تصحیح عبدالحی حبیبی
قطع: نیمه رحلی
جلد: گالینگور
0 تومان
زینالاخبار یا تاریخ گردیزی از قدیمیترین کتابهای فارسی دربارهٔ تاریخ، از آغاز خلقت تا پایان پادشاهی مودود بن مسعود غزنوی نوشتهٔ ابوسعید عبدالحی بن ضحاک بن محمود گردیزی است. تاریخ تألیف کتاب ۴۴۲ یا ۴۴۳ قمری بودهاست.
نام کتاب:
نویسندهٔ این کتاب، نام «زینالاخبار» را به مناسب نام مخدوم خویش ـ زینالملة عبدالرشید بن مودود غزنوی ـ برگزیده است. البته کتاب بهخاطر نام خود نویسنده، به تاریخ گردیزی نیز مشهور است، ولی نام «زینالاخبار» معروفتر است.
سبک نگارش:
سبک انشا نزدیک به سبک سامانی، روان و موجز است؛ یعنی جملهها کوتاه است و واژههای عربی کمی دارد و اصطلاحات کهن و فراموششده را در خود جای دادهاست.
نویسنده:
ابوسعید عبدالحی بن ضحاک بن محمود گردیزی با ابوریحان بیرونی ارتباط داشتهاست و از او دانشاندوزی کردهاست و شاید با ابوالفضل بیهقی نیز حشر و نشر داشتهاست. زینالملة عبدالرشید بن مودود غزنوی یکسال پس از تألیف کتاب بهدست طغرل ـ غلام پدرش ـ کشته میشود و پس از آن معلوم نیست که چه بر سر مؤلف کتاب میآید.
مطالب کتاب:
صفحههای ابتدایی این کتاب در دسترس نیست و مطالب موجود با شرح سلسلهٔ پیشدادیان آغاز میگردد و پس از آن به سرگذشت کیانیان و ملوکالطوایف (اشکانیان) و ساسانیان پرداخته شدهاست. سپس به ملوک اسلام و سرنوشت امیران خراسان رسیده است و به ذکر اعیاد ملل گوناگون مانند جهودان و ترسایان و مغان و هندوان هم پرداخته و کتاب را با معارف و انساب رومیان به پایان بردهاست.
زینالاخبار یا تاریخ گردیزی را نخستین بار عبدالحی حبیبی ـ استاد دانشگاه کابل ـ تصحیح کردهاست و سپس بنیاد فرهنگ ایران در سال ۱۳۴۷ چاپ و منتشر کردهاست.
نمونهای از نثر کتاب:
ابومسلم عبدالرحمن بن مسلم
… و بهآفرید مُغ اندر روستای خواف و بست نشابور بیرون آمد و این بهآفرید از روستای زوزن بود و اندر میان مغان دعوی پیغمبری کرد و بسیار مردم را از ایشان مخالف کرد و هفت نماز فریضه کرد سوی آفتاب، هر جای که باشد. ازین نمازها یکی اندر توحید خدای عزوجل. دیگر اندر آفریدن آسمان و زمین. و سوم اندر آفرینش جانوران و روزیهای ایشان. و چهارم اندر مرگ. و پنجم اندر رستاخیز و شمار. و ششم اندر بهشت و دوزخ. و هفتم اندر تحمید و سپاسداری بهشتیان.
و گوشت مردار حرام کرد بر ایشان خوردن و نکاح مادر و خواهر و برادرزاده حرام بود و کابین زن از چهارصد درم گذشتن حرام کرد و هفت یک بخواست از خواستههای ایشان و از دسترنجشان همچنین و آن ملت بر مغان تباه کرد.
