آغا محمدخان قاجار؛ خواجه سفاک
نوشته: ناصر نجمی
در این کتاب، تاریخچه ایل قاجار، شرح زندگانی، چگونگی قدرتگیری و اقدامات آغا محمد خان قاجار، همچنین وقایع و رویدادهای زمان او به رشته تحریر در آمده است .عناوین تعدادی از سرفصلهای کتاب از این قرار است :((کریم خان وکیل مردم))، ((شاه اسماعیل صفوی و ایل قاجار))، ((آغا محمد خان در تبعید))، ((قدرت یافتن آغا محمد خان))، ((فتح تهران))، ((سیمای لطفعلی خان زند))، ((آغا محمد خان به طرف خراسان پیش راند))، ((قفقاز آماج حمله))، و ((اندیشه فتح داغستان)) .مطالب کتاب با شماری از داستانهای تاریخی درباره آغا محمد خان قاجار همراه است.
آغاز و فرجام سومریان
نام نویسنده : لئونارد وولی
نام مترجم : همایون صنعتیزاده
سومریان از اقوام باستانی ساکن در جنوب سرزمین کنونی عراق یعنی میانرودان (سرزمین میانِ دو رود دجله وفرات) و شمال خلیج فارس بودند. سومر یکی از باستانیترین تمدنها و تاریخیترین مناطق جنوب میانرودان در دورهٔ مسسنگی و اوایل دورهٔ مفرغ بود. هر چند نخستین نمونههای خطی کشفشده در این ناحیه قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد را نشان نمیدهند اما تاریخ نگاران جدید بر این باورند که با توجه به نام شهرها، رودها، شغلها و دیگر مدارک به دست آمده، این منطقه نخستین بار بین سالهای ۵۵۰۰ تا ۴۰۰۰ پیش از میلاد توسط قومی غیرسامی که به زبان سومریسخن میگفتند مسکونی شدهاست.
از میان همهٔ هنرها، شاید عالیترین دستاورد سومریان ادبیات بوده باشد. پژوهشگران ادبیات سومری را به هشت گفتار تقسیم کردهاند: اساطیر، داستانهای حماسی، سرودهها، مرثیهها، اسناد تاریخی، رسالات، احکام (دستورهای اخلاقی) و ضربالمثلها. نوشتههای سومری در سراسر خاور نزدیک باستان ترجمه و نسخهبرداری شدند و بر نوشتههای عبری و یونانی تأثیر نهادند. از میان اساطیر پرشمار سومری، سه اسطوره به داستانهای عهد عتیق شباهت دارند. یکی از این اسطورهها داستان آدمیانی را میگوید که از گل آفریده شده بودند و در سرزمینی پربار موسوم به نام دیلمون میزیستهاند که در آن نه بیماری بود و نه مرگ، ولی از آب شیرین هم خبری نبود. انکی فرمان میدهد آب شیرین را از زمین، چونان نهری که از باغ بهشت جاری است بیاورند. بدین سان دیلمون باغی ملکوتی میشود. این اسطوره از زنی میگوید که به انکی گیاهانی پیشکش میکند که نفرین برایش میآورند و سبب درد دندهاش میشوند. آن گاه یک «بانوی دنده» برای درمان آن آفریده میشود. دو داستان دیگر، توفان نوح و صبر ایوب هستند.
آفرینش (رمان تاریخی)
داستان با سرگذشت شخصیتی خیالی به نام کوروش سپیدمه (به انگلیسی: Cyrus Spitama)، فرستادهٔ ایرانی هخامنشی در سدهٔ پنجم پیش از میلاد، آغاز میشود. کسی که به همهٔ جهان آشکار آن دوران سفر میکند تا باورهای سیاسی و دینی ملتهای گوناگون آن زمان را مقایسه کند و بسنجد. این کتاب تصویری کلی از دوران آن روز (داریوش، خشایارشا و اردشیر) را به دست میدهد. کوروش سپیدمه نخستین سفیر ایران در هند، چین و یونان بودهاست و در این کتاب همزمان شما را با عقاید زرتشت، بودا، کنفسیوس و سقراط آشنا میکند.
