اشکانیان (پارتیان)
مالکوم کالج
مسعود رجب نیا
اعترافات من
شهر نو نام محله روسپیخانه ای در دوران پهلوی در تهران بود. در این محله مجموعهای از روسپیخانهها و میخانهها قرار داشت. دلالی برای رابطه جنسی با کودکان اعم از پسر و دختر نیز در این محله صورت میگرفتهاست. ادعاهایی وجود دارد که مدیران این محله با حمایت مقامات پهلوی به تأسیس مراکز روسپیگری در سایر شهرهای ایران نیز پرداختند.
همچنین ادعا شده این محله با مقامات دربار درارتباط بوده و در رویدادهای سیاسی پهلوی دوم از جمله کودتای ۲۸ مرداد و حمله به منزل محمد مصدق نقش ایفا کردند. نقش این گروه در کودتا به حدی بود که در روز ۲۸ مرداد و پس از تصرف ساختمان رادیو در تهران، ملکه اعتضادی از سران شهرنو به سخنرانی در رادیو و حمایت از شاه پرداخت.همچنین ادعا شده پس از کودتا «خانم رئیس» های شهرنو از نوعی خودمختاری برخوردار بودند.
پس از انقلاب به فعالیت این محله خاتمه داده شد و تعدادی از ساکنان آن اعدام شدند سپس اماکن فرهنگی از جمله فرهنگسرای رازی بجای آن ساخته شد.
اعراب و امپراتوریهای پیش از اسلام
مایکل مک دونالد - آلدو کورکیا - تورج دریایی و...
ترجمه: مهناز بابایی
دین در عربستان پیش از اسلام ترکیبی از شرک، مسیحیت، یهودیت و ادیان ایرانی بود. شرک عرب، نظام اعتقادی غالب، مبتنی بر اعتقاد به خدایان و دیگر موجودات ماوراء طبیعی مانند جن بود. خدایان و الهه ها در زیارتگاه های محلی مانند کعبه در مکه پرستش می شدند.
کتاب بتها (کتاب الأصنام) که توسط محقق عرب هشام بن الکلبی (737–819) نوشته شده است، خدایان و آداب ادیان عرب پیش از اسلام را توصیف می کند.
نویسندگان در پرده برداری از تاریخ پیش از اسلام که 16 قرن از قرن نهم قبل از میلاد تا اوایل قرن هفتم پس از میلاد را در بر می گیرد، از شواهد کتیبه ای و زبان شناختی استفاده می کنند. اولین گواهی نام «عرب» و فعالیتهای آنها در یمن نیست، بلکه در حومه امپراتوری آشور به عنوان بخشی از شورش گستردهتر شام متشکل از دولتها و پادشاهیهای اسرائیلی، یهودیه، آرامی و عربی است. به اندازه کافی جالب توجه است که برخی از پادشاهی های عرب سرکش در شمال شبه جزیره عربستان توسط ملکه ها رهبری می شوند. در مجموع، شبه جزیره عربستان محل استقرار پادشاهی های بت پرست، یهودی و مسیحی از جمله جرحاء در اطراف قطر امروزی، مازون در عمان، صبا، معین، حضرموت و هیمیار در جنوب، نبطیان و غسانیان در شام و لخمیدها در جنوب بین النهرین بود.
افول و سقوط شاهنشاهی ساسانی
این کتاب پژوهشی ممتاز و ماندگار است. انتشار این اثر منظری پیش رو میگذارد که بیدرنگ اندیشه را به پیرامون بسیاری از موضوعاتی که کتاب بدان پرداخته است پرواز میدهد. از میان کتابهایی که در طی سالیان خواندهام، تنها چند نمونه را به یاد میآورم که بتوانند به لحاظ ترکیب شگفتانگیز اصالت، تیزبینی، شفافیت ارائهی مطالب، بررسی باریکبینانهی منابع، و رمزگشاییِ عملی معماها با این اثر برابری کنند. من از مطالعهی آن بسیار آموختم. به باور من، پس از گذشت هفتاد سال از انتشار ایران در زمان ساسانیان، اثر کریستنسن، کتاب دکتر پورشریعتی از مهمترین آثار منفرد در ارتقای درک ما از تاریخ ایران است. مشخصهی چشمگیر این کتاب وسعت دستور کار نویسنده و مهارت او در درهمتنیدن قانعکنندهی رشتههای مختلف است. این رشتهها مشتملاند بر: رقابت سیاسی دودمانی میان خاندانهای بلندپایه، فروپاشی ساسانیان پیش از حملهی بیزانسیها و عربها، تنوع دینی در ایران سدههای میانی، مسائل تاریخنگاری، و جزئیات مهمی که از مهرها و اسناد دیگر به دست آمدهاند. هریک از این موارد بهتنهایی میتوانند پژوهشگران را سالها در ژرفای خود گرفتار کنند ــ کما اینکه با بسیاری چنین کردهاند ــ اما پورشریعتی هریک از آن موضوعات را در کلیتی مرکب و معنادار متحد کرده و در بررسی دقیقتر هریک از آنها سهیم بوده است.
