حماسه ستارخان
نویسنده: عباس پناهی ماکوئی
مترجم: کیخسرو کشاورزی
ستارخان و باقرخان دو چهره مردمی و آزادخواه در تبریز بودند، اینان با ایستادگی و مقاومت در برابر نیروهای دولتی و ایجاد ارتباط با آزادیخواهان در شهرهای دیگر ایران و سرانجام با حمله به تهران و سقوط محمدعلی شاه، نهضت مشروطیت را احیاء کردند.
به قول مرحوم علامه قزوینی اگر روز 17 جمادی الاخری ستارخان بیرقهای سفید را پایین نمی آورد مشروطه تا مدت نامعلوم رخت از ایران بیرون میبرد زیرا آن روز در تمام نقاط ایران به جز از تبریز استبداد حکم فرما بود.
این کتاب درباره خانواده ستارخان و برادر بزرگترش اسماعیل که هنگام شرکت در یک قیام ضد دولتی کشته شد- و بعدها ستارخان هم به پیروی از برادر بزرگترش علیه رژیم شاه قیام کرد- و غیر از اینها نیز مطالبی نوشته شده است. در این نوشته به ویژه روی سرشت پیکارهای ستارخان که بر بنیاد جنبش دموکراتیک انترناسیونالیستی انجام پذیرفته، تکیه شده است و قهرمان این سرگذشت در کلیه پیکارهایش از این اصل پیروی کرده است. این کتاب در اصل به زبان آذربایجانی نوشته شده و به سال 1957 در باکو و همچنین به سال 1963 در مسکو منتشر گردیده است. "ک.گربونوا" کتاب را از آذربایجانی به روسی ترجمه و بنگاه مطبوعاتی "ساویتسکی پیستال" به سال 1972 آن را با تیتراژ صدهزار نسخه در مسکو چاپ و منتشر کرده است. کار ترجمه کتاب حاضر از متن روسی به فارسی در سال 1353 پایان یافته است.
حیات مردان نامی (۴جلدی)
نویسنده: پلوتارک
مترجم: رضا مشایخی
پلوتارک از تاریخنگاران، زندگینامهنویسان و مقالهنویسان یونان باستان بود. وی پسر اتوبولوس از مردمان خرونه در مرکز یونان است.نام پدر پلوتارک اتوبولس بود. وی در یکی از خانوادههای مهم شهر خرونه در مرکز یونان بهدنیا آمد. او به سال ۶۶ میلادی به گاه دیدار نرون قیصر روم از آتن در این شهر بوده است.
بعدها در یونان و مصر به سیاحت پرداخته و چند صباحی در روم زیست و مورد عنایت تراژان واقع گشته و از جانب او به امارت شهری گماشته شد. پلوتارخ سالهای آخر زندگیش را در زادگاه خود که به رسوم و آداب و مردمانش دلبستگی فراوان داشت گذراند و در آنجا مدرسهای گشود و حلقه درس داشت.در فهرست معروف به لامپیریاس شماره نوشتهها و رسالات پلوتارخ ۲۷۷ ذکر شده و گویا این فهرست ناقص و در برخی موارد غیر قابل اعتماد است.
از میان کتابهای معروف او میتوان از رساله در اخلاق، همپرسیها، رساله در موسیقی، فراسکندری، مسایل طبیعی و کتاب ای سیس واوسایرس را نام برد.کتاب بسیار مهم پلوتارخ که در سراسر جهان سخت شناخته و معروف است همان سرگذشتها است که تحت عنوان زندگی مردان نامدار (حیات مردان نامی) به فارسی نیز ترجمه شده است.
این کتاب زندگی نامه مردان تاریخ و شاهان و قیصر و آزادگان و نامورانی است که در روزگار کهن به سبب کرداری و یا تقوا و فضیلتی مشهور و زبانزد بودند. پلوتارخ به سبب سبک ویژهاش در نویسندگی که اغلب شیوه همپرسی افلاطونی را به کار میبرد و هم چنین به جهت روش و برداشت خاص فلسفی و اخلاقی و سیاستش که در نوشتههای او منعکس است از دیر باز سخت مورد پسند مردمان بوده و از اقبال خاص و عام برخورداری داشته است.