آکواریومهای پیونگ یانگ
کانگ چول هوان . پیر ریگولت
مترجم بیژن اشتری
آکواریوم های پیونگ یانگ - کانگ چول - هوان در این کتاب قصه واقعی زندگی خود را تعریف می کند. این مرد جوان زاده کره شمالی که ۹ سال بیشتر نداشت همراه با دیگر اعضای خانواده خود به ۱۰ سال اقامت در یکی از اردوگاههای کار اجباری کره شمالی محکوم شد. جرم این خانواده خطای بزرگی بود که پدربزرگ کانگ چول - هوان - یکی از مدیران ارشد حکومت- مرتکب شده بود. کانگ چول - هوان چند سال پس از آزادی از اردوگاه به کره جنوبی گریخت. وی یکی از معدود جان به در بردگان اردوگاههای کار اجباری کره شمالی است که از طریقآکواریوم های پیونگ یانگ موفق شده صدای خود را به گوش جهانیان برساند...
آموزش و پرورش در ایران باستان
ما دوهزاروپانصد سال پیش تشکیل بزرگترین امپراطوری جهان را داده ایم ولی خاطره این امپراطوری مخصوصاً از این لحاظ برای ما و دنیا اهمیت دارد که پایه آن بر آزادمنشی و عدالت اجتماعی و آزادی حقوق و معتقدات افراد و احترام به سنن ملی نهاده شده بود. کشور ما دوهزاروپانصد سال پیش اصول تازه ای را مبنای حکومت خود قرار داد که حتی امروزه نیز دنیای متمدن آنرا از مترقی ترین اصول فکری و اجتماعی بشر می شناسد. ما از همان هنگام تمدن خویش را نه بر پایهء کوتاه بینی و خودخواهی بلکه بر اساس مصالح و منافع عمومی بنیاد نهادیم.
از بیانات شاهنشاه آریامهرآن سوی اتهام (۲جلدی)
درباره کتاب آنسوی اتهام
عباس امیرانتظام از معدود بازماندگان مبارز ملی به رهبری دکتر مصدق است که هم عضو شورای مرکزی و هم عضویت هیئت اجرایی نهضت مقاومت ملی بوده است و در آن دوران که روز ۱۶ آذر ۱۳۳۲ یکی از برجسته ترین ایام آن است، سرپرستی کمیته دانشگاه و امور مربوط به آن را در نهضت مقاومت ملی به عهده داشته است. پس از اشغال سفارت امریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام متهم به جاسوسی به نفع آمریکا شد و در دادگاه انقلاب محکوم به حبس ابد گردید.
آن فرانک (خاطرات یک دختر جوان)
آن فرانک
شهلا طهماسبی
آن فرانک پانزده ساله، مظهر تعقیب و آزار یهودیان از سوی نازیها به شمار میآید و خاطرات او را در ردیف خاطرات تاریخی مانند خاطرات کاترین منسفیلد، آنایس نین و لیف تالستوی دانستهاند.
آنه و خانوادهاش در سال ۱۹۳۳ پس از به قدرت رسیدن حزب نازی در آلمان به آمستردام نقل مکان کردند و با آغاز اشغال هلند در سال ۱۹۴۰ توسط نیروهای نازی، در آن کشور گرفتار شدند.در ماه ژوئیهٔ سال ۱۹۴۲، زمانی که میزان آزار و خشونت علیه یهودیان به نهایت میزان خود رسیده بود، خانوادهٔ فِرانک به همراه چندی دیگر از دوستان یهودیشان، اقدام به پنهان شدن در اتاقهای مخفی ساختمان اداری اُتو فِرانک (پدرِ آنه) کردند. پس از ۲۵ ماه زندگی در اتاقهای مخفی، بر اثر خیانت، در ۴ اوت سال ۱۹۴۴ نهانگاهشان در خانهٔ شماره ۲۶۳ خیابان پرینسخراخت فاش شد و هشت یهودی از جمله آنه فِرانک دستگیر و سپس به اردوگاه آشویتس فرستاده شدند.بررسیهای تازه نشان داده که ممکن است دلیل لو رفتن مخفیگاه آن فرانک خیانت نبوده و نازیها به طور اتفاقی مخفیگاه او و خانوادهاش را پیدا کردند.
آنه فرانک چندین روز پس از مرگ خواهرش مارگوت فرانک و هفت ماه پس از دستگیریشان، در سن ۱۵ سالگی بر اثر بیماری حصبه در اردوگاه مرگ برگن بلزن درگذشت.
