جلد های ۵، ۶ و ۷ «مجموعه تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر (دوره پهلوی دوم)»

به اهتمام حسین دهباشی توسط انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی

کتاب پنجم با عنوان «اقلیت و اکثریت» به تاریخ شفاهی، زندگی و آثار دکتر فرهنگ مهر (1396-1302)، استاد بازنشسته روابط بین‌الملل  دانشگاه بوستون، معاون اقتصادی در زمان نخست وزیری امیرعباس هویدا در دوره محمدرضاشاه، از افراد مؤثر در وزارت نفت و وزارت دارائی، رئیس دانشگاه شیراز (پهلوی سابق) و رئیس انجمن زرتشتیان ایران اختصاص دارد.

این کتاب روایت دست اولی است از وضعیت زرتشتیان در ایران، تفاوت سلطنت محمدرضا و پدرش، تصمیمات خلق‌الساعه شاه و طرح­های فرمایشی و خارج از برنامه او به دولت، فساد دستگاه شاهنشاهی در سطوح بالا، وضعیت آموزش عالی کشور و دانشگاه پهلوی و تجزیه و تحلیل شرایطی که به فروپاشی نظام شاهنشاهی و وقوع انقلاب اسلامی انجامید.

«ملت و حاکمیت» عنوان ششمین کتاب است که به خاطرات دکتر کاظم ودیعی(1307) وزیر کار و امور اجتماعی دولت شریف امامی، عضو هیات مدیره شرکت ملی نفت ایران، معاون وزارتخانه آموزش و پرورش در زمان خانم فرخ‌رو پارسای ورئیس دانشکده حقوق دانشگاه تهران را روایت می‌کند.

وی معاون دبیر کل و مسئول کمیته راهبری و آموزش و تبلیغ حزب رستاخیز ایران نیز بوده و تاسیس و ریاست موسسه تحقیقات و آموزش تعاون دانشگاه تهران (1340) را نیز برعهده داشته است. دانشکدۀ محیط‌ زیست نیز به همت ودیعی در سال 1351 بنیان گذاشته شد. قانون نوین کار در دوره وزارت ایشان مصوب شد.

این خاطرات روایتی از وضعیت آموزش سنتی در ایران، تاثیر نیروهای خارجی در این گذار از سنت به مدرنیته، فعالیت‌های حزب توده و غائله آذربایجان، تجزیه و تحلیل درباره شاه، مصدق،‌قوام، اصلاحات ارضی و ... بوده است. او در این کتاب به خاطرات روزهای انقلاب که منجر به بازداشت، بازجویی و نهایت آزادی او شده است اشاره می­ کند.

کتاب هفتم «ایران و اتم» خاطرات دکتر اکبر اعتماد (1309) نخستین رئیس مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی کشور(1347) است.

وی بنیانگذار و رئیس سازمان انرژی اتمی و رئیس دانشگاه بوعلی سینا همدان (1352-1351) در دوره پهلوی دوم بوده است. این خاطرات روایت دست اولی از مشاهدات اکبر اعتماد در مباحثی چون وضعیت آموزش در دانشگاه‌های اروپا، فعالیت‌های تحقیقاتی وی، بازگشت به ایران و آغاز تدریس در دانشگاه تهران، راه‌اندازی رآکتور تحقیقاتی مرکز اتمی دانشگاه تهران، ملاقات با شاه و تاسیس سازمان انرژی اتمی، نحوه مذاکره و همکاری با کشورهای آلمان و فرانسه برای ساخت نیروگاه اتمی بوشهر و دارخوین، تاسیس شورای عالی پژوهش و ...مطالبی از این دست است.

تاریخ فشرده ی اتحاد شوروی

شیلا فیتس پاتریک ترجمه: حسن افشار

انقلاب روسیه تأثیر تعیین کننده ای بر تاریخ قرن بیستم داشت. در سال‌های پس از فروپاشی رژیم شوروی و باز شدن آرشیو آن، امکان عقبگرد و دیدن تصویر کامل فراهم شده است.

