سه دقیقه آخر
نام نویسنده : پائول دیویس
نام مترجم : عاطفه حاتمی
مکان،زمین،در آن سوی سیاره جمعیتی ناامید سعی میکنند پنهان شوند.برای این جمعیت میلیاردی هیچ جایی برای رفتن وجود ندارد.برخی به زیر زمین فرار میکنند و به دنبال غار و یا دالان های زیر زمینی می گردند.یا به وسیله ی زیر دریاها پناه می برند.برخی دیگر با بی توجهی به راه رفتن و غریدن ادامه می دهند.اغلب تنها نشسته اند؛گیج و عصبانی،منتظر پایان هستند...
سه دقیقه اول
سیاهچالهها (مقدمهای بسیار کوتاه)
كاترين بلاندل
ترجمه: ابوالفضل حقيري قزوينی
سياهچاله ناحيهاي از فضاست كه در آن نيروي گرانش چنان قوي است كه هيچچيز، حتي نور، نميتواند آن قدر سريع حركت كند كه از درون آن بگريزد. هر چند نخستين بار اين سياهچالهها در تخيلات پربار فيزيكدانهاي نظري به تصور در آمدند، اما امروز صدها سياهچاله در عالم شناسايي و وجود ميليونها از آنها تبيين شده است. هر چند اين اجرام نامرئي هستند اما ميتوانند با محيط اطراف خوداندركنش انجام دهند و به اين ترتيب چنان بر آن اثر بگذارند كه كاملا آشكارپذير باشد. اين كه ماهيت اين اندركنش دقيقا چيست به فاصله نسبي تا سياهچاله بستگي دارد: بسيار نزديك و راه گريزي نيست؛ اما دورتر از آن پديدههايي تماشايي و شگفتآور به نمايش در خواهد آمد.
سیاره ویروس ها
این که موجودی بسیار کوچکتر از کوچکترین سلولها، موجودی نه کاملاً جاندار و نه کاملاً بیجان که بهتنهایی و بدون استفاده از امکانات سلول میزبان قادر به زندگی مستقل نیست، سیارهای به بزرگی زمین را به گروگان بگیرد، میلیونها نفر را در تمام قارههای جهان بیمار کند و هزاران نفر را به کام مرگ بفرستد، اقتصاد جهانی را در هم بشکند و فیلسوفان را به تردید وادارد که آیا نسبت دگرگونشدهٔ انسان با جهان و با جامعه اصلاً به شکل نخست باز خواهد گشت یا نه، شبیه طرح جسورانهای برای یک فیلم علمی-تخیلی به نظر میرسد. تا همین یک سال پیش باور کردن این حجم از تخیل آسان نبود. اما اکنون کافی است نگاهی به جهان پیرامون بیندازیم و دریابیم که این کابوس نهتنها محقق شده است بلکه خود ما نیز در آن نقش داریم.
سیاه چاله: راهنمای بقا
نویسنده: جنا لوین
مترجم: پوریا ناظمی
جنا لوین، اخترفیزیکدان، از طریق نوشتههای خود، بر این تمرکز کرده است که علمی را که مطالعه میکند نه تنها قابل درک، بلکه، و شاید مهمتر، برای افراد غیردانشمند جذاب کند. در این کتاب، او به ما کمک میکند تا سیاهچاله را درک کنیم و از آن لذت ببریم - شاید مبهمترین ساختار نظری که فیزیکدانان تا به حال تصور کردهاند - که با آثار هنری اصلی نقاش و عکاس آمریکایی لیا هالوران به تصویر کشیده شده است. لوین ما را به کاوشی خاطره انگیز در مورد سیاهچاله ها می برد و ما را به تصور تجربه درونی یک برخورد سیاهچاله تحریک می کند. او تأثیر سیاهچالهها را در حالی که جهان را پر میکنند، کهکشانها را مجسمهسازی میکنند و حتی کل گستره واقعیتی را که ما در آن زندگی میکنیم، نشان میدهد. سرزنده، جذاب، و کاملا منحصر به فرد، راهنمای بقای سیاه چاله فقط آموزنده نیست - بلکه خواندنی فوق العاده از اول تا آخر است.
