پیکان سرنوشت ما (با بهرهگیری از نوشتهها و خاطرات احمد خیامی)
کتاب پیکان سرنوشت ما که براساس نوشتهها و خاطرات احمد خیامی، از بنیانگذاران شرکت کارخانجات ایرانناسیونال و فروشگاههای زنجیرهای کوروش، نوشته شده، از جهات بسیاری خواندنی و باارزش است. از جمله، نخست اینکه بسیاری از روایتهای این کتاب بهطور کلی دربردارندهی دروس و آموزههای فراوانی برای علاقهمندان به کارآفرینی بومی است. دوم اینکه روایتکننده برخی اصول مهم اخلاق تجاری و رفتار صنعتی و همچنین چگونگی رعایت آنها را توضیح داده است. روایتهای احمد خیامی گوشههای ثبتنشده در تاریخ توسعهی صنعتی ایران را روشن میکند؛ نتیجهی تحقیقات زیادی را به زیر سؤال برده و به چالش میکشد؛ و سؤالات و موضوعات متعددی را مطرح میکند. اما بیشک روایتهای این کتاب زمینهی مطالعات بیشتری را بهویژه در مورد صنعت خودروسازی در دههی ۱۳۴۰ شمسی، که دورهی طلایی اقتصاد ایران در آن رقم خورده است، فراهم میکند. خاطرات احمد خیامی، روایتهای کارآفرینی است که به همراه برادرش یکی از بزرگترین واحدهای صنعتی بخش خصوصی را با تمام فراز و نشیبهای موجود در زمینهی اقتصادی و سیاسی توسعه دادهاند. این خاطرات دربردارندهی نکاتی ارزنده برای محققان است. این کتاب موضوعات زیادی را که در مورد شرکت کارخانجات ایرانناسیونال مبهم باقی مانده بود روشن میکند و بحثهای جدید را که در صنعت خودروسازی و تاریخ اقتصادی و اجتماعی ایران به میان خواهد آورد.
پیکر زن همچون میدان نبرد در جنگ بوسنی
ماتئی ویسنی یک
ترجمه: تینوش نظم جو
دورا: کشور من تصویر یه پیرمردی رو داره که از صف پناهندهها بیرون میآد و برای اینکه خستگیش رو در کنه روی علفها دراز میکشه. روی علفهایی که توش یه مین ضدنفر خاک شده. کشور من شبیه اون مادریه که میبینه اونیفورم پسرش یه دگمه کم داره. با عجله دگمه رو میدوزه و بعدش پسرش رو خاک میکنه. کشور من تصویر یکی از رایجترین فحشها رو داره: ای لامصبِ بدمصبِ سگمصب.
تابستان
تاریخ ایران مدرن
نام نویسنده : یرواند آبراهامیان
نام مترجم : محمد ابراهیم فتاحی
یرواند آبراهامیان، در ارزیابی ریشهای تاریخ معاصر ایران مدرن، افزون بر بررسی جامع سده بیستم، موضوعاتی نظیر اکتشاف نفت، دخالتهای خارجی، نقش دودمان پهلوی و همچنین انقلاب 1357 و زایش جمهوری اسلامی را مورد واکاوی دوباره قرار داده است. ایران در این بین تجربیات دیگری را نیز از سر گذرانده است که از جمله میبایست به جنگ خانمانسوز عراق، دگرگونیهای جامعه در سه دههٔ اخیر و از همه تازهتر، توسعه و گسترش دولت و مبارزه برای قدرت در میان نخبگان قدیمی، روشنفکران و طبقه متوسط تجاری اشاره کرد.
نویسنده که یکی از ممتازترین تاریخنویسان ایران کنونی بهشمار میرود، در این اثر همزمان با بررسی فراز و نشیبهای سیاستهای بینالمللی و منطقهای کشور، با چیرگی هرچه تمامتر مردم ایران را در کانون توجهاش قرار داده است. مردمی که طی یک سده تحمل جنگ و انقلاب همچنان به بقای خود ادامه دادهاند. این کتاب در واقع به این مردم و نیز انعطافپذیری آنان همزمان با ظهور این کشور بهمثابه یکی از توانمندترین قدرتهای خاورمیانه، تقدیم شده است.
