کودتا
نام نویسنده : یرواند آبراهامیان
نام مترجم : محمد ابراهیم فتاحی
مرور تاریخی بسیار مهم از رویدادی سرنوشتساز... نویسنده در این اثر به صورتی عالمانه نشان میدهد که کودتای ۲۸ مرداد بیشتر در مخالفت سرسختانهٔ امریکا و انگلیس با کنترل منابع نفتی توسط ایران ریشه داشت تا «لجاجت» دولت ایران یا «الزامات جنگ سرد».
رشید خالدی، استاد مطالعات عرب، دانشگاه کلمبیا
کودتای امریکایی ـ انگلیسی سال ۱۳۳۲، رویدادی اساسی در تاریخ ایران مدرن است... این بررسی تازه به همراه درکی عمیق و پژوهشی بینقص، به شکلی مستدل نشان میدهد که بررسیهای پیشین موجود چندان مطمئن نیستند.
نوام چامسکی، استاد ممتاز دانشگاه ام. آی. تی
یک بررسی ممتاز و خواندنی... آبراهامیان در این اثر از اسنادی کمنظیر و سابقاً دستهبندی شده و آثار جدید برای نشاندادن این لحظهٔ بسیار مهم در تاریخ خاورمیانه بهره گرفته است... بنابراین اثری است شایستهٔ طیف وسیعی از خوانندگان.
روی متحده، استاد مطالعات اسلامی، دانشگاه هاروارد
این کتاب در واقع اثری است که از این استاد مسلم تاریخ انتظار میرفت: عالمانه، سنجیده، روشن و موجز. آبراهامیان دانش عمیق خود را بر رویدادهایی متمرکز میکند که تا به امروز همچنان بر ذهنیت ایرانیان نسبت به خود و همچنین بقیهٔ نقاط جهان سایه افکنده است.
جان لیمبرت، استاد مطالعات خاورمیانه
کودتاهای ایران
کودتای نوژه
عبدالله شهبازی
کتاب کودتای نوژه، اثری از عبدالله شهبازی پیرامون کودتای نوژه است که اولین بار در سال ۱۳۶۷ به چاپ رسید. این کتاب اولین و تنها اثری است که تاکنون دربارهٔ کودتای نوژه نوشته شده است.
بعد از چاپ اول آن در دهه فجر سال ۱۳۶۷، چاپ دوم و سوم در بهار و دهه فجر سال ۱۳۶۸ عرضه شد. چاپ چهارم در سال ۱۳۸۴ منتشر گردید. در چاپ چهارم کتاب سعی شده تا حد امکان از دستکاری عبارات و روایات چاپهای گذشته جلوگیری به عمل آید و تنها اشتباهات املایی کتاب اصلاح شده است. تنها تمایز این چاپ انضمام بخشی از خاطرات محمد ریشهری است که از کتاب «خاطرهها» منتشره از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی عیناً اخذ و در انتهای کتاب آورده شده است. تعداد صفحات این چاپ ۴۸۰ صفحه و شمارگان آن ۲۰۰۰ نسخه میباشد.
فصول کتاب عبارتند از:
- بخش اول: مقدمهای بر شناخت «توطئه»
- چرا توطئه؟
- چهرههای توطئه
- ژرفای توطئه
- بخش دوم: «کودتای نوژه»
- تدارک کودتا
- برنامه و سازمان کودتا
- کودتا در آخرین ۴۸ ساعت
- شکست کودتا
- امام و کودتا
- بخش سوم: «پیوستها»
- پیوستها
- اسناد و تصاویر
- فهرست اعلام
کورش کبیر
نام نویسنده : آلبر شاندور
نام مترجم : هادی هدایتی
آلبر شاندور فرانسوی :
شاهنشاهی ایران كه پایه گذار او كورش بزرگ است به هیچ وجه بر اساس خشنونت پی ریزی نشد . بلكه عكس آن صادق است زیرا با رعایت حقوق مردمان پایه گذاری شد . پارسیها با مساعدت یكدیگر و به یاری پادشاهان مقتدر خود عظمت وشكوهی را در تاریخ به جای گذاشته اند كه نشانه نبوغ و نژاد پاك آنان است . نژادی كه حماسه آنان را همچون آفتابی در تاریكی نشان میدهد . آنان درخششی در جهان از خود به جای گذاشته اند كه برای آیندگان نیز خواهد ماند.