گزارش او درباره آیین ایرانی بعلت اشتمال بر نکتههای دقیق و باریک و آگاهیهای خاص درباره پیشینه کیش زروانی در ایران باختری اهمیت خاصی دارد. پلوتارخ در فصلی از رساله ایزیس و ازیریس به اصول دین، آیین و مراسم و نیز روایات مربوط به رستاخیز در دین ایرانی پرداخته است.
شامل زندگی افرادی مانند : زندگانی تزه، زندگانی رومولوس، مقایسه تزه با رومولوس، زندگانی لیکورگ، زندگانی نوماپومپیلیوس، در مقایسه لیکورگ و نوماپومپیلوس، زندگانی سولن، زندگانی پوبلیکولا، مقایسه سولن و پوبلیکولا، زندگانی تمیستوکل، زندگانی کامیل، زندگانی پریکلس، زندگانی فابیوس ماکزیموس، مقایسه پریکلس با فابیوس ماکزیموس، زندگانی آلسیبیاد، زندگانی کوریولان، مقایسه آلسیبیاد با کوریولان، زندگانی تیمولئون، زندگانی پولامیل، مقایسه زندگانی تیمولئون با پولامیل.
حیات مردان نامی (چهار جلدی)
نویسنده: پلوتارک
مترجم: رضا مشایخی
پلوتارخ از تاریخنگاران ، زندگینامهنویسان و مقالهنویسان یونان باستان بود. وی پسر اتوبولوس از مردمان خرونه در مرکز یونان است. نام پدر پلوتارک اتوبولس بود. وی در یکی از خانوادههای مهم شهر خرونه در مرکز یونان بهدنیا آمد. او به سال ۶۶ میلادی به گاه دیدار نرون قیصر روم از آتن در این شهر بوده است.
بعدها در یونان و مصر به سیاحت پرداخته و چند صباحی در روم زیست و مورد عنایت تراژان واقع گشته و از جانب او به امارت شهری گماشته شد. پلوتارخ سالهای آخر زندگیش را در زادگاه خود که به رسوم و آداب و مردمانش دلبستگی فراوان داشت گذراند و در آنجا مدرسهای گشود و حلقه درس داشت. در فهرست معروف به لامپیریاس شماره نوشتهها و رسالات پلوتارخ ۲۷۷ ذکر شده و گویا این فهرست ناقص و در برخی موارد غیر قابل اعتماد است.
از میان کتابهای معروف او میتوان از رساله در اخلاق ، همپرسیها ، رساله در موسیقی ، فراسکندری ، مسایل طبیعی و کتاب ای سیس واوسایرس را نام برد. کتاب بسیار مهم پلوتارخ که در سراسر جهان سخت شناخته و معروف است همان سرگذشتها است که تحت عنوان زندگی مردان نامدار (حیات مردان نامی) به فارسی نیز ترجمه شده است.
این کتاب زندگی نامه مردان تاریخ و شاهان و قیصر و آزادگان و نامورانی است که در روزگار کهن به سبب کرداری و یا تقوا و فضیلتی مشهور و زبانزد بودند. پلوتارخ به سبب سبک ویژهاش در نویسندگی که اغلب شیوه همپرسی افلاطونی را به کار میبرد و هم چنین به جهت روش و برداشت خاص فلسفی و اخلاقی و سیاستش که در نوشتههای او منعکس است از دیر باز سخت مورد پسند مردمان بوده و از اقبال خاص و عام برخورداری داشته است. گزارش او درباره آیین ایرانی بعلت اشتمال بر نکتههای دقیق و باریک و آگاهیهای خاص درباره پیشینه کیش زروانی در ایران باختری اهمیت خاصی دارد. پلوتارخ در فصلی از رساله ایزیس و ازیریس به اصول دین، آیین و مراسم و نیز روایات مربوط به رستاخیز در دین ایرانی پرداخته است.
شامل زندگی افرادی مانند : زندگانی تزه، زندگانی رومولوس، مقایسه تزه با رومولوس، زندگانی لیکورگ، زندگانی نوماپومپیلیوس، در مقایسه لیکورگ و نوماپومپیلوس، زندگانی سولن، زندگانی پوبلیکولا، مقایسه سولن و پوبلیکولا، زندگانی تمیستوکل، زندگانی کامیل، زندگانی پریکلس، زندگانی فابیوس ماکزیموس، مقایسه پریکلس با فابیوس ماکزیموس، زندگانی آلسیبیاد، زندگانی کوریولان، مقایسه آلسیبیاد با کوریولان، زندگانی تیمولئون، زندگانی پولامیل، مقایسه زندگانی تیمولئون با پولامیل.
