ضد ترکان عثمانی_ یکجا به هم درآمیخته است، پهلوان میخالیس به عنوان مظهر شورش و قیام در برابر آنچه انسان را زجر داده و زندگی او را به صورت سرنوشتی ساده و بیاهمیت درآورد؛ نمودار میشود. در این داستان، نیروی اشغالگر، زن و حتی خانواده هرکدام مانع آدمی در راه نیل به آزادی هستند. از اینرو، پس از کشتاری که ترکان از مسیحیان شهر کاندی در کِرت میکنند، پهلوان میخالیس یکی از نخستین کسانی است که راه مبارزه مخفی را در پیش میگیرد، و آخرین کسی است که در آنجا با رد هرگونه سازش و هرنوع تمکین، جان میسپارد. او در آخرین مأمنی که در آن پناه گرفته است، درحالی که سلاح به دست دارد و گروهی از فداییان دور و برش هستند، کشته میشود. در اطراف این قهرمان، جمعی از کرتیان، مرکّب از جنگجویان و مبارزان شرکت کننده در شورشهای مختلف، راهزنان، دزدان دریایی، چوپانان، دهقانان و رؤسای خانواده هستند که همگی حقیقتی ساده و کلی را شعار خود کردهاند و آن این است: به هیچ قیمتی نباید به آنچه شأن و شرف آدمی را پایین میآورد تسلیم شد، بلکه باید مبارزه کرد و برای آزادی زنده بود و مُرد. در این جهان که آداب و رسوم کهن بر آن حکمفرماست، بزرگمردی همواره دوش به دوش شجاعت روان است. سیفاکاس پیر، پدربزرگ پهلوان میخالیس، مظهر آن دنیای کهن است. مردی است با فضایل و ملکات استوار که در او جوانمردی گویی جزء جداییناپذیر خشونت و شجاعت است. این کتاب،که برای نویسنده بازگشتی به سالهای کودکی بود، در مورد شورش کرتیان بر ترکان عثمانی، بیانکننده حکمتی است که نویسنده قبلاً در 1927 در نخستین اثرش با عنوان ریاضت وصف کرده بود، و آن این است: فضیلت مبارزه کردن برای آزادی والاست، چندان که خود آزاد بودن نیست.
آزادی یا مرگ
آقای رئیس جمهور
دیپلمات و نویسنده گواتمالایی میگل آنجل آستوریاس (1899-1974) این کار برنده جایزه را در حالی که هنوز دانشجوی حقوق بود آغاز کرد. این داستان یک دیکتاتور بی رحم و نقشه های او برای خلع ید از یک دشمن سیاسی در یک کشور آمریکای لاتین ناشناس است که معمولاً به عنوان گواتمالا شناخته می شود. این کتاب به دلیل به تصویر کشیدن حکومت توتالیتر و اثرات مخرب روانی آن مورد تحسین قرار گرفته است. آستوریاس با تکیه بر تجربیات خود به عنوان روزنامه نگاری که تحت شرایط سرکوبگرانه می نویسد، از ابزارهای ادبی مانند طنز برای انتقال تخلفات دولت و توالی رویاهای سوررئالیستی استفاده می کند تا تأثیر دولت پلیسی را بر روان افراد نشان دهد. موضع آستوریاس در برابر همه اشکال بی عدالتی در گواتمالا باعث شد منتقدان نویسنده را به عنوان سخنگویی دلسوز برای ستمدیدگان ببینند. آستوریاس هنگام پذیرش جایزه نوبل ادبیات قول داد که آثار من همچنان به بازتاب صدای مردم، جمع آوری اسطوره ها و باورهای عمومی آنها و در عین حال به دنبال تولد آگاهی جهانی از مشکلات آمریکای لاتین خواهد بود. ”
داستان «آقای رئیس جمهور»، داستان «استرادا گابررا»، دیکتاتور خشن «گواتمالا»، در نخستبن سالهای سده ی بیستم میلادی است؛ رئیس جمهوری که خود را خدای مردمان آن کشور میدانستند، و بجای مردمان کشور خود، و برای آنها تصمیم گیری نیز میکردند؛ حکومتی که به برهان نارضایتی و شجاعت «افراد ویژه»، به آنها انواع و اقسام جرمها را، نسبت میدهد؛ محکومین، و شاهدهای رویدادهای گوناگون را در زندان، به زور شکنجه، مجبور به اعترافات دلخواه خویش میکند، و ....؛ در این داستانِ سیاست و اختناق، خوانشگر شاهد یک عشق، و سرانجام آن، در چنان حکومتی نیز هست؛ آقای «استوریاس» داستان را با شیوه های خیال آمیز، و شاعرانه با روایتی بسیار زیبا بازگو کرده اند.