پروفسور آبراهامیان، استاد ممتاز تاریخ در کالج باروک دانشگاه شهر نیویورک است. وی آثار متعددی را در کارنامه پژوهشهای دانشگاهیاش ثبت کرده است که پرآوازهترین آنها کتاب ایران بین دو انقلاب است.
تاریخ پیدایش علم جدید
ریچارد وستفال
مترجم: عبدالحسین آذرنگ و رضا رضايی
ریچارد وستفال، نویسنده این کتاب، از برجستهترین صاحبنظران در باب سده 17 است، سدهای که علم جدید در آن زاده شد و شالودههای این علم در آن استوار گردید. پیدایش علم جدید در عین حال انقلابی اجتماعی بود با تأثیرهای چنان گسترده که هیچ یک از زمینههای تمدن بشر از نفوذ آن برکنار نماند. این کتاب از معتبرترین منبعها به شمار میآید و مبتنی است بر پژوهش گسترده درباره چگونگی زایش، پیدایش و تحول و تکوین علم جدید .
تاریخ جهان
نام نویسنده : ارنست گامبریچ
نام مترجم : علی رامین
تاریخ جهان تحولات و رخدادهای بشر را در چهل فصل از عصر حجر تا انرژی هستهای با زبانی بسیار ساده و صمیمی، بیتکلف، شیرین و جذاب روایت میکند، چنانکه کثیری از خوانندگان آن در گروههای سنی و سطوح آموزشی مختلف گفتهاند از مطالعهٔ این کتاب نهتنها بسیار لذت بردهاند، بلکه آن را دریچهٔ نوینی به جهان تاریخی و تاریخ جهان یافتهاند و بر آن شدهاند که با کتابهای دیگری، مطالعه تاریخ را پی بگیرند. مفسر لوسآنجلستایمز میگوید گامبریچ به تاریخ جان میبخشد و خواننده را همراه خود در سفینهای زمانپیما بر فراز تاریخ جهان به پرواز درمیآورد و او را همواره در طول کتاب به سیر و سلوکی فکری و عاطفی میان گذشته و حال وامیدارد.
گامبریچ فصل پایانی کتاب با عنوان «بخش کوچکی از تاریخ که من خود در آن زیستهام» را اینگونه به پایان میبرد: «اکنون هر زمان یک زلزله، یک سیل، یک توفان سهمگین، قحطی و خشکسالی و بلایای دیگر در نقاط دورافتادهای از جهان، مردان، زنان و کودکان زیادی را به کام مرگ میبرد، هزاران انسان در کشورهای ثروتمند، پول و نیرویشان را برای یاریرساندن به بازماندگان آنها بهکار میگیرند. چنین نیکوکاریهایی در گذشته صورت نمیگرفت. بنابراین همچنان حق داریم به آیندهای بهتر امیدوار باشیم.»
تاریخ اندیشه و نظریه های انسان شناسی
نام نویسنده : ناصر فکوهی
در نخستین رویکرد، نظریه در قالبهای تاریخی مورد بحث قرار گرفته است. در اینجا هدف آن بوده است که بتوان رابطهای منطقی میان هر یک از دورههای تاریخی و نظریههایی که در آن دوره ظاهر شده یا از میان رفتهاند برقرار کرد. دومین رویکرد به نظریه در کتاب حاضر از خلال اندیشمندان بوده است. در انسانشناسی بیش از هر علم دیگری میتوان نوعی نزدیکی و وابستگی را میان سرنوشتهای فردی اندیشمندان و نظریهها و اندیشههای آنها مشاهده کرد. و سرانجام رویکرد سوم در این کتاب، پرداختن به نظریه در قالب خود نظریهها بوده است. نظریهها در این رویکرد، گاه در قالبهای ملی (همچون انسانشناسی فرانسه، بریتانیا یا امریکا) گاه در قالب مکاتب نظری عام همچون کارکردگرایی و تطورگرایی و سرانجام گاه در قالب مجموعههای نظری که بر گرد یک موضوع مطالعاتی شکل گرفتهاند، آمده است.