حیات مردان نامی (چهار جلدی)(چاپ اول)
نویسنده: پلوتارک
مترجم: رضا مشایخی
سرگذشت های موازی مجموعه ای از 48 زندگی نامه از مردان مشهور است که توسط فیلسوف، مورخ یونانی-رومی و کشیش آپولونی، پلوتارک، احتمالاً در آغاز قرن دوم نوشته شده است. همچنین به عنوان سرگذشت های پلوتارک شناخته می شود. زندگیها به صورت دوتایی مرتب شدهاند تا فضائل اخلاقی یا ناکامیهای مشترکشان را روشن کنند. سرگذشت های موازی باقیمانده شامل 23 جفت بیوگرافی است که هر جفت شامل یک یونانی و یک رومی با سرنوشت مشابه، مانند اسکندر کبیر و ژولیوس سزار، یا دموستنس و سیسرو است. این اثر نه تنها به عنوان منبع اطلاعاتی در مورد افرادی که شرح داده شده است، بلکه در مورد زمان هایی که در آن زندگی می کردند نیز از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
گزارش او دربارهٔ آیین ایرانی بعلت اشتمال بر نکتههای دقیق و باریک و آگاهیهای خاص دربارهٔ پیشینهٔ کیش زروانی در ایران باختری اهمیت خاصی دارد. پلوتارک در فصلی از رسالهٔ ایزیس و ازیریس به اصول دین، آیین و مراسم و نیز روایات مربوط به رستاخیز در دین ایرانی پرداختهاست.
حیات یحیی (۲جلدی)
یحیی دولت آبادی
کتاب حیات یحیی، نوشتهی یحیی دولت آبادی(۱۲۴۱- ۱۳۱۸ شمسی)، روزنامهنگار، نویسنده ونمایندهی چند دورهی مجلس شورای ملی میباشد. این کتاب یکی از مآخذ عمدهی تاریخی پنج پادشاه از دورانهای قاجاریه و پهلوی است که نویسندهی آن خود در اموری که از آنها سخن به میان آورده حضور مستقیم داشته است، از این رو این کتاب را می توان یکی از موثرترین و دقیق ترین نوشتههای از این دست دانست. کتاب حیات یحیی که تصادفا مقارن با شصتمین سال تاسیس دبستان سادات که یکی از تاسیسات شخصی مرحوم دولت آبادی است ، از طبع خارج می شود آئینه ی سراپانمای آن عصر و شرح خدمات معارف خواهان واقعی و مبارزات آنان با دشمنان معارف است که شاید از حیث اشتمال بر وقایع و چگونگی تاسیس مدارس جدید در نوع خود بی نظیر بوده و اصیل ترین تاریخ معارف نوین مملکت باشد.
حیات یحیی (۴جلدی)
حیات یحیی (۵جلدی)
یحیی دولت آبادی
کتاب حیات یحیی، نوشتهی یحیی دولت آبادی(۱۲۴۱- ۱۳۱۸ شمسی)، روزنامهنگار، نویسنده ونمایندهی چند دورهی مجلس شورای ملی میباشد. این کتاب یکی از مآخذ عمدهی تاریخی پنج پادشاه از دورانهای قاجاریه و پهلوی است که نویسندهی آن خود در اموری که از آنها سخن به میان آورده حضور مستقیم داشته است، از این رو این کتاب را می توان یکی از موثرترین و دقیق ترین نوشتههای از این دست دانست. کتاب حیات یحیی که تصادفا مقارن با شصتمین سال تاسیس دبستان سادات که یکی از تاسیسات شخصی مرحوم دولت آبادی است ، از طبع خارج می شود آئینه ی سراپانمای آن عصر و شرح خدمات معارف خواهان واقعی و مبارزات آنان با دشمنان معارف است که شاید از حیث اشتمال بر وقایع و چگونگی تاسیس مدارس جدید در نوع خود بی نظیر بوده و اصیل ترین تاریخ معارف نوین مملکت باشد.
