کتاب گارنیک آساطوریان و ویکتوریا آراکلوا، نخستین کوشش آکادمیک است که گزارشی مبسوط از معتقدات یزیدیان در تمامی ساحات معنوي آن عرضه می‏کند و در ضمن دربردارندة طرحی دقیق از نحوة شکل‏گیري جوهرة پانتئون یزیدي است. با وجود کثرت آثار چاپ شده دربارة این دیانت ــ که برخی از آنها حتی در دوران اخیر منتشر شده‏اند ــ اثر حاضر نخستین تلاش جدي براي نیل به جنبه‏هاي اصلی جهان‏بینی یزیدي است. بیشتر مسائل طرح‏ شده در این پژوهش، مد‏ت‏ها از سوي جوامع علمی مورد غفلت بوده است، اما نویسندگان کتاب مزبور، در پرتو پژوهش‌های میدانی و تسلط کامل بر گویش کُرمانجی متداول در جوامع یزیدي، حق مطلب را در این مورد به خوبی ادا کرده‏اند. یکی از نتایج و دستاورد‏هاي مهم این پژوهش، تلاش براي بازسازي جایگاه این دین در میان گرایش‏هاي غیرجزمی خاورمیانه است. مطالعۀ تطبیقی اسلام دگراندیش (هترودوکس) و مشتقات آن و همچنین برخی دیگر از بدعت‏هاي موجود در دیانت یزیدي، آشکارکنندة مجموعه‏اي از تشابهات است که می‏تواند دستاوردي بزرگ براي پژوهشگران تاریخ تطبیقی ادیان جهان تلقی گردد.

این کتاب گزارشی موثق، نو و بسیار ضروري دربارة یکی از گروه‏هاي دینی کمتر شناخته‏شدة خاورمیانه، یعنی یزیدي است که از پیش‌داوری‌ها و برداشت‌های نادرست رنج برده است. پژوهش مزبور ضمن بیان جزئیاتی دربارة یزیدي‏ها و تاریخ آنها، با تمرکز بر معتقدات یزیدي در باب مفاهیمی همچون تجلی خداي یگانه در هیئت الوهیت‏هاي گوناگون، قدیسان و شخصیت‏هاي الهی ــ و به‏طورکلی تمام عناصري که از باب سهولت استعمال، پانتئون یزیدي نامیده می‏شوند ــ ابعاد گوناگون و خویشکاري‏هاي مختلف آن را به‏طور شفاف توضیح داده و از یکدیگر متمایز کرده است. بنابر آنچه گفته شد، تحلیل باورهاي شگفت و عناصر التقاطی دیانت یزیدي (شامل آیین گنوسی و اسلام دگراندیش) گامی بزرگ در راستاي مطالعۀ تطبیقی ادیان است؛ چه این دین، متضمن جزئیاتی ارزشمند از جریان‏هاي گوناگونی است که برخی از آنها در خاورمیانه بسیار کهن و ریشه‏دار هستند. این کتاب همچنین براي قوم‏شناسی خاورمیانه و فهم مسائل کمتر شناخته‏شدة ارتباطات ژئوپولیتیکی حائز اهمیت است. موضوعاتی که نویسندگان در این کتاب طرح کرده‏اند، حاصل واکاوی و پژوهش و آمیزه‏اي منحصربه‏فرد از تخصص در شاخه‏هاي گوناگون ایران‏شناسی (شامل قوم‏شناسی و مطالعات زرتشتی)، انسان‏شناسی و ارتباطی درازمدت و تنگاتنگ با یزیدیان و جوامع آنها در نقاط مختلف جهان است.

کتاب دین و فرهنگ ایرانی پیش از عصر زرتشت به تاریخ اولیه ایران پیش از مادها، باورها و اعتقادات ایرانیان باستان و نوع دین و مذهب و پرستش، در میان ایرانیان باستان پیش از عصر زرتشت پرداخته و می‌کوشد تا تصویر روشنی از دوران ناشناخته کهن را به مخاطب نشان دهد.

رساله الغفران (به معنای: نامه آمرزش) یک معراج‌نامه است که ابوالعلا معری در پاسخ به نامهٔ دوست خود، علی ابن منصور، معروف به ابن قارح، نوشته است. ابن قارح از ادیبان مشهور حلب بوده و همیشه بر ادیبان و شاعران این انتقاد را داشته که شاعران به سبب بعضی گفتار یا اعمالشان مانند مهمل شمردن فرائض دینی یا نوشیدن شراب یا غزل سرایی به دوزخ می‌روند.

