اگزیستانسیالیسم
مری وارنوک
حسین کاظمی یزدی
هرچنـد کـه اگزیستانسیالیسـم از بزرگتـرین مکاتـب فکـری قـرن بیسـتم بـه حساب میآید، آثاری که به زبان فارسی خـواه ترجمـه یـا تـألیف، بـه بررسـی نظری این نحلهی فکری میپردازند از نظر کمی شایسـتهی بزرگـی و گسـتردگی این مکتب نیستند. البته گفتنی است که اگزیستانسیالیسم در حـوزه ادبیـات با اقبال مورد توجهی از سوی فارسیزبانان روبرو شده است. نگاهی اجمالی بـه کتـابهـای ترجمـه شـده در حـوزه ادبیـات اگزیستانسیالیسـتی از جملـه داستان و نمایشنامه و هم چنین تاثیر اگزیستانسیالیسم بـر ادبیـات و شـعر معاصر ایران، خود گواه این مهم است. از این رو مترجم کتاب حاضر را برای برطرف کردن بخش کوچکی از این نیاز برگزیده است. مری وارنوک نویسـنده کتـاب، بـه بررسـی انتقـادی اگزیستانسیالیسـم در حوزه فلسفه پرداخته است. با نگاهی به فهرست عناوین کتـاب در مـییـابیم کـه نویسـنده از میـان تمـام فیلسـوفان معـروف بـه اگزیستانسیالسـت تنهـا هایدگر، مرلوپونتی و سارتر را فیلسوفانی اگزیستانسیالیست میداند. او خـود در بخـش نخسـت ایـن کتـاب دلیـل قلـم زدن فیلسـوفانی همچـون کـامو، یاسپرس و مارسل را بیان کرده است. علاوه بر این وی به بررسی دو خاستگاه اخلاقی و روششناختی این نحله می پردازد. از این رو، در فصل اول به منظور بررسی خاستگاه اخلاقی اگزیستانسیالیسم به بررسی آراء و اندیشههای کییرکگور و نیچه پرداخته و در فصل دوم، پیش از پرداختن به سه فیلسوف اگزیستانسیالیست مورد بحث، به اجمال ادموند هوسرل را معرفی میکند که بنیانگذار پدیدارشناسی، روش مورد استفادهی این سه فیلسوف، بوده است.
جاودانگی
میلان کوندرا
حسين کاظمی یزدی
میلان کوندرا (به چکی: Milan Kundera) (زاده ۱ آوریل، ۱۹۲۹ در برنو، چکسلواکی) نویسندهاهل چک است که از سال ۱۹۷۵ به فرانسه تبعید شد و نهایتاً در سال ۱۹۸۱ به تابعیت فرانسه درآمد. او خود را نویسندهای فرانسوی میداند و مُصِر است که آثارش باید چه در کتابفروشیها و چه در دستهبندی ادبی جزو ادبیات فرانسه محسوب شود. بهترین اثر کوندرا بار هستی است. قبل از انقلاب مخملی ۱۹۸۹، حکومت کمونیستی کتابهای وی را در چک ممنوع کرده بود. او ترجیح میدهد بهدور از هیاهوی شهرت زندگی کند و کمتر با رسانهها گفتوگو میکند. میلان کوندرا تاکنون چندین بار نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات بودهاست.
در ۱۹۹۰ کوندرا کتاب جاودانگی را به بازار داد. در مقایسه با سایر آثار کوندرا که بیشتر تفکرات سیاسی را مطرح میکنند، این کتاب از درونمایهٔ فلسفی بیشتر و عمیقتری برخوردار است و مفاهیم جهانیتری را در خود میگنجاند.
گابريل آنان منقد مجله New York Review Of Books درباره اين اثر مي گويد:كتاب جاودانگي از فلسفه،تاريخ،تاريخ فرهنگ،ادبيات،زيبايي شناسي،سياست،نشانه شناسي،نظريه هايي درباره زمان و تصادف و....سخن مي گويد.
به قول كارلوس فوئنتس نويسنده نامدار مكزيكي ، ميلان كوندرا يكي از متفكران بزرگ اين قرن است.