آمریکائی آرام
آمریکایی آرام [The Quiet American]. رمانی از گراهام گرین (1904-1992)، نویسنده انگلیسی، که در 1955 انتشار یافت. نویسنده، در پی اقامت خود در مالزی و هند و چین، از مشاهدات خود به عنوان خبرنگار جنگی استفاده کرده، ضد امریکایی بودن خویش را در قالب اثری طنزآمیز، بیشتر شبیه مرد سوم تا رمانهای به صبغه «مابعد طبیعی» خود، ابراز میدارد. وی با طنزی مؤدبانه و سهولت بیانی درخشان، طرز فکر امریکایی را به محاکمه میکشاند. یک روزنامه نویس انگلیسی به نام فاولر ، که نقش نظاره گر آسان طلب و بی غم را ایفا میکند؛ فوئنگ، معشوقه زیبای ویتنامی وی که نه زیاده اهل معنی است و نه زیاده شهوی؛ و آلدن پایل ، جوان امریکایی اهل بوستون که به میدان جنگ کشانیده شده است و رستگاری جهان را به پذیرش نهادهای شگفت دموکراسی امریکایی وابسته میداند، چهره های داستانی اصلی این رمان اند. «آدمی هرگز برای خرابیهایی که به بار آورده چنین انگیزه های خوبی نداشته است.» از اینرو، پایل درصدد «بازخرید» فوئنگ برمیآید و او را از چنگ فاولر به درمیآورد و با خود به نیوانگلند میبرد. وی که از استقلال زیادی برخوردار است و فقط زیر نفوذ به اصطلاح کارشناسی به نام هاردینگ است، در این تردیدی به دل راه نمیدهد که، به بهانه پاسداری از ویتنام، کودکانی را قربانی کند. فاولر خود را ناگزیر میبیند که در مقابل ابتکارات پایل، کسی که جان وی را نجات داده است بایستد و به نابودسازی وی کمک کند. در اینجا، از ورای افشای مانورهای امریکاییها، سر از مسئله مسئولیت فردی درمیآوریم: فاولر ناچار میشود کینه خود را به عنوان عاشق معشوق از کف داده بروز دهد، انگیزه های خود را بررسی کند، و خلاصه از موضع بی طرفانه ای که اصل و قاعده زندگی خویش را بر آن ساخته بود، دست بردارد. رمان با کشف جسد پایل آغاز میشود و از یادآوری ماجراهای گذشته به فراوانی استفاده میکند، ولی راوی داستان فاولر است؛ در حالی که همچنان ترتیب ساده زمانی را رعایت میکند. این اثر، هرچند فاقد بُرد داستان اصل قضیه است، از لحاظ تعادل و سبک نگارش موفقیتی خیره کننده شمرده میشود.