حیدرخان عمواوغلی (۲جلدی)
اسماعیل رائین
کتاب به زندگی حیدر خان عموغلی میپردازد و نیز نقش وی در مشروطه خواهی وی از یاران نزدیک لنین رهبر شوروی بود که به دستور استالین کشته شد. حیدرخان عمواوغلی (زاده ۱۸۸۰ در ارومیه-درگذشته ۱۹۲۰) انقلابی ایرانی و از فعالان موثر جنبش مشروطه ایران و از رهبران حزب کمونیست ایران. پس از به توپ بستن مجلس حیدرخان عمواوغلی عدهای داوطلب فدایی را برای مبارزه با محمدعلی شاه و یاری مجاهدین تبریز روانه نمود و خود نیز به تبریز آمد.
حیدرخان عمواوغلی در بسیاری از رویدادهای انقلابی مشروطیت دست داشت:
ترور امین السلطان، صدراعظم محمد علی شاه، شرکت در نقشه کشتن میرزا علیاصغرخاناتابک بمب انداختن درخانه علاءالدوله سوءقصد به محمدعلی شاه کشتن شجاع نظام مرندی با بمب دست ساز تأسیس حزب کمونیست ایران.
حیدرخان عمواوغلی طی اولین کنگره خلقهای شرق در ۲۵ ذیحجه ۱۳۳۸ ریاست کمیته مرکزی حزب کمونیست جدید را برعهده داشت.حیدرخان پس از فتح تهران به فعالیت انقلابی خود ادامه داد. تا اینکه محل زندگی او شناسایی شد. به دستور یپرمخان او را تبعید کردند. حیدرخان به روسیه و از آنجا به فرانسه و سوئیس رفت و به همکاران لنین پیوست.
واقعه ملاسرا که اوج اختلافات و از هم پاشیدگی نهضت جنگل را نشان میدهد بعد از گذشت نزدیک به ۹۰ سال هنوز ابعاد پیدا و پنهان زیادی دارد. این واقعه که به کشته شدن حیدرعمواوغلی از سران متاخر نهضت جنگل منجر شد همان زمان از سوی افراد بسیاری به میرزا کوچکخان یا یارانش نسبت داده شد. در واقع غیبت کوچکخان در نشستی که خود یکی از محورهای اصلی آن بود، باعث شد این قضیه توطئهای از جانب او تفسیر شود. البته بعدها دیگران آن را کار جناح چپ نهضت به واسطه اختلافات درونی و یا ناشی از تغییر سیاست شوروی و دستور از بالا و حتی برخی کار انگلیسیها دانستهاند
اختلافات میرزا کوچکخان و جناح چپ نهضت جنگل که بالا گرفت میرزا نیروهای خود را برداشت و به جنگل رفت و حکومت شورایی گیلان هم به احسانالله خان رسید. اما حرکتهای نه چندان موفق او و شکستش از نیروهای شاه و انگلیس باعث واکنش کنگره جهانی خلقهای مشرق زمین و زمینهساز ورود حیدرخان عمواوغلی مشروطهخواه، فعال چپ و رییس حزب کمونیست به تشکیلات نهضت جنگل شد.
حیدرخان بعد از اختلافها و دودستگیهایی که در جنبش جنگل پدید آمد قرار شد اوضاع را سامان دهد و بانی آشتی میرزا و احسانالله خان و دیگران شود. گویا سابقه مبارزاتش در دوران مشروطه و وجههای که بین جریانهای سیاسی و مبارزان سرشناس آن دوره داشته کورسویی بوده برای پیوند دوباره جنگلیها و جلوگیری از شکست نهضت تا جایی که نخستین اقدامات هم مثبت بود و راه برای اتحاد کمیته انقلاب و شورای جنگل فراهم ساخت.
خاتون هفت قلعه (متن کامل)
خاطرات آیت الله خلخالی (۲جلدی)
نویسنده: صادق خلخالی
محمد صادق صادقی گیوی معروف به خلخالی(۱۳۰۵-۱۳۸۲)، روحانی شیعه و حاکم شرع دادگاههای انقلاب پس از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ بود. وی در گیوی از توابع شهرستان خلخال متولد شد. وی ۱۴ سال شاگرد سید روحالله خمینی در کلاسهای دروس مذهبی بود. خلخالی در آذر سال ۱۳۸۲ بر اثر بیماری قلبی درگذشت.