پس موبدان پیش ابومسلم آمدند و از بهآفرید شکایت کردند و گفتند که دین بر شما و بر ما تباه کرد. پس ابومسلم مر بهآفرید را بگرفت و بردار کرد و قومی را که بدو گرویده بودند، بکشت …
ناموجود
قطع: نیمه رحلی
جلد: گالینگور
وزن |
1200 گرم |
---|
ادوار شی یرا
مترجم: علی اصغر حکمت
اما هنوز عطش اهل علم و طالبان حقيقت سيراب نشده و هنوز به تاريكترين زاويه غارها سر مي زنند و دشت هاي پهناور را زير پا مي نهند و به دنبال گوهر مقصود خود از اقليمي به اقليمي راه مي پيمايند.
کتاب امپراطوری صحرا نوردان از مهمترین و ارزنده ترین کتابهای تاریخی است که تماس بسیاری با تاریخ ایران دارد. مولف دراین کتاب نفیس مانند نقاشی چیره دست پرده ای رسم نموده که وقایع چین و مغولستان و تبت و هند و ترکستان و ماوراء النهر و بالاخره خاورمیانه و خاصه ایران از ادوار ابتدای تاریخ انسانی تا اوایل قرن بیستم در آن نمایان است. در اینجا سه چهره مهیب و خونریز ومخرب عالم یعنی آتیلا چنگیزخان و تیمور که روم و ایران و چین را بخاک و خون کشیدند با قلم سحار نویسنده تصویر گردیده اند این اثر گرانقدر تاریخی بارها به چاپ رسیده است و بی اغراق می توان گفت که از لحاظ دقت و غنی بودن منابع معتبر در نوع خود کم نظیر است و می تواند مورد استفاده همه و بویژه محققان و علاقمندان به تاریخ قرار گیرد . کتاب امپراطوری صحرانوردان به تاریخ اقوام نیمهبربر آسیایمیانه میپردازد. این اقوام که گاه چون سکاها و اسکیتها از نژاد قدیم آریایی، گاه چون چون چنگیز و تیمور از نژاد مغول و تاتار و گاه چون سلجوقیان از نژاد ترک هستند، همواره در طول تاریخ معضل بزرگ آسیا و اروپایشرقی بودهاند. توکیوها، اویغورها، هونها، کیتانها، قراختیائیان و نهایتا شاخههای گوناگون مغول و ازبک و تُرک، اقوام مورد پژوهش در این کتاب ارزشمند میباشند. تصادم این اقوام با تمدنهای پیشرفتهای چون ایران و چین و هند و روم، و صدمات آنها به این تمدنها نیز از دیگر مبحث مطروحه در کتاب است.
نام نویسنده : یوزف ویسهوفر
نام مترجم : مرتضی ثاقب فر
چکیده کمترین صفت برجستهای که میتوان برای این کتاب بر شمرد، تازه بودن آن است. اما صفات برجسته و ممتاز واقعی کتاب در روشدار و تحلیلی بودن، فشرده بودن، مستند بودن و منصف بودن آن است. خواست نویسنده آن بوده که نظری کلی و فشرده و موثق از تاریخ و فرهنگ ایران پیش از اسلام از زبان خودِ ایران و از طریق اسناد و مدارک ارائه دهد، و در این کار نیز موفق بوده است. مولف علاوه بر سود جستن از آثار مورخان معروفی چون هرودوت، گزنفون، پلوتارک، استرابو، طبری و ... از سنگنبشته و لوحهها و اسناد باستانی دیگر نیز بهره برده است.
نام نویسنده : همایون کاتوزیان
نام مترجم : حسین شهیدی
محمد علی همایون کاتوزیان (متولد ۲۶ آبان ۱۳۲۱، تهران) که در ایران وی را به نام همایون کاتوزیان و در خارج از ایران به نام هما کاتوزیان نیز میشناسند، اقتصاددان، تاریخنگار، کاوشگر علوم سیاسی و منتقد ادبیات است. زمینهٔ تحقیق مورد علاقهٔ او مسائل مربوط به ایران است. تحصیلات رسمی دانشگاهی کاتوزیان در اقتصاد و جامعهشناسی است. او به طور همزمان مطالعاتش را در زمینهٔ تاریخ و ادبیات ایران تا سطح پیشرفته آکادمیک ادامه دادهاست و نتایج این مطالعات را میتوان در تنوع آثار چاپ شده از او دید. تا کنون از او بیش از هفت کتاب در زمینه تاریخ و ادبیات ایران به زبان انگلیسی به چاپ رسیدهاست.