در تقسیم عمومی کتاب تلاش شده است ضمن قائلشدن سهمی مهم برای اندیشههای باستانی و کلاسیک، که حضور پیوستهٔ آنها در اندیشهٔ انسانشناختی باید همواره مورد نظر باشد، سهم اساسی در دو فصل آخر و بهویژه در فصل ششم به اندیشههای قرن بیستم و بهخصوص آخرین نظریههای مطرح شده در علم زنده و فعال انسانشناسی داده شود تا خوانندگان بتوانند دیدگاهی جامع و کامل نسبت به مبحث نظریه در انسانشناسی داشته باشند.
تاریخ اندیشههای سیاسی در قرن بیستم : جلد اول (اندیشههای مارکسیستی
اندیشهٔ سیاسی روی همرفته درپی یافتن کارگزاری در تاریخ است. از اینرو پیرامون اندیشهها، جنبشهای سیاسی و اجتماعی پدید میآید. قرن بیستم عصر دگرگونیهای بنیادی در همهٔ عرصههای زندگی انسان از جمله زندگی سیاسی بوده است. از میان این دگرگونیها برخی، هم بر تکوین و تطور اندیشهٔ این قرن تأثیر بیشتری گذاشته و هم از آن تأثیر جدی پذیرفته است. و بیشک مارکسیسم یکی از جنبشهای فکری عمدهٔ قرن نوزدهم و بیستم بهشمار میآید. نویسنده در این کتاب براساس اندیشهٔ مارکس به بررسی تعابیر گوناگون از مارکسیسم و اختلاف انواع آن میپردازد و نتیجه میگیرد که بخشی از این اختلافات ناشی از ابهامات موجود در اندیشهٔ مارکس و برخی دیگر نتیجه تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی این قرن بر مفسران مارکسیسم است. نویسنده در جلد دوم طی دو بخش، ابتدا به بررسی زمینهٔ تاریخی و فکری لیبرالیسم و محافظهکاری پرداخته است و سپس آرای اندیشمندان شاخص لیبرال و محافظهکار در قرن بیستم را مطرح کرده است.
تاریخ داخائو
تاریخ داخائو، تاریخ پدیداری یک جهانبینی جهانخوار است؛ تاریخ «نظم نو»یی است که قصد داشت ملت آلمان را از کورهراه شکنجهگاهها و کشتارها و کشورگشاییها به سرِ منزلِ خوشبختیِ نژادِ برتر برساند؛ این تاریخ اوج رذالتهای انسانستیزانهی نظام ددمنش و جانشکاری است که از راه عوامفریبی و تحریک احساسات ملی نژادی سبب خانمانسوزی میلیونها انسان و دستاوردهای تمدن مادی و معنوی آنها شد. اردوگاه داخائو، درواقع، نمونهی آشکار جهانمداریِ رایش سوم در سرتاسر عالم بود. امور جهان را بنا بود، چون امروز، بر مدار یک اردوگاه بچرخانند.
تاریخ سیاست خارجی ایران (از صفویه تا پایان پهلوی اول : ۸۷۹ تا ۱۳۲۰ شمسی)
تاریخ سیاست خارجی ایران از زمان روی کار آمدن صفویان تا پایان سلطنت رضاشاه، به پژوهش و قلم روحالله رمضانی، در کتاب حاضر بررسی شده است. رمضانی در این اثر، علاوه بر توصیف نظاممند و تحلیل انتقادی تاریخ سیاست خارجی ایران، اسناد دست اول و منابع آرشیوی قابل توجهی را بررسی کرده و، از آن مهمتر، مبنایی نظری را با عنوان «مدل تعامل سهجانبهی پویا» طرح کرده است. در این کتاب، تلاش نخبگان سیاسی برای ماندگاری کشور و پیگیری منافع ملی ایران از منظری آرمانگرایانه در شبکههای قدرت داخلی، منطقهای و بینالمللی بررسی شده است. رمضانی نخستین پژوهشگر دانشگاهی و صاحبسبک در موضوع سیاست خارجی کشورهای در حال توسعه با تمرکز بر ایران بود و آنچه در دست دارید اولین پژوهش علمی در باب سیاست خارجی ایران است.
تاریخ عقاید اقتصادی از افلاطون تا دوره معاصر
فریدون تفضلی، متولد ۱۳۱۹، یکی از اقتصاددانان برجسته ایرانی بود. او از سال ۱۳۴۹ بهطور تمام وقت و رسمی تدریس در دانشگاه ملی ایران را آغاز کرد و در سال ۱۳۵۶ به رتبه استادی رسید. همچنین او شاگرد میلتون فریدمن، اقتصاددان برجسته صاحب نظریه درآمد دایمی و برنده جایزه نوبل اقتصاد نیز بوده است.