ابوالعلا رسالة الغفران را از زبان ابن قارح نوشته است تا برای مردم، وسعت رحمت خدا را روشن کند و به آنها بفهماند که بیشتر شاعران مسلمان و سخنوران دوران جاهلیت که به عقیدهٔ بعضی از فقها اهل دوزخند، ممکن است اهل بهشت باشند؛ یعنی بدون توجه به بدنامی آن‌ها در زندگی یا نسبت‌هایی که مردم مانند کفر یا زندیق به آنها می‌داده‌اند یا ترک فرائض دینی بعید نیست که در نتیجهٔ ایمان به خدا یا نیکوکاری یا خیراندیشی از آتش نجات یافته باشند.

ابوالعلا در این رساله، بر عقاید بعضی از دانشمندان و ادیبان و فقها در مورد شعر و ادب و روایات مذهبی خرده می‌گیرد و خرده‌گیری‌های او با نیش‌هایی تلخ و مقداری هزل آمیخته است. پس از آنکه ابولعلا جایگاه ابن قارح را در بهشت تصور می‌کند، به وصف بهشت و اشیاء موجود در آنجا مانند درختی که بر شرق و غرب سایه می‌افکند و درختی که دارای تمام وسایل نعمت است می‌پردازد و از شرابی که مستی ندارد و در جام‌های زرین و صراحی‌ها سخن می‌گوید. آنگاه برای ابن قارح سیاحت در بهشت را تصور می‌کند. ابن قارح در میان این گردش بعضی از شاعران دوران جاهلیت مانند: اعشی و زهیر و حسان ابن ثابت را می‌بیند و دیگرانی را می‌بیند که تمام آنها پیش از ظهور اسلام و بعثت محمد می‌زیسته‌اند و به سبب نیکوکاری با ایمان به خدا وارد بهشت گردیده‌اند.

عمر فروخ نویسندهٔ کتاب «ابوالعلاء فیلسوف معره» به الهام گرفتن دانته از رسالة الغفران در نوشتن کمدی الهی اشاره می‌کند؛ و سبک داستان‌نویسی و تحول فکر او و نقد احوال قهرمانان داستان یعنی یکی را در بهشت گذاشتن و دیگری را در دوزخ جای دادن را همگی از رسالة الغفران وام گرفته شده می‌داند.

رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی نوشته نورالدین شاه نعمت‌الله ولی(731-834ق) از عرفای معروف قرن هشتم و نهم هجری قمری و سرسلسله‌ی فرقه صوفیه نعمت‌اللهی است.  این اثر در موضوع تصوف و عرفان است و توسط جواد نوربخش تحقیق و تصحیح‌شده است.

این کتاب مشتمل بر یک‌صد و بیست‌وهشت رساله از نویسنده به نثر عرفانی است.  موضوع رساله‌های متنوع بوده و برای سهولت خوانندگان در بخش‌های متفاوت جمع‌آوری‌شده.  و ذیل یازده بخش قرارگرفته‌اند. رساله‌های کتاب پیرامون مسائل شریعت، طریقت، معرفت روح و نفس، موت و حیات، معارف الهی، وجود، حروف، علم و وحی و اصطلاحات صوفیه است. بخش پایانی این اثر به شرح فصوص الحکم ابن عربی اختصاص‌یافته است.

نویسنده مطالب مختلف عرفانی کتاب را به نثری شیوا به نگارش درآورده و جای‌جای اثرش متضمن اشعاری عرفانی است. شاه نعمت‌الله در اشعار خود به نحوی از انحاء از اتحاد و وحدت ناظر و منظور یا شاهد و مشهود یا عاشق و معشوق سخن رانده است که در حقیقت بیان وحدت وجود است. اگرچه در بدو امر به نظر می‌رسد اشعار وی تکرار در سخن است با قدری تأمل می‌توان دید که او در احوال مختلف به بیان یک حقیقت واحد پرداخته و آن را در قالب‌های مختلف و به صورت‌های گوناگون درآورده و به فراخور استعداد مخاطبانش آنچه را به ذوق دریافته بازگو نموده است.