فیتس پاتریک با مروری بر ریشه‌های انقلاب، داستان را از سال 1917، از طریق «انقلاب از بالا» استالین، به پاکسازی‌های بزرگ دهه 1930 می‌برد. او داستانی گیرا از یک انقلاب مارکسیستی را روایت می کند که قصد داشت جهان را متحول کند، رنج عظیمی را بر مردم روسیه وارد کرد و مانند انقلاب فرانسه قبل از آن، با بلعیدن فرزندان خود به پایان رسید.

تاریخ کتابخوانی

آلبرتو مانگوئل

ترجمه رحیم قاسمیان

کتابی برای دوستداران کتاب از یک عاشق واقعی کتاب!

در یک لحظه جادویی در اوایل کودکی شما، صفحه یک کتاب - آن رشته رمزهای گیج و بیگانه - به معنی لرزید، و در آن لحظه، کل جهان ها باز شدند. تو به طور غیرقابل برگشتی خواننده شدی. آلبرتو منگوئل، مقاله‌نویس و ویراستار مشهور، از این لحظه‌ی اساسی به بررسی مکالمه‌ی شش هزار ساله‌ی بین کلمات و قهرمانی می‌پردازد که بدون او کتاب یک شی بی‌جان می‌شد: خواننده. منگوئل خواندن را به‌عنوان اغواگری، عصیان و وسواس به‌خوبی پوشش می‌دهد و به دنبال تاریخ عجیب و شگفت‌انگیز پیشرفت خواننده از لوح گلی به طومار، کدکس به دیجیتال می‌رود.

تاریخ ایران مدرن

دکتر عباس امانت مترجم: م. حافظ

این تاریخی انتقادی از تاریخ نیم‌هزاره از تاریخی فرهنگی، سیاسی و اقتصادی اجتماعی ایران از ظهور شهنشاهی صفویان تا انقلاب ۱۹۷۹ و پیامدهای آن است.

این تاریخ ایران مدرن یک بررسی به معنای متعارف نیست، بلکه کنکاشی بلندپروازانه در داستان یک ملت است. این یک نگاه آشکار به چگونگی شکل گیری رویدادها، افراد و نهادها توسط جریان هایی است که گاهی اوقات به صدها سال پیش می رسد. این کتاب تاریخ پیچیده جوامع و اقتصادهای متنوع ایران را در زمینه تغییرات سلسله‌ای، انقلاب‌ها، جنگ‌های داخلی، اشغال خارجی و ظهور جمهوری اسلامی در بر می‌گیرد. عباس امانت رویکردهای زمانی و موضوعی را ترکیب می کند و رویدادها را با مفاهیم ماندگار برای ایران و جهان مدرن بررسی می کند. او با تکیه بر مطالعات تاریخی متنوع و با تاکید بر قرن بیستم، به بحث هایی درباره فرهنگ و سیاست ایران می پردازد. تاریخ سیاسی نیروی محرکه روایت است که با دهه ها تحقیق و مطالعه امانت شکوفا شده است. او کتاب را با بحث های ادبیات، موسیقی و هنر، ایدئولوژی و مذهب؛ اقتصاد و جامعه؛ و هویت و میراث فرهنگی لایه بندی می کند.

تاریخ جهانگشای نادری (خطاط استاد عباس اخوین از روی نسخه خطی مصور متعلق به ۱۱۷۱ ه.ق)

جهانگشای نادری نوشتهٔ میرزا مهدی خان منشی استرآبادی -منشی و مورخ نادر شاه افشار - (درگذشت بین ۱۱۷۵ تا ۱۱۸۲ قمری) است. محتوای کتاب دربارهٔ تاریخ ایران در اوایل سده ۱۲ خورشیدی/اواسط سده ۱۲ قمری و زندگی نادر شاه و لشکرکشی‌های وی به مناطق مختلف است. این کتاب نثری فنی و مصنوع دارد و در آن از واژه‌های عربی بسیاری استفاده شده‌است. این کتاب مهمترین اثر مربوط به تاریخ ایران در زمان نادر است و چون نویسنده از نزدیکان نادر بوده‌است و حوادث را به چشم خود دیده‌است، ارزش بسیار بالایی دارد.

میرزا مهدی استرآبادی اثر دیگری به نام دره نادره دارد که چکیدهٔ همین کتاب، اما به نثری سنگین‌تر و متکلف‌تر است.