آموزش ستمدیدگان
نوشته پائولو فریره
ترجمه احمد بیرشک - سیف الله داد
کتابی تأثیرگذارِ در تعلیم و تربیت انتقادی
پیشگفتار: در این که اموزش پرورش مهمترین مساله هر جامعه است جای سخن نیست . جامعه از افراد تشکیل میشود و اموزش پرورش فرد را و در نتیجه جامعه را میسازد. درخور توجه بسیار است که مردانی که فکرهای انقلابی و دگرگونساز در کار اموزش و پرورش داشتند از کشورهای به ظاهر گمنام برخاستند کشورهایی که دستخوش ستم زورمندان و مورد بهره کشی جهانخواران بودند . انهایی که در اتش نادانی و تیره بختی میسوختند تا زورمندان خودی و بیگانه از حاصل دسترنج مردم و نعمتهای طبیعی سرزمین برای انباشتن کیسه ها و قانع کردن هوسهای خود برخوردار شوند. و شاید به دلیل همین وضع بود که مصلحان تربیتی از این جامعه ها برخاستند. ویژگی کار فریره این است که همواره میکوشد از افراد ستم کشیده و زیر دست و منفعل کسانی ازاده و ازاد و فعال بسازد.وی با نظام و برنامه اموزش تحمیلی یعنی مقرر از بالا مخالف است و معتقد است که محتوای اموزش و پرورش باید بر اثر گفت و شنود راستین با مردم ُ چنان تنظیم شود که جوابگوی نیازهای انان باشد. نکته مهم دیگر که جای ان است که مورد توجه معلمان و بویژه معلمان جوان قرار بگیرد این است که معلم فقط اموزنده نیست بلکه اموزاننده نیز هست فقط به شاگردانش چیز یاد نمیدهد بلکه از انها چیزها یاد میگیرد. بر خلاف تصور بی نیاز بودن از اندیشه ها و تجربه های دیگران که در برخی از مردم پیدا یا به انا القا شده و میشود معتدیم که اشنایی با کارهای دیگران و اندیشه های نو خاصه در تعلیم و تربیت از نخستین ضرورتهای مردم ما به خصوص دست اندر کاران اموزش و پرورش است . احمد بیرشک ـ مهرماه ۱۳۵۸
اولین بار در سال 1968 به زبان پرتغالی منتشر شد، آموزش ستمدیدگان در سال 1970 به انگلیسی ترجمه و منتشر شد. روش شناسی مرحوم پائولو فریره به توانمندسازی افراد بیشماری فقیر و بی سواد در سراسر جهان کمک کرده است. کار فریر در ایالات متحده و اروپای غربی فوریت خاصی پیدا کرده است، جایی که ایجاد طبقه پایین دائمی در میان محرومان و اقلیت ها در شهرها و مراکز شهری به طور فزاینده ای به عنوان یک هنجار پذیرفته شده است.
ابله
«ابله» رمانی است که همه ما در آن هستیم. همه ما آدمها، زمانی در زندگی مثل آگلائه صادقانه دوست داشتهایم، زمانی مثل ناستازیا بدجنس بودهایم، زمانی مثل روژوگین کلهخر بودهایم، زمانی مثل کولیا عاقل بودهایم و از همه مهمتر، زمانهای زیادی مثل پرنس میشکین سادهدلی کردهایم و از روزگار لاکردار، رودست خوردهایم. «ابله» داستان خود ماست.
«ابله»، داستان سرنوشت بشر است؛ بشری که میخواهد خوب باشد و نمیداند خوبی چقدر خطرناک است. داستایفسکی دارد به ما یادآوری میکند که بدون ترحم، دنیا چه جای وحشتناکی خواهد شد و امثال پرنس میشکین بینوا، در این دنیای وحشتناک چه بر سرشان خواهد آمد. شک نکنید که «ابله»، داستان همه ماست.
اپرای سه پولی و صعود و سقوط شهر ماهاگونی
نویسنده: برتولت برشت
مترجم: شریف لنکرانی
اپرای سهپولی (Die Dreigroschenoper) نمایش موزیکالی اثر برتولت برشت است که توسط درامنویس آلمانی، الیزابت هاوپتمن و بر اساس ترجمهای از اپرای باله جان گی به نام اپرای گدایان و با موسیقی کورت وایل و ترانههای فرانسوا ویون و رودیارد کیپلینگ به اجرا درآمد. این اثر، نقدی سوسیالیستی بر جهان سرمایهداری است. آغاز نمایش آن، ۳۱ اوت ۱۹۲۸ در برلین است. از این اثر به عنوان یکی از آثار مهم و تأثیرگذار بر جنبش نوگرایی در هنر، یاد میشود.