این کتاب اطلاعات خوبی از تاریخ ایران به مخاطب ارائه میکند. ضمن اینکه مروری بر تاریخ ایران از آغاز امپراطوری پارسیان تا به تاریخ معاصر است. اطلاعاتی که افراد علاقهمند به تاریخ و فرهنگ ایران میتوانند از آن بهره بگیرند.
کتاب دربردارنده شرح تاریخ سرزمین ایران، از آغاز امپراتوری پارسیان تا به امروز است. نگارنده، در پی روشن کردن چیستی، چگونگی و چرایی تاریخ ایران بوده و نگاهی تحلیلی به سرنوشت و سرگذشت مردم ایران زمین داشته است. همچنین، برای مشخص شدن این موضوع که جامعه ایرانی و تاریخ آن با رخدادهای عرب متفاوت است، رویکردی تطبیقی به تاریخ ایران و تاریخ اروپا داشته است. مطالب اثر در دوازده فصل تدوین شده که فصلهای نخستین تا ششم، تاریخ ایران باستان تا قرن نوزدهم میلادی را دربردارد و فصل هفتم تا دوازدهم مشتمل بر قرن نوزدهم تا انقلاب اسلامی بهمن ماه ۱۳۵۷ است.
«ایرانیان: دوران باستان تا دوره معاصر» حاوی اطلاعاتی است درباره وضعیت ایران در دوره هخامنشی، اشكانی، ساسانی و بعد از حمله عرب كه طی آن، اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران بررسی میشود. «منشور كوروش اولین منشور جهانی»؛ «وضع اجتماعی و اقتصادی ملل در دوره هخامنشی»؛ «سیاست اقتصادی سلاطین هخامنشی»؛ «تمدن ایران در عهد هخامنشیان»؛ «طرز حكومت و سازمان اداری»؛ «راز موفقیت نظامی هخامنشیان در آغاز كار»؛ «سازمان قضایی؛ وضع طبقات مختلف؛ زندگی اجتماعی در عصر ودایی»؛ «موقعیت اجتماعی زنان»؛ «سیر علوم و افكار» برخی از عناوین کتاب هستند.
«معتقدات مذهبی»؛ «هنر و صنعت»؛ «اخلاق و عادات و رسوم مردم در عهد هخامنشیان»؛ «پارتیان؛ وضع سیاسی اجتماعی و اقتصادی در دوره پارتیان»؛ «اشراف و فئودالها»؛ «فرهنگ ایران در عهد پارتیان»؛ «ساسانیان؛ منابع تاریخ سیاسی و مدنی عهد ساسانیان»؛ «مآخذ تاریخ ایرانی و معاصر ساسانیان»؛ «ادبیات پهلوی»؛ «تاسیس سلسله ساسانی»؛ «تشكیلات دولت شاهنشاهی، آیین زردشتی دین رسمی كشور»؛ «انقراض دولت ساسانی»؛ «طاهریان؛ فرصت طلایی برای خیزش»؛ «فتح بغداد توسط طاهر و كشته شدن امین»؛ «خاندان سهل»؛ «اهمیت و خصائص طاهریان»؛ «اصل و نسب یعقوب»؛ «محاربه یعقوب با خلیفه المعتمد»؛ «خصائص و صفات یعقوب»؛ «سامانیان؛ وضع علوم و ادبیات (سامانیان و احیای نثر فارسی)» برخی دیگر از فصلهای کتاب را شامل میشود.
