آرزوهای بر باد رفته حماسه‌ی تراژیک-کمیک سلطه‌ی سرمایه بر ذهن و آفریده‌های معنوی بشر است. تبدیل ادبیات به کالا، درونمایه‌ی این رمان است و تحقق بسیار گسترده‌ی این روند، تراژدی عام نسل پس از ناپلئون را درون چارچوبی اجتماعی جای می‌دهد. بالزاک این فرایند تبدیل ادبیات به کالا را با تمامی ابعاد و جوانبش ترسیم می‌کند: از تولید کاغذ گرفته تا باورها، اندیشه‌ها و احساسات نویسندگان، همه و همه به کالا تبدیل می‌شوند و بالزاک نیز به ذکر کلی پیامدهای فکری و نظری این سلطه‌ی سرمایه‌داری بسنده نمی‌کند بلکه در تمامی عرصه‌ها فرایند واقعی سرمایه‌داری‌شدن را در تمام مراحل و با همه‌ی خصوصیات و تعین‌هایش آشکار می‌سازد. لوکاچ

نام نویسنده : اونوره دو بالزاک

نام مترجم : سعید نفیسی

از برجسته‌ ترین نقش‌مایه‌های کمدی انسانی می‌توان جوان جاه طلب (تازه به دوران رسیده، نوساخته) و آرزوهای بر باد رفته را ذکر کرد. علاوه بر نمونه بارز باباگوریو، بسیاری از آثار بالزاک، که ذکرشان رفت، صورت‌های دیگری از رمان آموزشی بالزاکی یا رمان پرورشی محسوب می‌شوند. به این‌ها عناوین زیر را نیز می‌توان افود: زنبق دره، دختر حوا، عتیقه خانه، الاهه هنر ناحیه، و البته رمان نمادین آرزوهای بر باد رفته که عنوان و ابعاد آن سبب می‌شود در مرکز این دایره عظیم قرار گیرد.

قهرمان داستان، لوسین دو روبامپره، به توالی نامنظم آرزو/عزت و ذلت وحدت می‌بخشد. او کامل‌ترین شکل این تیپ بالزاکی است-یعنی شهرستانی با استعداد و زیبا چهره‌ای که آرزو دارد نام و آوازه‌اش در همه جای پاریس بپیچد. ضعف و رنگ‌پذیری لوسین- چند حالتی فکری و جسمی او-شخصیت مستعدی از وی می‌سازد که نظرها را جلب می‌کند و مکان‌هایی را که در آن‌ها قرار می‌گیرد با خصوصیاتش منعکس می‌سازد.

آمریکایی آرام [The Quiet American]. رمانی از گراهام گرین (1904-1992)، نویسنده انگلیسی، که در 1955 انتشار یافت. نویسنده، در پی اقامت خود در مالزی و هند و چین، از مشاهدات خود به عنوان خبرنگار جنگی استفاده کرده، ضد امریکایی بودن خویش را در قالب اثری طنزآمیز، بیشتر شبیه مرد سوم تا رمانهای به صبغه «مابعد طبیعی» خود، ابراز می­دارد. وی با طنزی مؤدبانه و سهولت بیانی درخشان، طرز فکر امریکایی را به محاکمه می­کشاند. یک روزنامه­ نویس انگلیسی به نام فاولر ، که نقش نظاره ­گر آسان­­ طلب و بی ­غم را ایفا می­کند؛ فوئنگ، معشوقه زیبای ویتنامی وی که نه زیاده اهل معنی است و نه زیاده شهوی؛ و آلدن پایل ، جوان امریکایی اهل بوستون که به میدان جنگ کشانیده شده است و رستگاری جهان را به پذیرش نهادهای شگفت دموکراسی امریکایی وابسته می­داند، چهره ­های داستانی اصلی این رمان ­اند. «آدمی هرگز برای خرابیهایی که به بار آورده چنین انگیزه ­های خوبی نداشته است.» از این­رو، پایل درصدد «بازخرید» فوئنگ برمی­آید و او را از چنگ فاولر به درمی­آورد و با خود به نیوانگلند می­برد. وی که از استقلال زیادی برخوردار است و فقط زیر نفوذ به اصطلاح کارشناسی به نام هاردینگ است، در این تردیدی به دل راه نمی­دهد که، به بهانه پاسداری از ویتنام، کودکانی را قربانی کند. فاولر خود را ناگزیر می­بیند که در مقابل ابتکارات پایل، کسی که جان وی را نجات داده است بایستد و به نابودسازی وی کمک کند. در اینجا، از ورای افشای مانورهای امریکایی‌ها، سر از مسئله مسئولیت فردی درمی­آوریم: فاولر ناچار می­شود کینه خود را به عنوان عاشق معشوق از کف داده بروز دهد، انگیزه­ های خود را بررسی کند، و خلاصه از موضع بی­ طرفانه ­ای که اصل و قاعده زندگی خویش را بر آن ساخته بود، دست بردارد. رمان با کشف جسد پایل آغاز می­شود و از یادآوری ماجراهای گذشته به فراوانی استفاده می­کند، ولی راوی داستان فاولر است؛ در حالی که همچنان ترتیب ساده زمانی را رعایت می­کند. این اثر، هرچند فاقد بُرد داستان اصل قضیه است، از لحاظ تعادل و سبک نگارش موفقیتی خیره ­کننده شمرده می­شود.