سیاهچاله
بیش از نیم سده، فیزیکدانان و اخترشناسان با شدت به بحث و جدل بر سر امکانپذیر بودنِ سیاهچالهها در گیتی پرداختند. مفهوم نامأنوس مغاکی از فضازمان که هیچ چیزی - حتی نور - از دستش توان گریز ندارد، انگار منطق را نقض میکرد. این کتاب خواندنی، بازگویی داستان بحثهایی پرشور درباره سیاهچاله است و بیانگر سهم اینشتین و هاوکینگ، و نیز دیگر اندیشمندان پیشرویی که دیدگاه ما را نسبت به گیتی از ریشه و برای همیشه دگرگون ساختند.
مارسیا بارتوزیاک با قلم توانایش، نشان میدهد که چگونه سیاهچاله سبب شد تا نظریه نسبیت عام، بزرگترین دستاورد آن دُردانه علم، آلبرت اینشتین، پس از دههها ماندن در کنج عزلت و بیتوجهی، با فر و شکوه به صحنه علم بازگردد و رازهای عجیب گیتی را بر ما آشکار کند. تا هنگامی که اخترشناسان، پدیدههایی نفسگیر همچون ستارگان نوترونی و سیاهچالگان را کشف نکردند، گیتی زمانی آرام و ساکن به کیهان اینشتینی تبدیل نشد، یعنی مکانی سرشار از چشمههای غولآسای انرژی که تنها در پرتو نسبیت قابل فهماند.
این کتاب با پاسداشت یکصدمین سالگرد نسبیت عام، به ما نشان میدهد که چگونه سیاهچاله نام و نشانی برای خود کسب کرد، و یادآوری است از سرخوردگی و هیجان دانشمندان و نیز گهگاهی نبردهای خندهدار که بر سر پذیرش یکی از غریبترین ایدهها در پیشینه آدمی رخ دادهاند.
سیر زمان
درست مانند خودآگاهی، زمان نیز موضوعی است که هیچ فیلسوف یا فیزیکدانی نتوانسته آن را به درستی تشریح کند. در این کتاب موضوع زمان است، اما رووِلّی خودآگاهی را نیز به زمان پیوند میدهد تا ماهیت آن را شرح دهد. او میپرسد که چرا گذشته را به یاد میآوریم، نه آینده را؟ «زمان زود میگذرد» یعنی چه؟ زمانی که میگذرد به کجا میرود؟ این کتاب جذاب نگرش خواننده را به زمان برای همیشه تغییر خواهد داد. کارلو رووِلّی پیچیدهترین مفاهیم ریاضی و فیزیک را به سادهترین شکل ممکن برای خواننده بازگو میکند. وی از بنیانگذاران گرانش حلقۀ کوانتومی است و آثار فراوانی را در زمینۀ فیزیک تألیف کرده است. آثار او به زبانهای بسیاری ترجمه شده و همواره بازخورد مثبتی از منتقدان و خوانندهها دریافت کرده است. علاوه بر آن کتابهایش جوایز فراوانی را به خود اختصاص دادهاند. روزنامۀ گاردین دربارۀ این کتاب مینویسند: «سِیر زمان تعمقی ژرفتر و پیچیدهتر است که برخی از پیشرفتهای اصلی در زمینههای فلسفه و فیزیک زمان را توضیح میدهد... این کتاب سنت نوشتن مقالات علمی خالی از اصطلاحات تخصصی را، که در سدۀ پیش از بین رفت، ادامه میدهد.»
سیری در نظریه پیچیدگی
نویسنده کتاب درباره موضوع این اثر می گوید: در سال ۱۹۸۴ هنوز اصطلاح سیستم های پیچیده را نشنیده بودم، گرچه این گونه اندیشه ها پیش از آن به فکرم راه یافته بودند. دانشجوی سال اول دوره تحصیلات تکمیلی علوم کامپیوتر در دانشگاه میشیگان بودم، و هدفم مطالعه بر روی هوش مصنوعی بود؛ یعنی این که چگونه کامپیوترها را واداریم مانند آدم ها فکر کنند.
ملانی میچل در پیشگفتاری که برای این کتاب نوشته، آورده است: ایده نوشتن این کتاب وقتی شکل گرفت که برای سخنرانی یادبود اُلم در سانتافه از من دعوت شد _ مجموعه سخنرانی های سالانه ای در مورد سیستم های پیچیده برای عموم، که به یادبود ریاضیدان بزرگ استانیسلاو الم برگزار می شود. عنوان رشته سخنرانی های من این بود: «گذشته و آینده علوم پیچیدگی».
