جهان های گمشده
كنجكاوي هاي كساني كه در پي آثار بازمانده از زمانهاي گمشده و از ياد رفته مي گشتند و آنها را به دست مي آوردند، در صد سال اخير رفته رفته بصورت علمي مستقل و مفصل درآمد كه باستان شناسي نام گرفت. به كمك باستان شناسي، اكنون پرده از روي بسياري از اسرار تاريخ برداشته شده و رازهاي شگفت آشكار گشته است.
کاوندگان جهان مردگان
بخش اول : یونان باستان
بخش دوم : در سرزمین فراعنه
بخش سوم : بابل و نینوا
بخش چهارم : قلمرو جدید و قدیم تمدن مایا
در دربار شاهنشاه ایران
روم و ایران (دو قدرت جهانی در کشاکش و همزیستی)
مطالب این کتاب دربرگیرندهی مناسبات دو امپراتوری جهان باستان یعنی ایران عصر ساسانی و روم است. نویسندگان کتاب تلاش کردهاند تا جنبههای مختلف این روابط را بررسی کنند. به اعتقاد آنها جایز نیست رویدادهای تاریخی را تا حد برخوردهای نظامی تقلیل دهیم و مدعی شویم که موضوع اصلی بر سر اندکی وضع نظامی یا سیاست خارجی بهتر است. به همین دلیل، کتاب نه تنها مطالبی در زمینهی تماسهای نزدیک سیاسی بین غرب و شرق دارد بلکه بر ارتباطهای متعدد دیگر در زمینهی بازرگانی، مرزداری و مذهب نیز تاکید شده است. به اعتقاد آنها، نتیجهی این تماسها، تحکیم روابط بین هر دو قدرت بزرگ در سراسر دورهی متاخر باستان بوده است. کتاب دو قسمت کلی را شامل میشود. در قسمت اول مطالبی چون پیشینهی روابط ایران و روم در عصر اشکانیان، سیاست غربی ساسانیان در زمان نخستین پادشاهان این سلسله، گسترش اختلافات در عصر شاپور دوم، تکرار سیاست توسعهطلبی ساسانیان در غرب و اوج فروپاشی قدرت ساسانی مطرح شده است. مطالب این بخش با ترتیبی کرونولوژیک و بر اساس رویدادهای هر سده (از سدهی سوم تا هفتم میلادی) تقسیم گردیده است. بخش دوم کتاب، با عنوان مستندات، تحلیلی است از مباحث مذکور در بخش اول بر اساس منابع دست اول. این منابع را میتوان به دو دستهی کلی تقسیم کرد: منابع غربی، یعنی آثاری که از رومیها باقی مانده و منابع بومی که کتیبهها، سکهها، مهرها و سایر دادههای باستانشناختی، حتی برخی منابع دورهی اسلامی، مثل طبری را نیز شامل میشود. در ادامه قراردادهای صلح بسته شده میان ساسانیان و رومیان بر اساس منابع دست اول تحلیل و بررسی شده است. از دیگر مطالب کتاب میتوان به سیاستهای دو امپراتوری در برابر عربها، منابع مشترک، سیاست دینی و همچنین تبادل اطلاعات میان شرق و غرب اشاره کرد.
زیر آفتاب سوزان ایران
اسکارفن نیدرمایر
ترجمه: کیکاووس جهانداری
مصور - همراه با نقشه خارج از متن
در جنگ جهانی اول دولت آلمان برای کاستن از فشار جنگ تصمیم گرفت به گونهای انگلیسیها را در شرق ـ به خصوص ایران و افغانستان که دروازه هند به شمار میآمدند ـ مشغول سازد تا بخشی از نیروهای نظامی انگلیس برای دفاع از هند را آنجا مصرف نماید.
روسیه نیز که هم پیمان انگلستان بود ناگزیر به انگلستان کمک میکرد و به این ترتیب از قدرت دفاعی متفقین تا حدی کاسته میشد . فعالیت هیئتهای فعال و بزرگ نظامی و جاسوسی آلمانی در مرکز ایران براساس چنین سیاستی صورت میگرفت و 'اسکار فن نیدرمایر '( 1885ـ 1945) نیز در راس یکی از این گروهها قرار داشت.
گروه نیدرمایر ـ که واسموس نیز بدوا از اعضای آن بود, اما بعد از آن کناره گرفت و در جنوب فعالیت نمود ـ با طی حدود 22هزار کیلومتر ـ, سوار بر چارپایان, از عرض ایران و از میان کویر سوزان به سوی افغانستان عبور کردند .این در حالی بود که آنها باید فعالیت خود را از دید نیروهای نظامی و جاسوسان انگلیسی و روسی که در سرتاسر ایران پراکنده بودند پنهان سازند .
