بهار مصدق (گزینه گفتارهای دکتر محمد مصدق)
مرور بر زندگی و کلام بزرگان تاریخساز همواره دلچسب و آموزنده است. این کتاب در پی بازشناسی یکی از ستونهای ادبیات سیاسی معاصر ایران است: دولتمردی که بر معانی و مفاهیم واژگان سیاسی متمرکز بود و در کوران تغییرات با اهمیت در جهان، شایستگی و بلندای نام ((وطن)) را با تمام سرمایههای گوناگون ذاتیاش میجست. اگرچه او در این راه رنجی فراوان کشید ولی از خود خاطرهای خوش برجای گذاشت. یادش گرامی .....
تولستوی و مرگ
گری جان
ترجمه: ایرج کریمی
مرگ ایوان ایلیچ پر از ایماژهای مرگ و اوصاف مردن است، اما حاوی خیلی از اشارات به تولد هم هست. پیشتر در کندوکاومان درد و ضایعه ی گذر ایوان ایلیچ از ظلمت به نور را خاطر نشان کرده ایم، ایماژ کیسه ی سیاه، تند شدن فزاینده ی ضرباهنگ نوول در فصل های هر چه کوتاه شونده ترش، و مقایسه ی رفتار ایوان ایلیچ در جریان بیماری با رفتار زن اش در دوره ی بارداری چنان که از روی قراین می توان آن را از جمله اشارات به تولد گرفت. با چنین خوانشی از آن ها، به نظر بدیهی می رسد که «مرگ» ایوان ایلیچ در فصل آخر نوول نیز تولد (یا نوزایی) او را در زندگی تازه ای بازتاب می دهد. این خوانش از نوول بی گمان با تاکید تولستوی بر تعارض میان زندگی کاذب فیزیولوژیک انسان و زندگی راستین روحی اش در درباره ی زندگی همخوان است؛ همچنان که دیدیم، تولستوی تا آنجا جلو می رود که بگوید بهره مندی از یکی وابسته به از کف دادن دیگری است. تولستوی در جایی از درباره ی زندگی حتی مرگ و زندگی را با هم مقایسه می کند: «دگرگونی بزرگی که مرگ در شرایط تو به وجود می آورد به وحشت ات می اندازد؛ اما فراموش نکن که چنین دگرگونی ای هنگام تولدت هم برای ات رخ داده بود.»
سرگذشت من
سینماگران بزرگی مانند بیلی وایلدر و جان هیوستن، که با مریلین مونرو کار کرده بودند، گفتهاند که او تنها جذاب و دلفریب نبود، بلکه به ویژه در ایفای نقشهای کمدی استعدادی کمنظیر داشت. آنچه تاکنون ناشناخته مانده بود، این است که مریلین مونرو دستی در نوشتن هم داشتهاست. او مجموعهای از یادداشتهای روزانه و حتی چند شعر از خود را به جا گذاشته که اکنون برای اولین بار به چاپ میرسد. مریلین مونرو از نادر ستارگان هالیوود بود که به کتاب و ادبیات علاقه داشت و مرتب به کتابفروشی سر میزد و کتاب میخرید.
او با آثار نویسندگان بزرگی مانند فیودور داستایفسکی، ساموئل بکت، جوزف کنراد، ارنست همینگوی و جان استاینبک آشنایی داشت و از سال ۱۹۵۶ تا سال ۱۹۶۱ همسر آرتور میلر، نمایشنامهنویس نامی آمریکا بود. مریلین مونرو از روی نیازی درونی و نه برای انتشار دست به قلم برده بود.
او این یادداشتها را عمدتاً از سال ۱۹۴۳ تا ۱۹۶۲ نوشتهاست، روی هر چیزی که دم دست او بودهاست: از دفتر یادداشت تا کاغذ مارکدار هتل یا دستمال رستوران؛ از دستور آشپزی گرفته تا یادداشتهایی دربارهٔ خودکشی. مریلین مونرو، برخلاف تصور همگان در نوشتههای خود زنی خویشتندار است. از همه چیز حرف میزند، احساسات نهانی، دردها و ترسهای خود را بیان میکند، اما از زندگی جنسی خود هیچ چیز نمیگوید.
یکی از شعرهای او دربارهٔ خودکشی با پریدن از روی پل بروکلین است. مونرو در این شعر گفته که این پل زیباتر از آن است که آدم خودش را از بالای آن پرت کند.
کهن الگوهای یونگی
این کتاب که مقدمه اختصاصی مولف را برای ترجمه فارسی به همراه دارد و حاصل آشنایی و ارتباط دوستانه مولف و مترجم است، نخست در سال ۱۹۸۷ به عنوان رساله دکتری مولف منتشر شده است و در سال ۱۹۹۵ باز نویسی شده است و تاکنون به زبانهای مختلف ترجمه شده و هزاران نسخه از آن به فروش رفته است .
رویکرد میان رشتهای این کتاب که هدفش برقراری پیوندی میان روانشناسی ، فلسفه و ریاضیات است و خواسته تاروابطی را میان این دانش ها بازنمایی و بازکاوی کند در نوع خود بی نظیر است . به تعبیر مترجم در این کتاب سعی شده تا سنخیت بنیانهای نظری دو قلمروی متفاوت ریاضی و روانشناسی به نمایش گذارده شود.
مولف در مقدمه اختصاصی اش برای کتاب خاطر نشان میکند انگاره کهن الگوهای ناخود آگاه جمعی خود مفهومی کهن الگویی است که از ناخوداگاه به طور همزمان در حوزههای گوناگون دانش برون جوشیده. البته در این کتاب به طور اختصاصی به ریاضیات ،فلسفه و روانشناسی پرداخته شده اما تکاملهای همزمان در هنر ،موسیقی ،فیزیک و ادبیات نیز مورد توجه قرار گرفته است .
کتاب کهن الگوهای یونگی در نظر دارد تا نشان دهد انسان در دوره بلوغ خود سر میبرد و در این دوران بلوغ جهاننو و مسائل خاص خودش را تجربه میکند . یکی از این مسائل گشودن فضای تازهای به نام دانش میان رشتهای است . این کتاب با شناخت از مفهوم کهن الگو در اندیشه یونگ و ناتمامیت در اندیشه گودل رهیافتی را برای فرا رفتن از جهانهای متعارف پیشنهاد میکند.
کتاب علاوه بر جذابیتهای افزون حرفهای ناشر در انتشارش که کاری بسیار متفاوت و با جلوهای زیبا در حوزه نشر محسوب می شود ، پیوست خوبی از مترجم با عنوان شرح برهان گودل در ضمیمه دارد. همچنین از سوی ناشر لوح فشردهای حاوی مستندی ساخته شهرام ابیانه با عنوان لذت چشیدن یک رویا همراه کتاب است که براساس موضوع کتاب ساخته شده .
گفتنی است مترجم کتاب که خود سالها در آمریکا به تحصیل در رشته ریاضی، فیزیک و فلسفه علم مشغول بوده متاسفانه در اسفند ماه گذشته حدود یک ماه بعد از انتشار کتاب بر اثر سکته قلبی در تهران درگذشته است .