این کتاب به گفته نویسنده اش برای این نوشته شده که نسخه بسیار تعمیم یافته ای از آن سخنرانی ها باشد؛ نسخه ای که روی کاغذ آمده است. این کتاب درباره پرسش هایی است که میچل و عده ای دیگر را در جامعه سیستم های پیچیده، در گذشته و حال، مجذوب خود کرده است.
این کتاب ۵ بخش اصلی دارد که مجموعا ۱۹ فصل را در خود جا داده اند.
بخش اول با عنوان «پس زمینه و تاریخچه» دربرگیرنده ۷ فصل است: «پیچیدگی چیست؟»، «دینامیک، آشوب، پیش بینی»، «اطلاعات»، «محاسبه»، «تکامل»، «علم ژنتیک به زبان ساده» و «تعریف و اندازه گیری پیچیدگی». بخش دوم با عنوان «حیات و تکامل در کامپیوترها» هم ۲ فصل را شامل می شود که عبارت اند از: «برنامه های کامپیوتری تولیدمثل کننده» و «آلگوریتم های ژنتیک».
«محاسبه نمایان» عنوان بخش سوم است که فصل دهم تا چهاردهم کتاب را در بر می گیرد: «خودکار سلولی، حیات، جهان هستی»، «محاسبه با ذرات ۲۴۰»، «پردازش اطلاعات در سیستم های زنده»، «چگونه قیاس کنید(اگر کامپیوتر هستید)» و «آینده مدل سازی کامپیوتری». بخش چهارم هم با عنوان «تفکر شبکه ای» در برگیرنده این فصل هاست: «علم شبکه»، «کاربرد علم شبکه در شبکه های دنیای واقعی»، «راز میزان شدن» و «تکامل به زبان پیچیده». بخش پنجم کتاب هم «نتیجه گیری» نام دارد و فصل نوزدهم را شامل می شود که نامش «گذشته و آینده علوم پیچیدگی» است.
در قسمتی از این کتاب می خوانیم:
حال، طبق نظر وولفرام، چون قواعد بسیار ساده ای مانند قاعده ۱۱۰، می توانند محاسبه عام را امکان پذیر کنند، پس اکثر سیستم های طبیعی _ و بغرنج تر از قاعده ۱۱۰ _ نیز احتمالا می توانند محاسبه عام را امکان پذیر کنند. وولفرام معتقد است هیچ محاسبه ای پیچیده تر از محاسبه ای نیست که کامپیوتر عام با فرض ورودی درست، می تواند به انجام برساند. بدین ترتیب پیچیدگی محاسبات ممکن در طبیعت سقفی دارد.
همان طور که در فصل چهارم توضیح دادم، آلان تورینگ نشان داد که کامپیوترهای عام در اصل می توانند هر چه را «محاسبه پذیر» است محاسبه کنند. اما برخی از محاسبات از بقیه ساده تر هستند. گرچه هر دو مورد زیر را می توان روی یک کامپیوتر اجرا کرد، اما برنامه «۱ + ۱ را محاسبه کنید» از برنامه ای که آب و هوای کره زمین را شبیه سازی می کند، محاسبات ساده تری دارد، درست است؟ اما اصل وولفرام در واقع تاکید می کند که «بغرنجی» تمامی محاسباتی که عملا در طبیعت انجام می شود یکسان است.
شبح در ماشین
از منشأ تیره و تار زندگی تا موتورهای میکروسکوپی که سلولهای بدن ما را اداره می کنند ، Demon in Machine یک سفر نفس گیر به دورِ چشم انداز فیزیک ، زیست شناسی ، منطق و محاسبات است. دیویس با بافتن سرطان و آگاهی ، کرم های دو سر و پیمایش پرندگان ، نشان می دهد که چگونه ارگانیسم های بیولوژیکی اطلاعات را جمع می کنند و اطلاعات را برای ایجاد نظم از هرج و مرج جمع می کنند و دریچه ای بر راز زندگی خود باز می کنند.