وی مدرک کارشناسی اقتصاد خود را از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا و مدارک کارشناسی ارشد و دکترا در همین رشته را از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آمریکا اخذ کرد. عنوان رساله اش «سهم علمی اسکار لانگه در تئوری سوسیالیسم و کاربردهای آن در یوگسلاوی و چکاسلواکی» بود که با درجه ممتاز مورد پذیرش قرار گرفت. تفضلی پیش از پذیرفته شدن در مقاطع تحصیلات تکمیلی یک سال به عنوان کارشناس اقتصادی برای شرکت آر جی رینولدز در لس آنجلس کار کرد و در دوره دکتری به عنوان دستیار تدریس مشغول به کار شد. او پس ۳۷ سال تدریس در تمام مقاطع تحصیلی رشته اقتصاد و بازنشسته شدن در ۱۳۸۶/۴/۱۵، تا آخرین روزهای عمر در دانشگاه شهید بهشتی تهران تدریس میکرد. وی در ۲۳ بهمن ۱۳۹۶ درگذشت. فریدون تفضلی مؤلف و مترجم دهها اثر در علم اقتصاد بوده و دو کتابتاریخ عقاید اقتصادی و اقتصاد کلان او جزو کتابهای کلاسیک درسی مرجع در رشتهٔ اقتصاد به زبان فارسی محسوب میشود. یکی از بهترین آثار ترجمه ای او نیز کتاب راز سرمایه است.
تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب
جان کلی
مترجم: محمد راسخ
بیگمان قانون بهمنزلهی سلسلهاعصاب حیات جدید آدمیان عمل میکند که فقدان یا ناکارکردی آن به معنای بیماری و اختلال شدید در این حیات است. افزون بر این، نظام حقوقی صرفاً مطلوبیت شکلی ندارد، بلکه برای «بقا» و «توسعه»ی جامعه در کار است. نظام حقوقی جدید، درواقع، برای ماندگاریِ بالندهی حیات فردی و جمعی آدمیان در عصر فلسفه، علم، صنعت، جامعه، عدالت، سیاست، اخلاق، دینورزی و اقتصاد (همگی) «جدید» سر بر آورد و در این راستا قابلفهم و بهکارگیری است. این امر اما در گرو حضور قانون جدید در هماهنگی با آن عناصر، بهمنزلهی یک کل، است. نبود قانون یا ناکارکردیاش بهسبب فقدان حضور همهی این عناصر و / یا نبود سازگاری میان آنها است. برای ایجاد چنین وضعیتی ناگزیر ابتدا باید سراغ شناخت آن عناصر رفت. شناخت یادشده با شناخت دقیق «مسائل زیستبوم» و نیز کاربست اندیشههای «فرابومی» معاصر ممکن است. از این رو، باید گفت که مسئلهشناسی و اندیشهشناسی، هر دو، ناگزیر «جدید»ند و پیوندزدن میان آنهاست که امکان نوسازی اصیل درونزا و ترقی «کل» حیاتمان، از جمله نظام حقوقی را فراهم میآورد. در غیر این صورت کوششها مصروف جدیدسازی کاذب یا قدیمسازی پرهزینهی اجزای نامتناجس زندگی میشود. زندگی معاصر در این مرز و بوم اما تا کنون هیچیک را برنتابیده است. کتاب حاضر در این بافت و زمینه برای فهم حقوق جدید و کمک نظری به نوسازی حقوق کشور به فارسی برگردانده شده است. جان کلی استاد حقوق اساسی، حقوق روم و فلسفهی حقوق در دانشگاههای آکسفورد (انگلستان) و دوبلین (ایرلند) بود. محمد راسخ استاد حقوق و فلسفه در دانشگاه شهید بهشتی است.