ریچارد نلسون فرای
مسعود رجب نیا
پرفسور ریچارد نلسون فرای، (به انگلیسی: Richard Nelson Frye) (زادهٔ ۱۰ ژانویهٔ ۱۹۲۰ در بیرمنگهام، آلاباما ـ درگذشتهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۴ دربوستون، ماساچوست) شرقشناس و ایرانشناس برجسته آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد بود. وی نقش مؤثری در پایهگذاری «مرکز مطالعات خاورمیانه» دانشگاه هاروارد داشت.او به زبانهای فارسی، عربی، روسی، آلمانی، فرانسوی، پشتو، ازبک و ترکی مسلط بود و با زبانهای اوستایی، پهلوی و سغدی آشنایی کامل داشت.فرای بیش از ۷۰ سال از زندگیاش را صرف مطالعه و پژوهش دربارهٔ تاریخ و فرهنگ فلات ایران کرد و یکی از آخرین بازماندگان نسل ایرانشناسان و شرقشناسانی چون آرتور کریستینسن و آرتور پوپ، رومن گیرشمن و پروفسور آلبرت امستد بود که شرقشناسی را در دانشگاههای جهان بنیاد گذاشتند و تألیفات بسیاری دربارهٔ فرهنگ و هنر و تاریخ ایران داشتند.مرگ وی به دلیل وصیتش مبنی بر دفن کردنش در حاشیه زایندهرود اصفهان جنجالهایی را در ایران از سوی اصولگرایان به همراه داشت. البته بعدها اخباری از زبان دوستان (افشین زند) این ایرانشناس آمریکایی منتشر شد که میگفت، او در سه هفته آخر عمر ترجیح می داده تا در یزد یاشیراز هم دفن شود. خانواده ریچارد نلسون فرای، ایرانشناس برجسته، سرانجام پس از ۷۳ روز بلاتکلیفی جنازه او را سوزانند.با وجود موافقت دو رییسجمهور وقت ایران با این پیشنهاد (دفن در اصفهان) پروندهی دفن فرای در ایران با سوزاندن پیکر او بسته شد.
این کتاب شامل هفت بخش: در باب مأخذ و نقد آنها، فرجام روزگار ساسانیان، اسلام در مهد، عرب در ایران، موالی و نهضتها، دنیای هزارویک شب و رستاخیز ایران همراه با یادداشتها خواندنی میباشد.
در مقدمۀ این کتاب میخوانیم: "تاریخ نه آیینۀ عبرتاست نه کارنامۀ جهل و جنایت. کسانیکه با آن چنین شوخیها کردهاند در واقع خواستهاند بعضی از کسانی را که در تاریخ، نام و آوازه یافتهاند دست بیندازند یا ستایش و نکوهش کنند.تاریخ راستین سرگذشت زندگی انسان است. سرگذشت انسانهاست که زندگی کردهاند و حتی در راه آن مردهاند. اما آنچه برای مورّخ اهمیت دارد آن نیست که چگونه مردهاند، آن است که اینها چگونه زیستهاند. شک نیست که زندگی از آنچه جهالت و شقاوت انسان خوانده میشود هرگز خالی نیست و از اینجاست که در تاریخ صفحههای آلوده و تیره هست."
محمد مقدم
آلبرت اومستد یا آلبرت تنآیک اومستد (به انگلیسی: Albert T.Olmstead) خاورشناس آمریکایی و موّرخ و متخصّص در تاریخ هخامنشی و آشور بوده که در ۲۳ مارس ۱۸۸۰ در تروی از توابع نیویورک دیده به جهان گشوده و در سن ۶۵ سالگی، در ۱۱ آوریل ۱۹۴۵ درشیکاگو بدرود زندگی گفته است.