دروغگویی روی مبل
اروین د. یالوم
مترجم: حسین کاظمی یزدی
در سال ۱۹۵۶ در بوستون در رشته پزشکی و در سال ۱۹۶۰ در نیویورک در رشته روانپزشکی فارغ التحصیل شد و بعد از خدمت سربازی، در سال ۱۹۶۳ استاد دانشگاه استنفورد شد. در همین دانشگاه بود که الگوی روانشناسی هستی گرا یا اگزیستانسیال را پایه گذاری کرد. یالوم هم آثار دانشگاهی متعددی تالیف کرده است و هم چند رمان موفق دارد. او جایزه انجمن روانپزشکی آمریکا را در سال ۲۰۰۲ دریافت کرد، اما بیشتر به عنوان نویسنده رمانهای روانشناختی، به ویژه رمان مشهور وقتی نیچه گریست شهرت دارد.
آثار
وقتی نیچه گریست، روان درمانی اگزیستانسیال، درمان شوپنهاور، مامان و معنی زندگی، هنر درمان، مسئله اسپینوزا، جلاد عشق، مخلوقات فانی و چند داستان روان درمانی دیگر
طاعون
آلبر کامو
حسین کاظمی یزدی
در كتاب طاعون آلبر كامو تصور ميكند كه بيماري همهگير طاعون شهر اران را در برگرفته است و از خلال دفتر خاطرات دكتر ريو يك نفر شاهد وقايع، خواننده را در جريان اين واقعه ميگذارد، از روزي كه موشهاي حامل ميكروب در همه گوشه و كنار شهر ظاهر ميشوند تا زماني كه بيماري طاعون در اين شهر كه از ساير نقاط دنيا جدا شده و ميليونها نفر سكنهي خود را از دست داده است، پايان مييابد. و كساني كه جان به سلامت بردهاند، زندگي عادي را از سر ميگيرند.
طاعون داستاني است در عين حال واقعي و افسانهاي، يا بهتر بگوييم سمبوليك، در اين كتاب بيماري وحشتناك طاعون مظهر شر است، چه از لحاظ مادي و چه از لحاظ معنوي.
فیلسوفان هیتلر
نويسنده:ايوون شرات
مترجم:حسين كاظمي يزدی
اندیشهها و فلسفههای مختلف، در بستر تاریخی یک کشور شکل میگیرند که تأثیر و تاثرهایی از خود برجا میگذارند، اما از سوی دیگر قدرتها و نظامهای حاکم در میزان تأثیر و تأثر و جاودانگی یا بیاثر کردن آنها نیز نقش دارند. کتاب معروف سالهای اخیر با عنوان «فیلسوفان هیتلر» به هر دو نقش در بستر اندیشه آلمانی اشاره میکند و اینکه چه اندیشههایی در شکلگیری مانیفست یک حکومت فاشیستی نقش داشتهاند و این حکومت چه اندیشههایی را در نطفه خفه کرد و چه اندیشههایی را پروبال داد.
ایوان شرات، فارغالتحصیل دکتری از کمبریج و مدرس این دانشگاه، در کتابی با عنوان «فیلسوفان هیتلر»، Hitler's Philosophers درباره فلاسفهای مینویسد که با هیتلر شکوفا یا به حاشیه رانده شدهاند. این کتاب به خوبی نقش قدرتها را بر سیر اندیشهورزی در یک کشور نشان میدهد و اینکه چگونه قدرت حاکم میتواند یک اندیشه را مطرح کند و اندیشه دیگری را با همه تواناییهایش به حاشیه بکشاند؛ چنانچه بعد از گذشت ۸۰ تا ۹۰ سال هنوز زیر سایه آن قدرت گم باشد.