تاریخ مختصر علم
ویلیام باینم
ترجمه: ماندانا فرهادیان
علم حیرتانگیز است. از پهنای بیکران فضا برایمان میگوید و از ریزترین موجود زنده؛ از اندام انسان و از تاریخ سیارهمان. دانشمندان و دانشورزان، از سرِ شگفتی و حیرت، شروع کردند به بررسی و آزمایش و محاسبه و گاه به چنان کشفهای تکاندهنده و بهتآوری رسیدند که آدمیان، پس از آنها، با دنیا به طرز کاملاً جدیدی مواجه شدند. کتابی که در دست دارید داستانی است پرماجرا در خلال زمان و مکان از روزگاران کهن تا به امروز؛ تا تازهترین دستاوردهایی که انسان معاصر هنوز با آنها درگیر است. و در این روایت از زندگیِ دانشمندانی میگوید که بعضی نامآشنا و برخی ناشناساند. تاریخ مختصر علم شرحی است به زبانی ساده و شیرین از روند رشد علم درگذر قرنها.
تاریخ هنر
نام نویسنده : ارنست گامبریچ
نام مترجم : علی رامین
تاریخ هنر گامبریچ یکی از مشهورترین و پرخواستارترین کتابهایی است که تاکنون دربارهٔ هنر نگاشته شده است. این کتاب همچون مدخلی برای ورود به دنیای هنر، از نخستین تجربهٔ هنری انسان در نقشپردازی داخل غارها گرفته تا واپسین آثار هنری امروز جهان، در پنجاه سال گذشته رقیب و همتایی نداشته است. خوانندگان از هر گروه سنی و زمینهٔ فرهنگی در سراسر عالم، کتاب ارنست گامبریچ را شاهکاری مسلم دانستهاند که دانش و خرد را، با بهرهگیری از استعداد فوقالعادهٔ خویش در انتقال مفاهیم ظریف و پیچیده درهم آمیخته است. این تاریخ هنر، پسندیدگی ماندگار خود را به سلاست و روانی شیوهٔ نگارش، و نیز چیرهدستی نگارندهٔ فاضل و متفکر آن در تحلیلهای روشن و خواندنی رخدادهای هنر جهان، وامدار است.
تراژدی مردم: انقلاب روسیه ۱۹۲۴-۱۸۹۱ (دو جلدی)
اورلاندو فایجس
احد علیقلیان
«شمار اندکی از مورخان از جسارت پرداختن به موضوعات سترگ برخوردارند، و شمار کمتری در چنین کار خطیری کامیاب میشوند. تراژدی مردم بیش از هر کتاب دیگری به درک ما از انقلاب روسیه کمک میکند.» اریک هابزباوم، لاندن ریویو آو بوکز برنده جایزه ادبی دابلیو. اچ، اسمیت، برنده جایزه تاریخ امروز لانگمن برنده کتاب سال NCR 1997، جایزه تاریخ ولفسن و کتاب برگزیده دانشگاهی سال 1997
«این کتاب صرفاً تاریخ نیست؛ بلکه خود بخشی از تاریخ است... اورلاندو فایجَس تجربه انقلاب را بدانگونه که میلیونها نفر از مردم عادی روسیه از سر گذراندند نشان میدهد.» نیل آچرسن، ایندیپندنت آن ساندی
اورلاندو فایجَس یکی از درخشانترین کتابهای تاریخی را پدید آورده است. تراژدی مردم با پژوهشی دقیق، ساختاری منسجم و استدلالی منطقی دیدگاهی بسیار فراگیر در مورد یکی از مهمترین و پیچیدهترین رویدادهای تاریخ مدرن را عرضه میکند. شناخت فایجَس از تاریخ روسیه حیرتانگیز است و از این شناخت برای پرداختن به پرسشهای مهمتر درباره خود ماهیت تاریخ بهره برده است.» اندرو سالومون، آبزرور
«پژوهشی ژرف، سبکی درخشان، سرشار از ظرافت طبع، فرزانگی و حس انساندوستی. این بهترین تاریخ انقلاب روسیه است که خواندهام.» فرانک مکلین، گلاسکو ریویو
روایتی شورانگیز و پر از حکایت و تحقیقی جامع و منصفانه که در مورد شخصیتهای تاریخی که با بلاهت یا بیرحمی رفتار کردهاند هیچ ملاحظه نمیکند... هدف اصلی فایجَس کنارزدن نقاب و نشاندادن چهره واقعی این شخصیتهاست و بهخوبی از پس این کار برآمده است.» ضمیمه ادبی تایمز
«این کتاب میان اندیشههای بزرگ و تاریخهای شخصی پرتحرک موازنه برقرار میکند و بیگمان تکاندهندهترین روایت انقلاب روسیه پس از دکتر ژیواگو است.» لوکاستا میلر، کتاب سال، ایندیپندنت
«شخصیتهای تولستوی (در جنگ و صلح) بهطرز مبهمی میدانند که بخشی از چیزی بسیار بزرگ و مهم هستند اما بهراستی از درک رویدادهایی که پیرامونشان رخ میدهد عاجزند و نمیدانند که سررشته امور در دستان چه کسی است. اورلاندو فایجَس، در ژانری متفاوت... با استفاده از شخصیتهای واقعی بهجای شخصیتهای داستانی توانسته است بسیاری از همان عواطف را در این تاریخ اجتماعی جدید درخشان از انقلاب روسیه به خواننده منتقل کند».