از سال ۱۹۰۸ با ۱۹۰۹ استاد زبانهای یونانی و لاتینی در دانشگاه پرینستون، و از ۱۹۰۹ تا ۱۹۱۱ استاد تاریخ ملل قدیم مشرق در همین دانشگاه بود. در ۱۹۱۴ به سمت دانشیار دانشگاه میسوری ارتقاء یافت، و در دانشگاههای شیکاگو و کورنل و کلمبیا به تدریس آشور و سایر ملل مشرق زمین پرداخت.
از ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۶ استاد تاریخ در دانشگاه ایلینوی و در ۱۹۲۹ در مؤسسهٔ شرقی دانشگاه شیکاگو استاد تاریخ ملل قدیم مشرق بوده و تا آخر عمر به همین سمت اشتغال داشتهاست.
اين كتاب به معرفي و شرح شاهنشاهي هخامنشي اختصاص دارد. به همين دليل، نخست مولف پيدايي و ظهور مادها و پارسها را توضيح ميدهد. در پي آن، منابع مرتبط با تاريخ پادشاهان هخامنشي را معرفي ميکند.
آنگاه، به تفصيل شيوه حکمراني کوروش هخامنشي را با اشاره به کردارها و رفتارهاي وي بيان كرده، چگونگي غصب تخت پادشاهي هخامنشي به دست يکي از مغان و وقايع و رويدادهاي مرتبط با آن را تحت عنوان يک دهه بحران باز ميگويد.
حکمراني داريوش و کشورگشاييهاي او، کينهورزي داريوش با آتنيها و چگونگي تقسيمات کشوري در سازمانهاي اداري هخامنشيان از ديگر مطالبي است که در پي ميآيد.
لشکرکشي بزرگ خشايارشا با اشاره به سلطنت ديگر پادشاهان اين سلسله و فرجام آنها همچنين توصيف دربار شاهان هخامنشي و معرفي دين کهن ايرانيان از مباحثي است که در کتاب به تفصيل از آن سخن رفته است.
بخشي از کتاب به معرفي کاخهاي هخامنشي و هنر و تمدن و فرهنگ ايرانيان آن روزگار، نيز گستره شاهنشاهي ايران در زمان حکومت پادشاهان هخامنشي اختصاص دارد.
نام نویسنده : علیرضا ملائی توانی
مؤلف در این کتاب کوشیده است، به سهم خود، با طرح مقولهٔ «روش تحقیق در تاریخ» از قلمرو علم تاریخ به وادی فلسفهٔ علم تاریخ گام بردارد و حوزههای هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی تاریخی را به هم پیوند دهد؛ از مفاهیم و مبانی روش و پژوهش در تاریخ سخن بگوید؛ طرح تحقیق و مؤلفههای آن را به بحث بگذارد و با منبعشناسی تاریخی به عرصهٔ روشهای گردآوری دادههای تاریخی گذر کند؛ راههای پالایش و تصفیهٔ دادههای درست از نادرست را بشناساند؛ عناصر و عوامل مؤثر در تحلیل داده را به گفتوگو بگذارد و از چگونگی نگارش متن تحقیق (تولید فراوردهٔ علمی) و نقد آن سخن براند.
نام نویسنده : عبد الحسین زرین کوب
«دو قرن سکوت» نخست به صورت پاورقی در نشریه «مهرگان» ارگان «جامعه لیسانسیههای دانشسرای عالی» چاپ شد. سپس در سال۱۳۳۰ برای نخستین بار به صورت کتاب توسط همان نهاد منتشر شد.
پس از نخستین انتشار در زمان پهلوی دوم، به سرعت چاپ اول «دو قرن سکوت» نایاب میشود. دکتر زرینکوب به تجدید چاپ رضایت نمیدهد تا در فرصت مناسب به تجدید نظر دربارهٔ کتاب بپردازد. زرینکوب جوان، پنج سال وقت و انرژی صرف میکند و منابع متعدد را از دیده میگذارند تا در اردیبهشت ۱۳۳۶ متن گسترش یافته و تجدید نظر شده اثر از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر میشود. او در مقدمهٔ ویرایش دوم، برخی از انتقادات ویرایش اول کتاب را ناشی از جوانی و تعصب خود در آن هنگام میداند.