شرح حال و مقام محمد زکریای رازی
به مناسبت برگزاری نخستین کنگره بینالمللی تاریخ پزشکی در اسلام و ایران
محمد بن زکریای رازی متولد 240 هجری است ولی از احوال و گزارشات این دانشمند بیش از چند صفحه در کتب مورخین نیست و شرح حال و بیان اعمال این نابغه شرق آن طوری که باید تحقیق نشده است. به همین دلیل نویسنده برآن شده است که داستان زندگانی این عالم بزرگ را بنویسد و برای شناساندن نام رازی غیر از کتابخانه های ایران از کتابخانه های ملی پاریس، موزه بریتانیا، کتابخانه های مصر و اغلب کتابخانه های دنیا نیز استفاده شده است. همچنین بسیاری از رسالات و مقالات رازی در این کتاب گردآوری شده است. این کتاب در سال 1318 توسط دکتر محمود نجم آبادی نوشته شده است.
شرودینگر و انقلاب کوانتومی
كتاب حاضر به شرح افكار و زندگي«شرودینگر» میپردازد. شاید همگان با معادلهای که نام او را یدک میکشد، آشنا باشند. در زندگانی خصوصی این بزرگمرد علم گاه به لغزشهایی برمیخوریم که نهتنها در فرهنگ ما بلکه در فرهنگ هیچ ملیتی خوشایند نیست. به روایت نویسنده کتاب و تذکرهنویس دیگری که در زندگانی خصوصی «شرودینگر» تحقیق کرده است. این شیوه زندگانی خصوصی «آروین شرودینگر» با زندگی علمی او چنان گرهخورده است که هر کس بخواهد تذکرهای درباره او بنویسد نمیتواند آن را نادیده انگارد. مؤلف بیان میدارد که «شرودینگر» تنها یک فیزیکدان نبود. او پیرو «آرتور شوپنهاور» بود و علاقه بنیادینی به فلسفه و دین شرقی، بهویژه به حکمت الهی هندویی دانست و از خودآگاهی کیهانی حمایت میکرد که ما همه جزئی از آن هستیم.
شش بال (مردان علم در رنسانس)
جورج سارتن نویسنده کتاب معروف «تاریخ علم» در کتاب «شش بال» نارسایی و ناتوانی علم را در انسانی ساختن روابط بشر و نیاز فوری انسان را به نیروی ایمان چنین بیان میکند:
«علم در بعضی زمینهها ترقیات شگفت کرده است ولی در زمینههای دیگر مثلا سیاست ملی یا بینالمللی که مربوط است به روابط افراد انسان با یکدیگر، هنوز خود را ریشخند میکنیم».
جورج سارتن اعتراف می کند که ایمانی که مورد نیاز انسان است ایمان دینی و مذهبی است. او درباره نیاز انسان به مثلث «دین و علم و هنر» چنین می گوید:
«هنر، زیبایی را آشکار می سازد و همین جهت مایه شادی زندگی می شود. دین محبت میآورد و موسیقی زندگی است. علم با حق و راستی و عقل سر و کار دارد و مایه هوشیاری نوع بشر می شود. به هر سه اینها نیازمندیم.
هم به هنر، هم به دین، هم به علم.علم به صورت مطلق برای زندگی لازم است ولی هرگز به تنهایی کافی نیست».
شش بال (مردان علم در رنسانس)
جورج سارتن نویسنده کتاب معروف «تاریخ علم» در کتاب «شش بال» نارسایی و ناتوانی علم را در انسانی ساختن روابط بشر و نیاز فوری انسان را به نیروی ایمان چنین بیان میکند:
«علم در بعضی زمینهها ترقیات شگفت کرده است ولی در زمینههای دیگر مثلا سیاست ملی یا بینالمللی که مربوط است به روابط افراد انسان با یکدیگر، هنوز خود را ریشخند میکنیم».
جورج سارتن اعتراف می کند که ایمانی که مورد نیاز انسان است ایمان دینی و مذهبی است. او درباره نیاز انسان به مثلث «دین و علم و هنر» چنین می گوید:
«هنر، زیبایی را آشکار می سازد و همین جهت مایه شادی زندگی می شود. دین محبت میآورد و موسیقی زندگی است. علم با حق و راستی و عقل سر و کار دارد و مایه هوشیاری نوع بشر می شود. به هر سه اینها نیازمندیم.
هم به هنر، هم به دین، هم به علم.علم به صورت مطلق برای زندگی لازم است ولی هرگز به تنهایی کافی نیست».