كورش یكسال پس از فتح بابل برای درگذشت پادشاه بابل عزای ملی اعلام نمود . برای كسی كه دشمن خودش بود . او مطابق رسم آزادمنشی اش و برای اینكه ثابت كند كه هدف فتح و جنگ و كشتار ندارد و تنها به عنوان پادشاهی كه ملتش او را برای صلح پذیرفته اند قدم به بابل گذاشته است و در آنجا تاجگذاری نمود . او آمده بود تا به آنان آزادی اجتماعی و دینی و سیاسی بدهد . در همین حین كتیبه های شاهان همزمان او حاكی از برده داری و تكه تكه كردن انسان های بیگناه و بریدن دست و پای آنان خبر میدهد.
کورش کبیر در آثار هنری اروپائیان
تألیف دکتر غلامعلی همایون
مجسمه سازان و نقاشان اروپایی مسلما از کوروش تندیس های متعددی تهیه نموده که می بایست در موزه ها و کتابخانه ها و مجموعه های هنری اروپا موجود باشد جمع آوری این اسناد مستلزم اقامتی چندین ساله در اروپا است ولی تا آنجایی که برای مولف میسر بود به جمع آوری تعدادی از آنان پرداخته است. مسلم این است که این تصاویر فقط از روی شرح و بسط کتب غربی از چهره و اندام کوروش و یا جنگهای متعدد وی تهیه گردیده و کمتر می تواند مستند باشد ولی یکی از آنها مستلزم تعمق بیشتری است. متاسفانه از هیچیک از شاهنشاهان هخامنشی تصویر مستندی در دست نیست. آنچه در نقوش برجسته صخره های ایران به عنوان شاهنشاه هخامنشی آمده است هیچگونه وجه تمایزی با دیگر تصاویر از نظر خطوط چهره ندارد و بدین وسیله تکیه ای بر روی شکل و شباهت آن نمی توان نمود. بنابراین چهره کوروش در تصاویر اروپاییان نیز به همین شکل نمی تواند شکل و شباهتی با خود کوروش داشته باشد ولی دیگر مسائل در تصاویر جنبه های تاریخی مستند داشته و می توان به تجزیه و تحلیل آنها پرداخت.
کورش کبیر در قرآن مجید و عهد عتیق
دکتر بدرهای در این كتاب كوشیده است نشان دهد مراد از ذوالقرنین كه در قرآن و كتاب مقدس از آن نام برده شده، همانا كورش بزرگ است نه اسكندر مقدونی و نه کس دیگر. این کتاب نه تنها یکی از معضلات قرآن را حل می کند و شخصیت تاریخی مردی را که به نام ذوالقرنین از او نام برده شده است آشکار می سازد، بلکه اثری را که تمدن و فکر ایرانی، خاصه شخصیت کورش در ذهن ملل دیگر به جای گذاشته است، نشان میدهد. زیرا تنها تأثیر و نفوذ تمدنی و اخلاقی و مذهبی شگرفی چون نفوذ تمدن و فرهنگ ایران عهد هخامنشی میباید تا مرد بیگانهای، در نظر ملل مختلف مغلوب، به صورت یک منجی و برگزیده و پیامبر جلوهگر شود و در کتب مقدس آنان همطراز با پیامبران و اولیاءالله از او نام برده شود. كتاب شامل سه دفتر میباشد: مردی از پارس، کورش كبیر در عهد عتیق و کورش كبیر در قرآن مجید.
کورش نامه
کوروش نامه رمانی سیاسی است درباره پرورش و آموزش فرمانروایی آرمانی که برای فرمانرانی و پیشبرد یک سرزمین با خودکامگی خردمندانه در برابر بندگانی فرمانبردار و ستایشگر آماده شدهاست.