اخلاق ناصری
اخلاق ناصِری یکی از مهمترین رسالههای حکمت عملی در دوره اسلامی است که خواجه نصیر طوسی در سال ۶۳۳ هجری قمری نوشتن آن را به پایان رساند. همچنین این کتاب از مشهورترین نوشتههای خواجه نصیر، یکی از دو کتاب نوشته شده بنا به خواست حاکم شیعه (به همراه اخلاق جلالی) در باب حکمت عملی و نخستین اثر فارسی زبان مهم در باب مذکور است که مطالب آن مبتنی بر تلفیق دیدگاه فلسفی و علمی یونان و دیدگاه اسلامی درباره انسان، خانواده و جامعه است. اخلاق ناصری در باب اخلاق فردی، تدبیر منزل (رفتار در محیط خانه و اداره زندگی) و سیاست مدن (به تعبیر امروزی علوم سیاسی) نگاشته شدهاست. باب اول آن، خلاصهای از رساله عربی تهذیبالاخلاق یا الطّهارة اثر ابن مسکویه است.
استنطاق (محاکمه فاشیسم)
پتر وایس را شاخصترین چهره نمایش مستند در دنیا میدانند، با نگارش نمایشنامههای مستند «ژنرال سالازار»، «مارا- ساد» و «استنطاق» طبعا ادعای عجیبی هم نیست. نمایشنامه استنطاق را پتر وایس بر اساس پرونده های دادگاه آشویتس که در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۵ در فرانکفورت جریان داشت نوشته است، از اظهارات بسیار زیاد و گوناگون حاضران در دادگاه چنانکه خود می گوید تنها عصاره آنها را به دست داده و کوشیده است تا حد امکان چیزی به آنها نیافزاید. بنابراین، سعیاش در این نیست که فضای دادگاه و کشاکشهای روانی و ذهنی آن را بر روی صحنه نشان دهد: دادگاه او زمینه ایست برای شرح رویدادهای درون اردوگاه مرگ. عظمت دهشتناک اردوگاه مرگ در اصل چیزی نیست که بر روی صحنه به روال متعارف تئاتر نمایش پذیر باشد، و اینکه نمایشنامه مستند تاریخی پتر وایس در مقایسه با آثار دیگر نویسندگانی که سعی در بازسازی فضا و رویدادهای اردوگاه داشتند موفق تر از کار درآمده است، درست حاصل همین روش است که می خواهد واقعیت اردوگاه را نه نمایش، بلکه از زبان بازمانده گان این " جهنم روی زمین" و از زاویه دید آنان گزارش بدهد.
افسانههای تبای
سوفوکلس
شاهرخ مسکوب
سوفوکل(Sophocles) (زاده ۹۶–۴۹۷ - درگذشته زمستان ۰۵–۴۰۶ ق. م) یا سوفوکلس، یکی از سه تراژدی نویس یونان باستان است که نمایشنامههایش باقیماندهاند.
بغیر از سه نمایشنامه تبس، چهار نمایشنامه دیگر از سوفوکل باقیمانده است: آژاکس، زنان تراخیس، الکترا و فیلوکتتس که جایزه اول را از آن خود کرده است.