شش عدد (نیروهای بنیادی که جهان را شکل میدهند)
شش قطعه آسان
ریچارد فایمن
محمدرضا بهاری
کتاب شش قطعهی آسان با این فکر پدید آمد که خوب است شرحی از اصول بنیادی فیزیک به زبانی غیر تخصصی و به روایت ریچارد فاینمن در اختیار مخاطبان قرار گیرد. شش فصلی که برای این کتاب در نظر گرفته شده است، در واقع آسانترین فصلهای کتاب درسی مشهور و مهم «« درسهای فیزیک فاینمن»» (چاپ اول ۱۹۶۳) هستند. که هنوز هم به عنوان معروفترین کتاب فاینمن قلمداد میگردد. عامهی خوانندگان شش قطعهی آسان شانس آوردهاند که فاینمن زمانی خواسته است بعضی موضوعات اصلی فیزیک را به صورتی عمدتاً کیفی و بدون استفاده از ریاضیات صوری بیان کند.
به قسمتهایی از متن این کتاب توجه فرمایید: شاعران گفتهاند که علم، زیبایی ستارگان را ضایع میکند. چونکه آنها را صرفاً کرههایی از اتمها و مولکولهای گاز میداند. اما من هم میتوانم ستارهها را در آسمان شب کویر ببینم و شکوه و زیباییشان را حس کنم. میتوانم این چرخ و فلک را با چشم بزرگ تلکسوپ پالومار تماشا کنم و ببینم که ستارهها دارند از همدیگر، از نقطهی آغازی که شاید زمانی سرچشمهی همگیاشان بوده است، دور میشوند. گمان نمیکنم جستجو برای فهمیدن این چیزها، لطمهای به رمز و راز زیبایی این چرخ و فلک بزند. راستی شاعران امروزی چرا حرفی از این چیزها نمیزنند؟ چه جور مردمانی هستند این شاعران که اگر ژوپیتر خدایی در هیئت انسان باشد، چه شعرها برایش که نمیسرایند، اما اگر در قالب کرهی عظیم چرخانی از متان و آمونیاک باشد، سکوت اختیار میکنند؟
شور هستی: داستان زندگی چارلز داروین
ایروینگ استون برای اهل کتاب نامی آشنا و خاطرهانگیز است کتاب شور زندگی او هنوز مانند اثری تازه، خواندنی و دلپذیر است.
ایروینگ استون به عنوان استاد مسلم رمان بیوگرافی شهرت جهانی دارد و اکنون او شما را در کتاب شور هستی، با عشق و زندگی چارلز داروین محقق بزرگ این قرن آشنا میسازد.
استون در این کتاب نیز لحظههای شرین زندگی و ماجراهای دلپذیر این محقق بزرگ را به تحریر میکشد رمانی بس جذاب و دلانگیز.
صبوری در سپهر لاجوردی (آخرین آگاهیها دربارهی تکوین و تحول کیهان)
نام نویسنده : هوبرت ریوز
نام مترجم : علی اصغر سعیدی
صبوری در سپهر لاجوردی یکی از کتابهای با ارزش علمی است که به بسیاری از پرسشها در زمینههای مختلف علمی پاسخ دقیق میدهد و خواننده را با سرگذشت عالم و عظمت کائنات و با آخرین اطلاعات و دستاوردها و تحقیقات و نظریات علمی در زمینهی اختر فیزیک و سایر علوم طبیعی و زیست شناسی آشنا میسازد. این اثر جزء پرفروشترین کتابهای سالیان اخیر در دنیا بوده و به بیشتر زبانهای دنیا ترجمه شده است.
«هوبرت ریوز» نویسنده کتاب، علاوه بر مقام والای علمی، در شعر و ادب و بهخصوص عرفان و اساطیر صاحبنظر است و عنوان این کتاب را از مصراعی از یک شعر فرانسوی اختیار کرده است.صفر – تولد و مرگ در فیزیک جدید-لوح پیدایش جهان ۱۰ بعدی
دكتر مسعود ناصری
خواندنیهای کتاب صفـر: سفر در زمان و مفهـوم آن. موجودات با ابعاد بالاتر و برداشت آنها از ما. چگونه یک اثر هنـری شاهـــکار و یا یک نـفر نابـــغه میشود. واقعیـتهایی که توهم فرض میشوند و توهمهایی که واقعیت دارند. پیدایش جهان و چگونگی شکلگیری ساختار پیچـیده و نظم شگفتآور آن. کتاب «یک» دنیای شعور را معرفی میکند و کتاب« صفر» بر روی دنیای مکمل دنیای شعور،یعنی دنیای اجسام مادی تمرکز دارد.