گفتنی است که بخشی از گروه اصلی نیدرمایر متشکل از 145نفر و 236راس چهارپا از اصفهان به راه افتاد و از آن جمع فقط 37تن از افراد و 79راس چهارپا به هرات رسید .بقیه در طول مسیر یا گریختند و یا جان باختند .نیدرمایر و همراهانش سرانجام به هدف خود که ورود به افغانستان و عبور از آن بود توفیق یافت .
اما 'حبیب الله خان ، امیر آن منطقه که زیر نفوذ نایبالسلطنه هندوستان بود, با آنها آن چنان که باید همکاری نکرد و به اقدامی دست نزد .گفتنی است نیدرمایر در راس گروه اصلی, پس از این که از طریق بغداد و قصر شیرین و کرمانشاه وارد ایران شد و از آنجا به نهاوند و همدان و سرانجام اصفهان رفت, مدتی را در این شهر اقامت نمود . سپس مسیر بعدی را تا هرات طی کرد .در لابهلای کتاب عکسهای متعددی از مناطق و اشخاص مورد بازدید نویسنده به چاپ رسیده است .
سفرنامه کمپفر
انگلبرت اولین کسی نبود که به ایران سفر کرد و مشاهدات خود را به رشته تحریر بعد از معرفی ابتدایی ایشان اشخاصی مانند یوهاسن شلیت برگر و یا آدام الئاریوس و یا بسیاری دیگر نیز این کارا را انجام داده اند که مطالعات تاریخی گویای این مطلب است. ...خود می گوید من هیچ چیز را که حاصل خیالفافی باشد یا بوی منشیگری و دود چراغ از آن به شام برسد در این اثر نیاورده ام . کار خود را بدان محدود کرده ام چون سیاحی محقق بودم هدفی دیگر نداشتم جز اینکه مشاهدات خود را در باره مطالبی که در هیچ کجا بدان دسترسی نیست یا بقدر کافی شناخته نشده یاداشت و جمع آوری کنم... مباحث مهم مورد بحث در کتاب برای نمونه از دربار دوره صفویه و شاهان آن دوره : اقتدار شاه، پادشاه صفوی بر خلاف آنچه گفته شده به هر کاری مجاز است و هیچ مانعی در سلطنت نمی شناسد عقد قراردادها ، اعلان جنگ و صلح ، تغییر دادن در قوانین مملکت ، وضع مالیاتهای جدید و حتی اختیار جان و مال هر زن ومرد و فرزندان او همه دوست شاه است و هیچ قاعده و قانونی برای زیر دستان در مقابل هوی وهوس یک فرمانروا حفظ و حراست نمی کند . - تقدس و مقدس بودن شاهان که به القاب و انصاب پیامبر و امامان می رسند و با تنها با نفس خود بدون هیچ دارو شفا میدهد . دوران صفوی، دوران رواج و رونق سفر سیاحان و جهانگردان به ایران است و جهشی که در این دوران در این زمینه صورت گرفت، موجب گشت سیاحت اروپاییان به ایران مورد توجه قرار گیرد و در ادوار بعد (یعنی در زمان افشاریه و زندیه و بعداً در زمان قاجاریه) استمرار یابد و به اوج خود برسد، بهطوریکه اکثر سفرنامههایی که دربارهی ایران نوشته شده، مربوط به دوران صفویه و بعد آن است. در این دوران متقابلاً سیر و سفر ایرانیان به کشورهای اروپایی نیز توسعه یافت. سفر به دیگر سرزمینها قبل از دوران صفوی بیشتر بهمنظور تجارت و بازرگانی و بهندرت برای گسترش روابط با دیگر ممالک صورت میگرفت و سفر بازرگانان نیز معمولاً با سفرنامهنویسی همراه نبود و مأموران دولتی اعزامی هم کمتر رغبت بدین کار داشتند. از دوران صفوی به بعد، نوشتن سفرنامه توسط ایرانیان نیز بسیار پررونق شد، بهنحویکه بیشترین تعداد سفرنامههای ایرانیان که از دیگر ممالک جهان دیدار کردهاند، مربوط به دوران صفوی تا حال است.
مارکوپولو در ایران
این کتاب تحقیقی است در بازاریابی و معرفی مسیر گذر مارکوپولو در سفر به فلات ایران که در دو بخش ” مارکوپولو در ایران” و “سفر” تدوین شده است.
مولف برای نیل به هدف خود بارها مسافت میان کرانۀ غربی این فلات تا سرزمین کوهستانی شرق آن پیموده و پس از مطابقت دادن مشاهدات خود با گزارشهای مارکوپولو کوشیده است خط سیر او را مشخص کند و نکتههایی را که در نوشتههای وی جنبۀ معمایی یافته روشن سازد.