میپ گیس و الیزابت «بِپ» واسکوئیجل دوتن از پنج نفری بودند که در طول این مدت به گروه پنهانشده در مخفیگاه کمک میکردند. آنها پس از دستگیری و بازداشت گروه، نوشتههای آنه را پراکنده بر روی زمین در اتاقهای مخفی یافتند و میپ گیس بدون اینکه آنها را بخواند، تا پایان جنگ آنها را حفظ نمود.
تنها بازماندهٔ گروه اُتو فرانک بود که پس از جنگ به آمستردام بازگشت و دفترچهٔ خاطرات را دستنخورده دریافت کرد و به یاد خانوادهاش تصمیم به انتشار آن گرفت که تلاشهای وی در نهایت منجر به چاپ آن در سال ۱۹۴۷ شد. این اثر از زبان اصلیش، یعنی هلندی ترجمه و برای اولینبار در سال۱۹۵۲ با عنوان خاطرات یک دختر جوان به زبان انگلیسی چاپ شد. آن دفترچهٔ خاطرات که در سالروز تولد ۱۳ سالگیاش به آنه هدیه شد، دربرگیرندهٔ خاطرات زندگی وی از تاریخ ۱۲ ژوئن سال ۱۹۴۲ تا یکم اوت ۱۹۴۴ میباشد. این اثر که به زبانهای بسیاری ترجمه شده، یکی از پرخوانندهترین کتابهای جهان به شمار میآید و چندین نمایشنامه و فیلم بر اساس آن ساخته شدهاست. در حقیقت این دفترچهٔ خاطرات روزانه،آنه فرانک را به یکی از مطرحترین قربانیان نسلکشی یهودیان (هولوکاست) تبدیل کردهاست.
ساختمانی که خانوادهٔ فرانک و چهار تن دیگر در حدود دو سال در اتاقهای مخفی آن زندگی میکردند در ماه مه ۱۹۶۰ به موزه تبدیل شد و یکی از پربازدید کنندهترین موزههای آمستردام بهشمار میآید.
آناباسیس
کسنوفون
ترجمه: احمد بیرشک
لشکرکشی کورش یا بازگشت ده هزار نفر اثر گزنفون سردار و مورخ یونانی سده چهارم قبل از میلاد، در باره لشکرکشی کورش کوچک در سال ۴۰۱ پیش از میلاد علیه برادرش اردشیر دوم، به امید دست یابی به تاج و تخت ایران است که در حدود صد و ده سال پیش به فارسی در آمده است.
نویسندگان در مورد تاریخ نگارش کتاب همداستان نیستند، بدون تردید مطالب آن مبتنی است بر یادداشتهایی که گزنفون ضمن بازگشت ده هزار نفر تهیه کرده بود و تالیف نهایی آن مربوط به زمانی است که خاطرات آن هنوز در ذهن نویسنده و هموطنانش تازه بودهاست.کتاب فاقد گفتاربندی بوده و رویدادها را به صورت داستان، از شرح حال کوروش آغاز کرده و تا بازگشت سربازان یونانی به کشورشان ادامه دادهاست. سادگی سبک، لطف کلام و لحن شورانگیز این اثر گزنفون، کتابش را از نظر داستانپردازی بسیار با اهمیت ساخته و از لحاظ هنر و مهارت نظامی یونانیها، باعث شدهاست تا این کتاب اثر ممتازی به شمار آید...
ترجمه عنوان اصلی کتاب از محلی بلند به مقصدی در دشت رفتن است که اصطلاحی شده در باره لشکرکشی کورش از قلب آسیای صغیر (ساردیس- نزدیک ازمیر فعلی در ترکیه) تا جلگه دجله و فرات. در قرن نوزدهم یکی از مترجمان بنام انگلیسی عنوان بازگشت ده هزار نفر را بر این کتاب نهاده و چنین استناد کرده بود که چون مرحله بعدی این ماجرا از پیش درآمد آن مهم تر است، عنوان جدید بر نام سابق رجحان دارد. تاریخ تحریر کتاب مورد اتفاق نظر نویسندگان نیست، بدون تردید مطالب آن مبتنی است بر یادداشتهایی که گزنفون ضمن بازگشت ده هزار نفر تهیه کرده بود و تالیف نهایی آن مربوط به زمانی است که خاطرات آن هنوز در ذهن نویسنده و هم وطنانش تازه بوده است.