ترس و لرز
نام نویسنده : سورن کیرکگور
نام مترجم : عبدالکریم رشیدیان
سورن کییرکگور (به دانمارکی: Søren Kierkegaard) (۱۸۱۳ - ۱۸۵۵)، فیلسوف مسیحی دانمارکی، کسی که با وجود، انتخاب، و تعهد یا سرسپردگی فرد سروکار داشت و اساساً برالهیات جدید و فلسفه، به خصوص فلسفهٔ وجودی (اگزیستانسیالیسم) تأثیر گذاشت. به او لقب پدر اگزیستانسیالیسم را دادهاند.
در کتاب ترس و لرز (۱۸۴۶: ترجمه ۱۹۴۱) کییرکگور بر این فرمان خداوند که ابراهیم پسرش اسحاق را قربانی میکند تمرکز میکند؛ عملی که اعتقادات اخلاقی ابراهیم را نقض میکند. ابراهیم ایماناش را به شکلی ثابت قدم با عازم شدن برای اطاعت از فرمان خداوند اثبات میکند؛ با وجود اینکه او نمیتواند از آن سر دربیاورد.
این «تعلیق حکم اخلاقی»، چنانچه کییرکگور اعلام میکند، به ابراهیم اجازه میدهد تا به یک سرسپردگی صحیح نسبت به خداوند نائل شود. برای اجتناب از نومیدی نهایی، فرد باید یک چیزی مانند «جَست (جهش) ایمانی» را به یک زندگی دینی انجام دهد، آنچه که ذاتاً متناقض، مبهم، و پر از خطر است. کسی که به سوی آن بهوسیلهٔ حس دلهره فراخوانده شدهاست (مفهوم دلهره، ۱۸۴۴: ترجمه ۱۹۴۴)، آنچه که نهایتاً نوعی ترس از نیستی است.
از نظر کییرکگور، ایمان یک نوع شناسایی نیست، حرکت با شور و شوق اراده است به طرف سعادت ابدی که همواره انسان خواستار آن است. این شور و شوق بر هر تردید و دودلی ناشی از خارج فایق میآید و در امری خلاف عرف و اجماع یا غیرمنطقی و محال قرار میگیرد. زیرا وحی و الهام فقط برتر از عقل نیست، خلاف عقل است. به اعتقاد کییرکگور، عقل را از دست دادن برای یافتن خدا، محض اعتقاد است. رنج و محنت برای حیات مسیحی اساسی است، ایمان خود نوعی زجر است و «به صلیب آویختگی عقل». مسیحیت یک دکترین فلسفی نیست که باید آن را در پرتو نظرپردازیهای عقلی فهمید؛ زیرا مسیح فیلسوف نبودهاست و حواریون او هم یک جامعه کوچک دانشمندان را تشکیل نداده بودند.
کییرکگور معتقد است نخستین کسی که دفاع از دین مسیحیت را باب کرد، در واقع یهودای دیگری است. به تعبیر دیگر، اولین متکلم دومین یهودا است. «او نیز با بوسهای خیانت میکند، اما این بوسه حماقت است. من کسی را که از دین مسیح دفاع میکند، بیایمان میدانم.» در اندیشه کییرکگور خدا شیئی نیست لذا خداوند با ایجاد احساس دور افتادگی انسان از خدا و گناه آلودگی خود را مینمایاند.