فیلسوفانی که فاشیسم ساختند هیتلر معتقد بود یک نابغه فلسفی است. 1933 زمانی که او قدرت را در دست گرفت خودش را «فیلسوف پیشوا» (Philosopher Führer) نامید. او خودش را پیرو اندیشههای امانوئل کانت و فردریش نیچه میدانست. اما آنچه مسلم است اینکه آگاهی هیتلر از میراث فلسفی آلمان نصفه و نیمه و ناقص بود. او به یهودیستیزی کانت اشاره میکرد که مدعی شده بود «یهودیان حق زیست مستقل را ندارند.» امانوئل کانت کسی بود که روزگاری نوشته بود مذهب یهود در واقع اصلا دین نیست و یهودیان را بهعنوان یک ملت متقلب توصیف کرده بود. شرات مینویسد که بزرگترین متفکر عصر روشنگری (کانت) پایهگذار یک مبنای مشروع در فرهنگ اروپا میشود؛ مبنایی که براساس آن یهودیان به شکل بالقوه مجرم هستند. همچنین شرات توضیح میدهد چگونه ولتر، روشنفکر و فیلسوف بزرگ دیگر، نظریه پیش از آدمیت خود را ترویج میدهد؛ اساس این نظریه این است که یهودیان از بقایای گونهای از انسان هستند. فیلسوف محبوب دیگر هیتلر، نیچه بود، نگرش نیچه نسبت به یهودیان متناقض بود اما هیتلر به آنچه دوست داشت، ارجاع میکرد. او از لابهلای حرفهای نیچه به اندیشه لزوم کشتار برای «خیر جمعی» بسیار معتقد بود. چنانچه ایوان شرات در کتاب خود اشاره میکند منبع مورد علاقه دیکتاتور برای تکیهگاههای فلسفی، اندیشه اصلاح نژادی در داروینیسم اجتماعی ارنست هکل و هیوستون چمبرلین، یک انگلیسی عجیب و غریب که تابعیت آلمانی گرفته بود، بودند. هیچیک از اینها فلاسفه معتبری نبودند. فلسفه هگل میآموخت که انسانها را باید براساس قوانین تکامل مدیریت کرد و فقط باید به نژادهای شایسته حق بقا داد. هیتلر از این آموزه به این نتیجه رسیده بود که نژاد آریایی توانسته شایستگیاش را مقابل سیاهها و جهودها نشان دهد. چمبرلین هم وقتش را صرف ارتباط بین نژادها کرده بود. همچنین یکی از کتابهایی که هیتلر در سالهای اولیه حکومتش آن را تحسین میکرد و از ابعاد نژادپرستانه آن به نفع خود بهره میبرد، کتاب «گونهشناسی نژادی مردم آلمان» اثر هانس افکی گونتر، از شارحان نژادپرستی علمی بود.
مسئله ی اسپینوزا
نويسنده:اروين يالوم
مترجم:حسين كاظمي يزدي
اروین دیوید یالوم (به انگلیسی: Irvin David Yalom) (متولد ۱۹۳۱،واشینگتن دی سی، ایالات متحده آمریکا) , روانپزشک هستیگرا (اگزیستانسیالیسم) و نویسنده آمریکایی است.
در سال ۱۹۵۶ در بوستون در رشته پزشکی و در سال ۱۹۶۰ در نیویورک در رشته روانپزشکی فارغالتحصیل شد و بعد از خدمت سربازی، در سال ۱۹۶۳استاد دانشگاه استنفورد شد. در همین دانشگاه بود که الگوی روانشناسی هستی گرا یا اگزیستانسیال را پایهگذاری کرد. یالوم هم آثار دانشگاهی متعددی تألیف کردهاست و هم چند رمان موفق دارد. او جایزه انجمن روانپزشکی آمریکا را در سال ۲۰۰۲ دریافت کرد، اما بیشتر به عنوان نویسنده رمانهای روانشناختی، به ویژه رمان مشهور وقتی نیچه گریست شهرت دارد.