آیین شاهنشاهی ایران
در این کتاب درباره تاریخ شاهنشاهی ایران از روزگاران قدیم تا عصر پهلوی و کوششهایی که ملت ایران در راه حفظ آیین شاهنشاهی در نشیب و فراز حوادث به کار برده است و همچنین در باب کلمه شاه و پادشاه و شاهنشاه در ادوار مختلف و ریشههای این کلمات در زبانهای قدیم ایرانی و در موضوع فرّ کیانی و نیز درباره آداب و سنن ملی و دینی در این موارد و همچنین درباره تاج و تخت کیانی و مراسم تاجگذاری پادشاهان ایران در دوره های پیش از اسلام و بعد از آن و موضوعاتی از این قبیل سخن رفته است.
آیین شهریاری در شرق
پیروزی اسکندر مقدونی بر پادشاه ایران، داریوش و استیلای طولانی مدت یونانی ها بر سرزمین های شرقی، زمینه تغییرات بزرگ سیاسی و اجتماعی را در این بخش جهان موجب شد. اندکی بعد، مقاومت شرقیان در برابر جهان گشایی جانشینان اسکندر، جدی و جدی تر شد و آن گونه که نویسنده «آیین شهریاری در شرق» می گوید، این مقاومت «تقریبا در همه جا در لباس دین، خاصه از نظر فلسفه لاهوتی شرق درباره پادشاهی» بروز کرد. ساموئیل ادی می گوید شرقیان معتقد بودند که شاهان قائم مقام خدایان بزرگی چون اهورا مزدا، یهوه و مردوک بر روی زمین هستند و حتی چنان که در مصر معتقد بودند، خود خدا هستند. نویسنده با بررسی فرهنگ شرق به ویژه در ایران، آناتولی و مصر، به این باور رسیده است که اعتقاد به تقدس حاکمیت ریشه در باورهایی دارد که می توان آن را دینی نامید. و به این ترتیب توضیح می دهد چگونه برخوردهای غربی ها و شرقی ها همواره رنگ و بوی جنگ اعتقادی داشته و به نوعی جنگ مذهبی بوده است. از مهمترین یافته های نویسنده این است که نشان می دهد در شرق، به ویژه ایران، همواره مفهوم حکومت و پادشاهی ملازم مفاهیم مذهبی بوده است. به باور نویسنده: «تجزیه و تحلیل عناوین و القاب شاهی در کتیبه های فارسی باستان، ماهیت مقام پادشاه و شرایط داشتن آن را نشان می دهد… آن ها برای آن شاه اند که اهورامزدا آنان را به این سمت برگزیده است؛ توجیه مطلب از نظر دینی چنین است، حال فرق نمی کند واقعیت دنیوی آن چگونه باشد؛ با صلح و آرامش سلطنت را از پدر به ارث برده، و یا به قهر و غلبه تخت شاهی را تصاحب کرده باشد.» جالب اینجاست که بر اساس یافته های نویسنده، مردم نیز پذیرای چنین توجیهی برای مقام پادشاه بوده اند و کسی را به این سمت به رسمیت می شناختند که بر اساس باورهای دینی شان برگزیده شده و بر تخت نشسته باشد: «بهترین گواه برای این که شاه ایران موجودی سرشار از نیروهای ایزدی تصور می شد، پرستش یا ستایشی است که پس از مرگ وی به عمل می آمده است.» یا «در قاموس ایرانیان، حفظ کشور همان حفظ برتری خدای ملی پارسیان، حفظ راستی، حفظ هستی طبیعی برتر، حفظ دین ایرانی و البته حفظ بزرگان پارسی بود.» کتاب ادی از این جهت برای ما اهمیت پیدا می کند که به برخی سؤالات تاریخی مان پاسخی شایسته می دهد؛ این که چرا و چگونه حتی بی کفایت ترین حاکمان ایران می توانستند با تحریک عواطف و احساسات مردم بر آنان حکومت کنند و اتفاقاً آن جا شکست می خورند که نمی توانند از حربه مذهب به درستی استفاده کنند. مانند شاه سلطان حسین صفوی که چون شایع بود شراب خوار است، نتوانست با حکم جهاد مردم را به جنگ با محمود افغان ترغیب کند. این که چرا هیچ وقت در این سرزمین مردم عادی یا رعایا نمی توانستند از حاکم سؤال یا او را مؤاخذه کنند، چنین پاسخی دارد که شاه مشروعیت خود را از خدا یا خداوندگاران گرفته است و بنا بر منبع مشروعیت اش، دلیلی ندارد که به رعایای خود جواب پس دهد و…