امیرکبیر و ایران
کتاب «امیرکبیر و ایران »مربوط به توضیحاتی در مورد زندگی نامه امیرکبیر از تولد تا سلطنت رسیدن اوست. در این کتاب به شرح زندگی امیرکبیر از تولد تا زمان مرگ او می پردازد. اقدامات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی امیرکبیر و اصلاحات و تفکرات این والا مقام از ویژگی های مهم بخش هایی از این کتاب است. برای اینکه امیرکبیر را بشناسیم این کتاب بهترین منبع موثق است. « امیرکبیر» که نام اصلی آن میرزا محمد تقی خان فراهانی ست، یکی از صدراعظم های بزرگ و نامدار ایران در دوره ناصرالدین شاه قاجار بوده است. مدت نخست وزیری امیر کبیر ۳۹ ماه (سه سال و سه ماه) بوده است. دارالفنون که در سال 1230 خورشیدی به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تاسیس شد. دارالفنون را می توان نخستین دانشگاه در تاریخ مدرن ایران دانست.همچنین انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه از جمله اقدامات او به شمار می آید.وی از شاگردان خاندان قائم مقام فراهانی بود. امیرکبیر پس از این که با توطئه اطرافیان و خاندان شاه از مقام خود عزل و به کاشان تبعید شد، و در حمام فین به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. پیکر وی در شهر کربلا به خاک سپرده شده است. این کتاب به نویسندگی «فریدون آدمیت» توسط نشر «خوارزمی» در دسترس اهالی کتاب قرار گرفته است.
امیرکبیر و ایران
کتاب «امیرکبیر و ایران »مربوط به توضیحاتی در مورد زندگی نامه امیرکبیر از تولد تا سلطنت رسیدن اوست. در این کتاب به شرح زندگی امیرکبیر از تولد تا زمان مرگ او می پردازد. اقدامات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی امیرکبیر و اصلاحات و تفکرات این والا مقام از ویژگی های مهم بخش هایی از این کتاب است. برای اینکه امیرکبیر را بشناسیم این کتاب بهترین منبع موثق است. « امیرکبیر» که نام اصلی آن میرزا محمد تقی خان فراهانی ست، یکی از صدراعظم های بزرگ و نامدار ایران در دوره ناصرالدین شاه قاجار بوده است. مدت نخست وزیری امیر کبیر ۳۹ ماه (سه سال و سه ماه) بوده است. دارالفنون که در سال 1230 خورشیدی به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تاسیس شد. دارالفنون را می توان نخستین دانشگاه در تاریخ مدرن ایران دانست.همچنین انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه از جمله اقدامات او به شمار می آید.وی از شاگردان خاندان قائم مقام فراهانی بود. امیرکبیر پس از این که با توطئه اطرافیان و خاندان شاه از مقام خود عزل و به کاشان تبعید شد، و در حمام فین به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. پیکر وی در شهر کربلا به خاک سپرده شده است. این کتاب به نویسندگی «فریدون آدمیت» توسط نشر «خوارزمی» در دسترس اهالی کتاب قرار گرفته است.
اندیشه ترقی و حکومت قانون عصر سپهسالار
از جمله مزایای این کتاب که آثار دیگر مورخان ایرانی کمتر از آن بهرهمند است، ارائهی روش تحقیق در تاریخنگاری است. روشی که میتوان آن را «تاریخنگاری تحلیلی» خواند. انتقادی که بر آن وارد شده، آن است که تحلیل و باز نگری فلسفی، چنان بر سراسر اثر غالب است که گاهی خواننده را از دنبال کردن وقایع باز میدارد. مؤلف، به پیروی از شیوهای که در دیگر آثارش اختیار کرده، سخن را با پیش زمینهای نظری از اندیشههای سیاسی این دوران آغاز میکند و همگرایی خود را با آزادیخواهی، عدالتطلبی و خردگرایی متفکران این دوره نشان میدهد. از خلال سطور این کتاب میتوان دریافت که آدمیت برای متفکران جامعه اهمیت ویژهای قائل است. وی تحولات مهم تاریخی معاصر ایران را نتیجهی تدریجی اصلاحات فکری میداند که از عصر میرزا تقی خان امیر کبیر، با ایجاد مدارس جدید مانند دارالفنون و تأسیس روزنامه، آغاز شد و تا عصر سپهسالار ادامه یافت. این رساله تازه ای است در تاریخ اندیشه های جدید اجتماعی و سیاسی ایران در ارتباط با سیاست ترقیخواهی و کارنامه اصلاحات از سال ۱۲۷۵ تا ۱۲۹۷ قمری. به تعبیر دیگر، فصلی است در تحقیق ریشه های فکری نهضت ملی مشروطیت. به حقیقت، تاریخ تحول فکری و اجتماعی مشرق زمین مبحثی است که به زمان ما در همه کشورهای مشرق مورد مطالعه و استقراء واقع شده است. کشورهایی که بنیادهای کهن اجتماعی شان در برخورد با فرهنگ و مدنیت مغرب تطور یافته اند. دامنه این گونه مطالعات همچنان گسترش و تنوع می یابد. این تصنیف سرگذشت زندگانی میرزا حسین خان سپهسالار نیست، و محدود به دوران زمامداری او هم نیست. بلکه تحقیق در جریان تاریخی مهمی است در دوره ای که میرزا حسین خان به عنوان سفیر تجدد طلب و وزیر اصلاحگر، نماینده شاخص آن بود.