هر چند روشن است که گزنفون نمیخواسته تاریخ نگاری کند،ولی نمیتوان بدرستی گونه ادبی این اثر را تمیز داد. آیا کورش نامه تاریخ خاندان هخامنشی را به درستی بازتاب میدهد؟ بسیاری در این باره تردید دارند.
چرا که بسیاری از رخدادهای آن دوران پس و پیش شدهاند یا با همتای تاریخی آن یگانگی ندارند. همدوران نبودن گزنفون (۴۳۱ تا ۳۵۵ پیش از میلاد) و کوروش (۵۸۰ تا ۵۳۰ پیش از میلاد) به خوبی نشان میدهد چرا برخی رخدادها در کوروش نامه به دورههای پس از وی اشاره میکند.
چه بسا، خاور زمینان برای شناسایی زندگی کوروش به رمان گزنفون تکیه بسیار میکنند.هر چند تورات زندگینامه کوروش را به گونه دیگری نگاشتهاست، در آمریکا گروه سیاسی بنیانگذار جمهوری ایالات متحده (که در آنجا به پدران بنیانگذار مشهورند) آن را نمونه خوبی برای الهامگیری میدانستند.
از همین رو توماس جفرسون نیز دو نسخه از آن را همواره با خود داشت. در آن دوران، خواندن کوروش نامه اثر گزنفون و شهریار نوشته نیکولو ماکیاولی برای همه سران کشور اجباری بود. کوروش نامه از آثار کلاسیک دوران یونان باستان شناخته شدهاست و برخی آن را پاسخی به رساله جمهور نوشته افلاتون میدانند.
کورش یا ذوالقرنین قرآن و تورات
مولانا ابوالکلام آزاد
مسئلهی «ذوالقرنین» موضوع پیچیدهای است که از دیرباز مورخان و مفسران را سرگشته و سردرگم کرده است. این نام در کتاب مقدس و قرآن کریم آمده است؛ قرآن کریم او را یکی از پادشاهان کهن میداند و از وی به نیکی یاد میکند. حال، پرسش این است که این پادشاه کیست، نامش از کجا بر زبانها افتاده، برای چه چنین لقب شگفتآوری گرفته، و چه اندیشهای پشت این لقب بوده است؟ آیا در حقیقت پادشاهی با این لقب وجود داشته است؛ یا ماجرای او صرفاً افسانهای از افسانههای پیشینیان است؟ در طول تاریخ پاسخهای متفاوتی به این پرسش داده شده و مصداقهای متعددی برای این لقب معرفی شده است. در سدهی معاصر، مولانا ابوالکلام آزاد، متفکر بزرگ هند، با مستندات تاریخی، کورش را مصداق ذوالقرنینِ مذکور در قرآن و تورات میداند و به این پرسش تاریخی پاسخی مستدل میدهد؛ نظریهای که مفسر بزرگی چون علامه طباطبائی نیز آن را پذیرفته است.
کوزه بشکسته
مسعود بهنود
روایتی است از: «محمدرضا پهلوی»، «مهرپور تیمورتاش»، «حسین فردوست» و دختری به نام آلیس. «آلیس» دختر «کلنل گلن وایت» از نظامیان با سابقه انگلیسی در جنگ هند و «لیدی شارلوت» است. داستان به اواخر سلطنت رضا شاه برمیگردد. ولیعهد به همراه سه نفر، از طرف رضا شاه برای تحصیل به سوئیس اعزام میشود. همراهان حسین فردوست است و دو دیگر مهرپور و هوشنگ، دو فرزند تیمورتاش. هوشنگ تیمورتاش در نیمه راه سفر، مسیرش را جدا میکند، و برای تحصیل به آلمان میرود، و آن دیگران مهرپور، فردوست، و ولیعهد، برای تحصیل به سوئیس میروند. آلیس در همان خانه زندگی میکند که این سه دانشجو اقامت دارند.
متن کتاب: «آلیس با چشمانی دریایی، سپیدرو، با موهایی به رنگ طلا، همان است که قصه سه پسر ایرانی، بی حضورش رنگ نمیگیرد، شکل نمی پذیرد، از عشق خالی میماند و از مهر و کین پاک نمیشود .»