آیین شهریاری در شرق
پیروزی اسکندر مقدونی بر پادشاه ایران، داریوش و استیلای طولانی مدت یونانی ها بر سرزمین های شرقی، زمینه تغییرات بزرگ سیاسی و اجتماعی را در این بخش جهان موجب شد. اندکی بعد، مقاومت شرقیان در برابر جهان گشایی جانشینان اسکندر، جدی و جدی تر شد و آن گونه که نویسنده «آیین شهریاری در شرق» می گوید، این مقاومت «تقریبا در همه جا در لباس دین، خاصه از نظر فلسفه لاهوتی شرق درباره پادشاهی» بروز کرد. ساموئیل ادی می گوید شرقیان معتقد بودند که شاهان قائم مقام خدایان بزرگی چون اهورا مزدا، یهوه و مردوک بر روی زمین هستند و حتی چنان که در مصر معتقد بودند، خود خدا هستند. نویسنده با بررسی فرهنگ شرق به ویژه در ایران، آناتولی و مصر، به این باور رسیده است که اعتقاد به تقدس حاکمیت ریشه در باورهایی دارد که می توان آن را دینی نامید. و به این ترتیب توضیح می دهد چگونه برخوردهای غربی ها و شرقی ها همواره رنگ و بوی جنگ اعتقادی داشته و به نوعی جنگ مذهبی بوده است. از مهمترین یافته های نویسنده این است که نشان می دهد در شرق، به ویژه ایران، همواره مفهوم حکومت و پادشاهی ملازم مفاهیم مذهبی بوده است. به باور نویسنده: «تجزیه و تحلیل عناوین و القاب شاهی در کتیبه های فارسی باستان، ماهیت مقام پادشاه و شرایط داشتن آن را نشان می دهد… آن ها برای آن شاه اند که اهورامزدا آنان را به این سمت برگزیده است؛ توجیه مطلب از نظر دینی چنین است، حال فرق نمی کند واقعیت دنیوی آن چگونه باشد؛ با صلح و آرامش سلطنت را از پدر به ارث برده، و یا به قهر و غلبه تخت شاهی را تصاحب کرده باشد.» جالب اینجاست که بر اساس یافته های نویسنده، مردم نیز پذیرای چنین توجیهی برای مقام پادشاه بوده اند و کسی را به این سمت به رسمیت می شناختند که بر اساس باورهای دینی شان برگزیده شده و بر تخت نشسته باشد: «بهترین گواه برای این که شاه ایران موجودی سرشار از نیروهای ایزدی تصور می شد، پرستش یا ستایشی است که پس از مرگ وی به عمل می آمده است.» یا «در قاموس ایرانیان، حفظ کشور همان حفظ برتری خدای ملی پارسیان، حفظ راستی، حفظ هستی طبیعی برتر، حفظ دین ایرانی و البته حفظ بزرگان پارسی بود.» کتاب ادی از این جهت برای ما اهمیت پیدا می کند که به برخی سؤالات تاریخی مان پاسخی شایسته می دهد؛ این که چرا و چگونه حتی بی کفایت ترین حاکمان ایران می توانستند با تحریک عواطف و احساسات مردم بر آنان حکومت کنند و اتفاقاً آن جا شکست می خورند که نمی توانند از حربه مذهب به درستی استفاده کنند. مانند شاه سلطان حسین صفوی که چون شایع بود شراب خوار است، نتوانست با حکم جهاد مردم را به جنگ با محمود افغان ترغیب کند. این که چرا هیچ وقت در این سرزمین مردم عادی یا رعایا نمی توانستند از حاکم سؤال یا او را مؤاخذه کنند، چنین پاسخی دارد که شاه مشروعیت خود را از خدا یا خداوندگاران گرفته است و بنا بر منبع مشروعیت اش، دلیلی ندارد که به رعایای خود جواب پس دهد و…