انقلاب آفریقا
انتقاد فانون از نژاد پرستی و استعمارگری بر مشاهدات دست اول وی به عنوان روانپزشک در میان الجزایری ها و فضای سیاسی جنبش های ضد استعماری دوران پس از جنگ جهانی دوم نشات می گرفت. وی چندین مرحله را در فرایند انسانیت زدایی از مردمان استعمار زده شناسایی کرد: کودک انگاری، تحقیر، بی اعتمادی، استهزاء، محروم سازی، نادیده گرفتن، وجه المصالحه ساختن و خشونت.
با این حال، تمام عیارترین شکل سرکوب از منظر فانون عبارت است از وادار ساختن سرشت بشری به پذیرش شئی شدگی خویش. در برابر چنین روندهایی بود که فانون در بیمارستان روانی بلیدا، از ایده اجتماع درمانی دفاع کرد.از این رهگذر گفتمان فانون نه تنها انقلابی بلکه کاملانوین نیز بود.
برخلاف بسیاری از روشنفکران فرانسوی زمان خویش -لوی استراوس، آلتوسر و فراتر از همه سارتر- دیدگاه و برنامه فانون برای استعمار زدایی بر آن چیزی که وی آن را ناآرامی کامل می نامید مبتنی بود. گرچه اندیشمندان مارکسیسم غربی، دلایل زیادی برای تخطئه روشنگری اقامه کرده اند، ولی فانون پیامدهای گفتمان استعماری علیه خصایص بنیادین و هژمونیک فرهنگ غربی را مورد کاربست قرار داد.
تاکید دیالکتیکی بر اشکال اجتماعی، اقتصادی و روان شناختی از خود بیگانگی، بنا بر اصول نابرابری های نژادی و فرهنگی نمایانده می شد. در واقع مستحکم ترین مواضع سیاسی فانون در دو جهت بسط می یافتند: ملی گرایی و انقلاب. در هر حال گزینش فکری فانون بر اصول سوسیالیستی مبتنی بود. از منظر فانون، پایان سرکوب استعماری به معنای انهدام سیستم استعماری و سپس تاسیس یک موجودیت ملی بود؛ و در این رهگذر خشونت از طرف استعمار زده علیه استعمارگر مثبت تلقی می شد. فانون خشونت را همزاد ایده هویت ملی می دانست و از این رهگذر، تنها منازعه و پیروزی نهایی می توانست موجبات ابداع ارزش های جدید را فراهم سازد.