شرم در جامعهي آمستردام قرن هفدهم كار رايجي بود. هر چند ماه يك بار، يك شرم اجرا ميشد و هر فرد يهودي بالغي چندين بار شاهد يك شرم بود، ولي جمعيت حاضر در 27 ژوئيه شاهد يك شرم عادي نبود. خانوادهي اسپينوزا براي همهي يهوديان آمستردام آشنا بود. پدر باروخ و همين طور عمويش اغلب در ماهاماد، هيئت حاكمهي كنيسه، خدمت ميكردند؛ و هر دوشان در قسمت مقدسان قبرستان دفن شده بودند. سقوط والا مقامترين افراد هميشه مردم را به هيجان ميآورد: وجه تاريك تحسين، تلفيق حسادت با نارضايتي از عادي بودن خود فرد است... نه تنها فرد مورد شرم كه دليل آن، جمعيت گردآمده در كنيسهي تلمود تورات را كنجكاو كرده بود: شايعات از نهايت سختگيري خبر ميدادند. بيشتر شرمها ملايم بودند و فقط جنبهي ملامت در معرض عام داشتند و در نتيجه چند روز يا چند هفته بيشتر طول نميكشيدند. در مواردي جديتر، مانند توهين به مقدسات، حكم طولانيتر ميشد ـ كه در يك مورد به يازده سال رسيد. اگر شخص اظهار ندامت ميكرد و مجازات تعيين شده را ميپذيرفت، امكان اعادهي حيثيت وجود داشت؛ ولي روز قبل از 27 ژوئيه شايعات از شرمي با سختگيرياي بينظير خبر ميداد...
منشدن (خاطرات یک روانپزشک)
اروين د. يالوم كه هميشه زندگي ديگران را واكاوي كرده است، در من شدن، خاطراتي كه سالها منتظرش بوديم، نگاه درمانگرانهاش را شكل دادهاند و آثار خلاقهاي را كه معروفاش كردهاند، ميكاود. يالوم از كارهاي انقلابياش در رواندرماني گروهي ميگويد، از اينكه چطور توانست بهترين مجري رواندرماني اگزيستانسيال شود كه شيوهاي است اخذ شده از حكمت متفكران بزرگ تاريخ. او الهامهايش را براي نوشتن كتابهاي مهمي از جمله دژخيم عشق و وقتي نيچه گريست، آشكار ميكند، كتابهايي كه روانشناسي و فلسفه را در هم ميآميزند تا به نگاه جالب جديدي به وضعيت انساني برسد. من شدن با در هم بافتن داستانهاي خاطرهانگيزترين بيماران با قصهها شخصي عشق و افسوس، خوانندگان را به تكنيكدرماني يالوم، روند نوشتناش و زندگي خانوادگياش نزيك ميكند.
یالوم خوانان
اروين يالوم
مترجم: حسين كاظمي يزدی
نويسنده رمانهاي پرفروش دروغگويي روي مبل، دژخيم عشق و مسئله اسپينوزا و همچنين يكي از قابل احترامترين افراد در حوزه رواندرماني، گلچيني از مشهورترين آثار خود را ارائه داده و آنها را با مقالات جديد و درخشاني در مورد نوشتن و هنر رواندرماني مزين كرده است.
خوانندگان در اين اثر با تنوع در نوشتههاي او روبهرو ميشوند كه از قطعات توضيحي در مورد بيماران گرفته تا الگوهاي نظري و البته ادبيات گسترش يافته است. اين گزيدهها، كه به دقت ويرايش شدهاند شامل بخشهايي از نوشتههاي استادانه يالوم در حوزه گروهدرماني و درمان اگزيستانسيال و همچنين گلچيني از دژخيم عشق، وقتي نيچه گريست و دروغگويي روي مبل است. مقدمه يالوم براي كتاب حاضر، مقدمههاي بخشهاي مختلف و سه مقاله جديد در مورد روايت بخشهاي جديدي است كه او به اين كتاب اضافه كرده است. يالوم هم در آثار داستاني و هم در آثار غيرداستاني خود از پشت عينك رواندرماني به بررسي ماهيت انساني ميپردازد و به ما نشان ميدهد كه خط ميان حقيقت و تخيل هميشه به راحتي قابل تشخيص نيست. علاقه بسيار زياد به روايت از همان ابتداي كار يالوم، انگيزهاي مهم براي او بوده و همين اشتياق است كه اين گزيدهها را به همديگر چفت كرده است. خوانندگان با پيشينههاي گوناگون ميتوانند به سراغ يالومخوانان بيايند. خوانندگان متون باليني دكتر يالوم مسحور آثار داستاني وي ميشوند و خوانندگان عمومي او نيز دركي وسيعتر از كار رواندرماني پيدا ميكنند. همه نشاني از يك استاد را در مييابند.