از فروردین ۱۳۳۶ متن «دو قرن سکوت» از چاپ دوم به بعد تغییر نکرد و چاپهای بعدی بر پایهٔ همین متن انجام شدهاست. «دو قرن سکوت» پس از انقلاب بطور رسمی توسط انتشارات جاویدان منتشر شد که هفته بعد از انتشار جمعآوری شد.سرانجام پس از گذشت بیست سال از پیروزی انقلاب، کتاب «دو قرن سکوت» مجوز چاپ گرفت و انتشارات سخن، چاپ نهم آن را منتشر کرد. در ابتدای این کتاب نقد مرتضی مطهری بر این کتاب -که بخشی از کتاب «خدمات متقابل ایران و اسلام» بودهاست- عیناً آورده میشود که به تحلیلهای زرین کوب پاسخ داده شدهاست.
بِلِین هاردن
مترجم: مسعود یوسفحصیرچین
«اولین خاطرهی او یک اعدام است.
همراه با مادرش به طرف مزرعهی گندمی در نزدیک رودخانهی تائِدونگ میرفت که نگهبانان در آنجا چند هزار زندانی را گردهم آورده بودند. پسرک که به خاطر جمعیت هیجانزده بود، از میان پاهای بزرگسالان راهش را به ردیف جلو خزید و دید که نگهبانها مردی را به تیرکی چوبی میبندند.
شین اینگِئون چهارساله بود و بسیار کوچکتر از آنکه از سخنرانی پیش از اعدام سرنگهبان سر در بیاورد. در اعدامهای فراوانی که در سالهای آینده اتفاق میافتادند او به سخنرانی سرنگهبان گوش خواهد داد که به جمعیت میگوید به زندانی در آستانهی مرگ «رستگاری» از طریق کار با اعمال شاقه پیشنهاد شد، اما او این سخاوتمندی حکومت کرهشمالی را رد کرد. نگهبانان برای جلوگیری از ناسزاگویی زندانی به حکومتی که میخواهد جانش را بگیرد، دهان او را پر از سنگریزه کردند و سرش را با پارچهای پوشاندند. در اعدام اول، شین دید که سه نگهبان هدفگیری کردند و هر کدام سهبار ماشه را چکاندند. صدای شلیک تفنگها پسرک را ترساند و او سریعاً به عقب جست. اما از همان عقب بالاوپایین میپرید تا ببیند نگهبانان به سمت بدن آغشتهبهخون میروند و آن را در پارچهای میپیچند و بهزحمت آن را در گاری میگذارند. در اردوگاه ۱۴ که زندانی برای دشمنان سیاسی کرهی شمالی است، تجمع بیش از دو نفر ممنوع است مگر مواقع اعدام. همه باید در این مراسم شرکت کنند. در اردوگاه کار اجباری از اعدام در ملأعام و ترس حاصل از آن برای درس عبرت استفاده میشد.»
هیچ کتابی نیست که مانند این کتاب مشکل عمیق و اساسی ایران را در دوران معاصر برای پیشرفت علمی و صنعتی و اقتصادی به درستی آ شکار کرده باشد و تباین اصول تمدن غربی را با عادات ذهنی و آیین های سنتی ما به دست داده باشد.اگر بخواهیم یک کتاب فارسی را درباره تاریخ مشروطیت مقدم بر سایر کتب توصیه کنیم همین کتاب مشروطه ایرانی دکتر آتجودانی است که آن را بیش از هر کتاب دیگری روشنفکر کیفیت شکل گرفتن این مشروطه و آب و هوای خاص آن و شامل سیری در آپار اصیل دوران جنبش مشروطه و پیشینه آن می دانیم.
محمد –
من این کتاب را دوست دارم اما متن چاپی آن را نمیدانم از کجا پیدا کنم