بحث در مابعد الطبیعه
اگزیستانسیالیسم یا هستیگرایی (به انگلیسی: Existentialism) اصطلاحی است که به کارهای فیلسوفان مشخصی از اواخر سدهٔ نوزدهم و اوایل سدهٔ بیستم اعمال میشود که با وجود تفاوتهای مکتبی عمیق در این باور مشترک هستند که اندیشیدن فلسفی با موضوع انسان آغاز میشود نه صرفا اندیشیدن موضوعی. در هستیگرایی، نقطه آغاز فرد به وسیلهٔ آنچه «نگرش به هستی» یا احساس عدم تعلق و گمگشتگی در مواجهه با دنیای به ظاهر بیمعنی و پوچ خوانده میشود مشخص میشود. طبق باور اگزیستانسیالیستها، زندگی بیمعناست مگر اینکه خود شخص به آن معنا دهد. این بدین معناست که ما خود را در زندگی مییابیم، آنگاه تصمیم میگیریم که به آن معنا یا ماهیت دهیم. همانطور که سارتر گفت: ما محکومیم به آزادی؛ یعنی انتخابی نداریم جز اینکه انتخاب کنیم و بار مسئولیت انتخابمان را به دوش کشیم. بعضی مواقع اگزیستانسیالیسم با پوچگرایی اشتباه گرفته میشود در حالی که با آن متفاوت است. پوچگرایان عقیده دارند که زندگی هیچ هدف و معنایی ندارد در حالی که اگزیستانسیالیستها بر این باورند که انسان باید خود معنا و هدف زندگیاش را بسازد. این کتاب خلاصه ای کوتاه از اگزیستانسیالیسم تا قبل از سارتر است و پوشاندن قلمرو پوچ گرایی آن (کامو و غیره) را پوشش نمی دهد، بلکه در درجه اول با تکیه بر کی یرکگور، هایدگر، هگل، سارتر و اندکی به هوسرل به بررسی آرای نظریه پردازان این مکتب فلسفی می پردازد. کتاب با آن که اصطلاحات فلسفی را در بر می گیرد برای افراد غیرمتخصص چندان مشکلی ایجاد نمی کند. این کتاب زمانی نوشته شده است که بسیاری از متفکران اصلی آن خط فکری زنده بودند و می توانستند پاسخ دهند (و برخی در واقع در صفحات آخر به مناظره می پردازند). ژان وال تقریبا هم سن هایدگر، مارسل و یاسپرس بود و تنها 20 سال بزرگتر از سارتر، لویناس، پونتی و کامو بود.
بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق (گفتاری در حکمت کردار)
ایمانوئل کانت
حمید عنایت و علی قیصری
مابعدالطبیعهٔ اخلاق اثر مهمی که در سالهای پایانی سدهٔ هجدهم منتشر ساخت. کانت در این اثر، آزادی انسان را یک حق طبیعی و ذاتی او و به عنوان حقی بشری به رسمیت میشناسد. تا آنجا که دین را نیز بر انسان نمیدانست. این فلسفه او اومانیسم خوانده میشود.
کانت معتقد بود که ارادهٔ خیر و حسن نیت تنها مفهوم ذاتاً خوب است و معنی حسن نیت، انجام وظیفه است، تنها دلیل موجه برای ادای وظیفه همان وظیفه بودن آن است و هیچ دلیل دیگری نباید داشته باشد، و اگر کسی از ترس مجازات و یا به امید پاداش ادای وظیفه کند، تکلیف خود را انجام نداده است. کانت در این زمینه گفته است: «من خواب میدیدم و میپنداشتم که زندگی تمتع است چون بیدار شدم دیدم وظیفه است.»تکلیف عملی است که شخص برای متابعت از قاعدهٔ کلی انجام میدهد. به عبارتی دیگر تکلیف احترام به قانون است. قاعدهٔ اخلاقی اصلی کانت این است که شخص باید همواره چنان عمل کند که گویی شیوهٔ عمل او قانون فراگیر طبیعت خواهد شد و همواره و همهوقت قانون کلی خواهد بود.قاعدهٔ اساسی دیگر در فلسفهٔ کانت بیان میکند که انسان غایت فی نفسه است و باید با هر انسانی، خواه خود و خواه دیگران به عنوان غایت رفتار کرد نه وسیلهٔ رسیدن به هدف.