فرد م. دانر، استاد تاریخ خاور نزدیک، دانشگاه لندن
اقدام شرم آور
دکتر تانر آکچام، نامی آشنا برای ارمنیان جهان است، تاریخ دان و جامعه شناس ترک تباری که با شجاعت کشتار ارمنیان را در 1915م، به دست دولت ترکیۀ عثمانی، نژادکشی نامید و خواستار احقاق حق ارمنیان از سوی دولت ترکیه شد. آکچام نژادکشی ارمنیان را مسئله ای خاص ارمنیان و ترک ها نمی داند بلکه اعتقاد دارد که این یک مسئلۀ جهانی است زیرا همان گونه که تجربه های بعدی نشان داد عواقب آن دامن گیر کل بشریت شد و تا زمانی هم که این نژادکشی از سوی جوامع بین المللی پذیرفته و محکوم نشود شاهد جنایاتی دیگر علیه بشریت خواهیم بود، جنایاتی مانند کشتار فلسطینیان در غزه.
دکتر تانر آکچام در 1953م، در روستای اولچک، از توابع آرداهان متولد شد. پدرش دورسون و مادرش پریهان نام داشت. آکچام در دانشگاه فنی خاورمیانه، آنکارا، در رشتۀ اقتصاد تحصیل کرد و در 1976م از این دانشگاه فارغ التحصیل شد.
اقوام سرزمین آند: از فرهنگهای آغازین تا اینکا
در اثر حاضر، سنن، عقاید و شیوههای زندگی اقوام کهن سرزمین ((آند)) در آمریکای جنوبی، تا زمان تمدن ((اینکاها)) معرفی و بررسی شده است. کتاب متشکل از سه بخش و چند مبحث است .در بخش اول با عنوان ((انسانها و محیط آنها)) این مطالب را میخوانیم1 : هنر شکارچیان، 2 پیدایش شکلها، 3 صنعتگران استاد، 4 هنر برگزیدگان و هنر تودهها، 5 امپراطوری اینکا، تا وانتین سویو .در بخش دوم ((نقشهای اسطورهای))، و نقشههای گوناگون به چاپ رسیده است .بخش سوم شامل سالشمار، کتابنامه، فهرست واژگان و منابع است.
اقوام سرزمین مکزیک: از فرهنگهای آغازین تا آزتک
شناسایی و بررسی فرهنگ، آداب و رسوم و دین اولین اقوام سرخ پوست در سرزمین مکزیک موضوع اصلی کتاب حاضر است که طی چهار بخش بررسی و تشریح شده است :بخش نخست شامل این فصلهاست1 : ((تضادها در هنر مکزیک))2 ; ((مواد و فنون)) (معماری، سنگ، فلزات، نقاشی، مواد بی دوام، و سفال)3 ; ((دوره پیش از کلاسیک)) (سرزمین اولمکها، اوآحاکا، گروومورلس، دره مکزیک، وراکروس)4 ; ((دوره کلاسیک)) (دره مکزیک، اوآحاکا وراکروس)5 ; ((دوره بعد از کلاسیک)) (میستکا، درههای سرزمینهای مرتفع و سواحل اقیانوس اطلس)6 ; ((آزتکها)) (هنرهای رسمی، ایزد سنگی، فناپذیری، بقا، شیوههای دید) .بخش دوم و سوم کتاب به ترتیب ((پیشرفتها در غرب مکزیک)) و ((نقشهها و بازسازیها، و شکلهای مهم سفالین)) عنوان گرفته است. بخش چهارم به سال شمار، کتابنامه، فهرست توصیفی واژههای ناآشنا و شرح اعلام، منابع عکسها و تصاویر، و نقشههای جغرافیایی اختصاص دارد.